Σταϊκούρας: Προϋπολογισμός δύσκολων ισορροπιών αυτός του 2023

Το προσχέδιο προϋπολογισμού 2023 είναι ένα σχέδιο δύσκολων ισορροπιών, που καλείται να συγκεράσει προκλήσεις, μέσα σε ένα ασταθές, γεμάτο υψηλές αβεβαιότητες, ανοδικούς κινδύνους, νέες απειλές και μεγάλη μεταβλητότητα διεθνές περιβάλλον, που επηρεάζει και την Ελλάδα προχώρησε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, μιλώντας στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής κατά τη συζήτηση επί του Προσχεδίου του Κρατικού Προϋπολογισμού 2023.

Ο υπουργός είπε πως ο νέος προϋπολογισμός έχει ως βασικές προτεραιότητες αφενός τη συνέχιση και ενίσχυση των μέτρων στήριξης της κοινωνίας και αφετέρου την επίτευξη δημοσιονομικής ισορροπίας και τη διατήρηση της αναπτυξιακής πορείας. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στις εξής προτεραιότητες:

1η Προτεραιότητα: Η υλοποίηση παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων των πολύ-επίπεδων κρίσεων. Όπως είπε, Συνολικά, με τις πρόσφατες εκτιμήσεις της πορείας του ενεργειακού κόστους, τα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης ανέρχονται στα 12,4 δισ. ευρώ το 2022. Το δημοσιονομικό κόστος αυτών διαμορφώνεται στα 4,7 δισ. ευρώ. Από το σύνολο των παρεμβάσεων, τα 9,5 δισ. ευρώ, δηλαδή το 80% αυτών, κατευθύνεται στην επιδότηση του αυξημένου ενεργειακού κόστους. Από αυτά, τα 3,5 δισ. ευρώ είναι για τα νοικοκυριά και τα 6,0 δισ. ευρώ για τις επιχειρήσεις. Ενώ συνεχίζεται η εφαρμογή παρεμβάσεων, ύψους 4,3 δισ. ευρώ, για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας.

2η Προτεραιότητα: Η συνέχιση και ενίσχυση των φορο-ελαφρύνσεων για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Απόρροια της ασκούμενης φορολογικής πολιτικής είναι η μείωση κατά 4% της φορολογικής επιβάρυνσης των μισθωτών το 2021, σε σχέση με το 2019. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση φορολογικής επιβάρυνσης ανάμεσα σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ. Έτσι, ο συνολικός αριθμός εργαζομένων, το 2023, αναμένεται να ανέλθει στα 4,9 εκατ. απασχολούμενους, ύψος που θα αποτελέσει ρεκόρ για όλη τη περίοδο διαθέσιμων στοιχείων από το 1995.

3η Προτεραιότητα: Η διασφάλιση της υφιστάμενης δημοσιονομικής υπευθυνότητας. Σύμφωνα με τον υπουργό, το πρωτογενές έλλειμμα θα διαμορφωθεί στο 1,7% του ΑΕΠ το 2022, με τα δημόσια οικονομικά να επιστρέφουν σε περιβάλλον πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2023. Επιπλέον, το δημόσιο χρέος αναμένεται να μειωθεί κατά 24 ποσοστιαίες μονάδες το 2022, και να διαμορφωθεί περίπου στο 160% του ΑΕΠ το 2023.

4η Προτεραιότητα: Η στήριξη και ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών, με νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, με σημαντική και μόνιμη αύξηση των συντάξεων, με την αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των γιατρών του Ε.Σ.Υ. και με την άμεση διευθέτηση παγίων μισθολογικών αιτημάτων των Ενόπλων Δυνάμεων.

5η Προτεραιότητα: Η άσκηση κοινωνικής πολιτικής, με την στήριξη των πιο ευάλωτων με πρόσθετη οικονομική ενίσχυση 2,3 εκατ. πολιτών, χαμηλοσυνταξιούχων, ανασφάλιστων υπερήλικων, δικαιούχων επιδομάτων ΑΜΕΑ, μακροχρόνια ανέργων, δικαιούχων ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, δικαιούχων επιδόματος παιδιών ΟΠΕΚΑ.

6η Προτεραιότητα: Η βέλτιστη και εμπροσθοβαρής αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με στόχο την ενίσχυση του παραγωγικού ιστού της οικονομίας μας.

7η Προτεραιότητα: Η ενίσχυση της εθνικής άμυνας, με αυξημένες δαπάνες για φυσικές παραλαβές οπλικών συστημάτων.

Διαβάστε επίσης: ΕΤΕ: Επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα 1,6 δισ. ευρώ το 2023

Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του υπουργού Οικονομικών:

Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Συζητάμε, σήμερα, το Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2023.

Είναι ένας ιστορικός Προϋπολογισμός για την Ελλάδα, ένα ορόσημο στη σύγχρονη ιστορία της πατρίδας μας.

Και αυτό γιατί είναι ο πρώτος Προϋπολογισμός τα τελευταία 12 έτη που καταρτίζεται εκτός πλαισίου μνημονιακής επιτήρησης ή ενισχυμένης εποπτείας.

Κλείνει έτσι ένα δύσκολο, επίπονο κεφάλαιο για τη χώρα μας, έχοντας ήδη ανοίξει μια πιο ελπιδοφόρα σελίδα στο τόσο ρευστό περιβάλλον και απαιτητικό μέλλον που διαμορφώνουν οι διαδοχικές, εξωγενείς κρίσεις.

Ένα μέλλον που μπορούμε να κατακτήσουμε, από βελτιωμένη – παγκοσμίως – θέση, επιδεικνύοντας ήδη μεγάλες αντοχές, έχοντας ισχυρά εφόδια και διαθέτοντας υψηλή αυτοπεποίθηση.

Διότι στις αυξημένες δυσκολίες της περιόδου, από κοινού με την κοινωνία, δημιουργήσαμε ισχυρά θεμέλια, χτίσαμε ανθεκτικές γραμμές άμυνας και προβάλουμε θετικές προοπτικές.

Όλα αυτά αποτυπώνονται και στο Προσχέδιο του Προϋπολογισμού.

Ένας Προϋπολογισμός:

που καταγράφει την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας μας,
που επιβεβαιώνει την παραγωγική ανασυγκρότηση της πατρίδας μας,
που ενσωματώνει πολιτικές ενίσχυσης τόσο της προσφοράς όσο και της ζήτησης στην οικονομία,
που εδράζεται στη δημοσιονομική υπευθυνότητα και διασφαλίζει την οικονομική σταθερότητα,
που επιβεβαιώνει τη μεταρρυθμιστική στρατηγική της Κυβέρνησης,
που ανταποκρίνεται στις αυξημένες ανάγκες της εποχής για στήριξη της κοινωνίας, συνδυάζοντας την οικονομική αποτελεσματικότητα με την κοινωνική δικαιοσύνη.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Σχεδόν τρία χρόνια από το ξέσπασμα της πανδημίας, και η Ευρώπη βρίσκεται, ξανά, αντιμέτωπη με μια νέα, πολυδιάστατη κρίση, που απειλεί οικονομίες, επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

Έτσι, στην Ευρώπη, μετά την πρώτη σοβαρή πανδημία των τελευταίων 100 ετών, ζούμε την πρώτη μείζονα στρατιωτική σύρραξη των τελευταίων 75 ετών, και βιώνουμε το υψηλότερο πληθωριστικό κύμα των τελευταίων 50 ετών.

Διεθνείς οργανισμοί και υπεύθυνοι χάραξης οικονομικής πολιτικής «κρούουν» τον κώδωνα του κινδύνου για σημαντική μείωση των ρυθμών μεγέθυνσης ή ακόμη και για συρρίκνωση οικονομιών το 2023, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων χωρών.

Σ’ αυτό το παρατεταμένα απαιτητικό και απρόβλεπτο διεθνές περιβάλλον, η ελληνική οικονομία επιδεικνύει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, προσαρμοστικότητα και δυναμική.

Αυτά αποτυπώνονται σε όλους, σχεδόν, τους βασικούς δείκτες της οικονομίας.

Ειδικότερα:

1ον. Το ΑΕΠ της χώρας αυξάνεται εντυπωσιακά.

Προβλέπεται ρυθμός ανάπτυξης 5,3% για το 2022 και 2,1% για το 2023.

Το ΑΕΠ αναμένεται να υπερβεί, σε τρέχουσες τιμές, τα 220 δισ. ευρώ το 2023, αγγίζοντας τα επίπεδα του 2010.

Πιθανόν, αυτές οι εκτιμήσεις να είναι – και πάλι – συντηρητικές.

Συνεπώς, στην «καρδιά» της ενεργειακής κρίσης, η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, σχεδόν διπλάσιους του μέσου ευρωπαϊκού όρου.

Συγκαταλέγεται, δε, στις πλέον ανθεκτικές οικονομίες του πλανήτη, αφού το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι περίπου το 1/3 της παγκόσμιας οικονομίας θα δει τουλάχιστον 2 διαδοχικά τρίμηνα συρρίκνωσης εφέτος και το επόμενο έτος.

2ον. Οι επενδύσεις και οι εξαγωγές ενισχύονται σημαντικά.

Αναμένεται να ανέλθουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα το 2022.

Η Ελλάδα προσελκύει παγκόσμιους επενδυτικούς κολοσσούς, επεκτείνεται σε νέες αγορές, γίνεται όλο και πιο εξωστρεφής.

Ενδεικτικά, η χώρα μας εξάγει, ως ποσοστό του ΑΕΠ, περισσότερο από την Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία.

Οι πραγματικές εξαγωγές αγαθών καταγράφουν συνεπή ανοδική πορεία, φτάνοντας, το 2ο τρίμηνο του έτους, σε ρεκόρ της περιόδου ιστορικών στοιχείων, υπερβαίνοντας κατά 75% τον μέσο όρο τριμηνιαίου όγκου όλης της προ-πανδημίας περιόδου από το 1995!

Η δε εξαγωγική βάση διαφοροποιείται σημαντικά,  καταγράφοντας εντυπωσιακή αύξηση στις εξαγωγές αγαθών υψηλής τεχνολογίας, οι οποίες προσεγγίζουν πλέον ποσοστά βιομηχανοποιημένων χωρών, όπως είναι η Γερμανία.

3ον. Η ανεργία συρρικνώνεται.

Έχει ήδη υποχωρήσει περισσότερο από 5 μονάδες σε σχέση με το 2019, προσεγγίζοντας πλέον, σε ετήσια βάση, το επίπεδο του 2010.

Αυτή η υποχώρηση είναι ιδιαίτερα εμφανής στις γυναίκες και τους νέους ανθρώπους.

Παράλληλα, ο αριθμός των εργαζομένων ξεπερνά τα 4,1 εκατ. πολίτες.

Το 2ο τρίμηνο του 2022, η Ελλάδα κατέγραψε μεγαλύτερο αριθμό απασχολούμενων από το αντίστοιχο προ-πανδημίας τρίμηνο για 7 από τους 10 κλάδους οικονομικής δραστηριότητας, έναντι 6 κλάδων της ευρωζώνης.

4ον. Πρόσθετοι δείκτες και μεγέθη της οικονομίας επιδεικνύουν ανθεκτικότητα ή / και κινούνται ανοδικά.

Ενδεικτικά, βιομηχανική παραγωγή, μεταποίηση, κατασκευές, ταξιδιωτικές εισπράξεις, ηλεκτρονικές συναλλαγές, οικονομικά κλίμα, καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Ενώ και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των πιστωτικών ιδρυμάτων διαμορφώνονται σχεδόν σε μονοψήφιο ποσοστό.

5ον. Το κύρος και η αξιοπιστία της χώρας ενισχύονται.

Η Ελλάδα βγήκε από την ενισχυμένη εποπτεία, η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που μπήκε σε αυτό το καθεστώς, το 2018.

Και αναβαθμίστηκε 11 φορές μέσα στην τελευταία τριετία, παρά τις διαδοχικές κρίσεις.

Όλα αυτά τα επιτεύγματα, πολύ σημαντικά και καθόλου αυτονόητα, έχουν αντίκτυπο στη ζωή και το βιοτικό επίπεδο των πολιτών, αλλά και στην ικανότητα της χώρας να ανταποκρίνεται, αποτελεσματικά, στις μεγάλες απαιτήσεις και τις πρωτοφανείς προκλήσεις της περιόδου.

Είναι επιτεύγματα συλλογικά, της κοινωνίας και της πολιτείας, για τα οποία εργαστήκαμε μεθοδικά, συνεκτικά και υπεύθυνα, κάτω από πρωτόγνωρα δύσκολες συνθήκες.

Με μία κοινωνία σφυρηλατημένη αμυντικά μέσα από μακροχρόνιες δυσκολίες, και με μία Κυβέρνηση υπεύθυνη και σοβαρή, τα καταφέραμε!

Τα καταφέραμε πολύ καλύτερα από πολλούς άλλους.

Και αυτό αναγνωρίζονται από το σύνολο της παγκόσμιας οικονομικής και επενδυτικής κοινότητας.

Σήμερα, όμως, Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι, εξακολουθούμε να πλέουμε σε τρικυμιώδη διεθνή ύδατα.

Γι’ αυτό καλούμαστε να διαφυλάξουμε όλα όσα με κόπο – νοικοκυριά, επιχειρήσεις και Κυβέρνηση – πετύχαμε.

Και να «χτίσουμε» πάνω σε αυτά, για να ισχυροποιήσουμε περαιτέρω την οικονομία μας, και να βελτιώσουμε την καθημερινότητα και τις προοπτικές του κάθε Έλληνα και της κάθε Ελληνίδας.

Ως Κυβέρνηση, έχουμε πλήρη επίγνωση της πραγματικότητας.

Αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες.

Συναισθανόμαστε τις αγωνίες των συμπατριωτών μας.

Κατανοούμε – απόλυτα – ότι το «κύμα» ακρίβειας που σαρώνει τον κόσμο, «ροκανίζει» τα εισοδήματα των νοικοκυριών και αυξάνει το κόστος των επιχειρήσεων, ασκώντας τρομερές πιέσεις σε εθνικούς και οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Και πράγματι, το πρόβλημα του υψηλού και επίμονου πληθωρισμού υπερβαίνει σε ένταση, εύρος και διάρκεια τις αρχικές εκτιμήσεις, σε παγκόσμιο επίπεδο.

Γι’ αυτό και ο Προϋπολογισμός έχει ως βασικές προτεραιότητες αφενός τη συνέχιση και ενίσχυση των μέτρων στήριξης της κοινωνίας και αφετέρου την επίτευξη δημοσιονομικής ισορροπίας και τη διατήρηση της αναπτυξιακής πορείας της πατρίδας μας.

Συγκεκριμένα:

1η Προτεραιότητα: Η υλοποίηση παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων των πολύ-επίπεδων κρίσεων.

Παρεμβάσεις γενναίες και αποτελεσματικές, όπως είναι:

Οι επιδοτήσεις στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Η αναδρομική επιστροφή σημαντικού ποσοστού της επιβάρυνσης του ενεργειακού κόστους για οικιακά τιμολόγια.
Η αύξηση του επιδόματος θέρμανσης και η επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης.
Η οικονομική ενίσχυση των πολιτών, με κοινωνικά κριτήρια, για την σημαντική επιβάρυνση στα καύσιμα.
Η στήριξη γεωργών και κτηνοτρόφων με επιδοτήσεις, με τη μείωση του ΦΠΑ στα λιπάσματα και τις ζωοτροφές, με την επιστροφή του ΕΦΚ στο πετρέλαιο.
Η εφάπαξ οικονομική ενίσχυση ευάλωτων συμπατριωτών μας.
Συνολικά, με τις πρόσφατες εκτιμήσεις της πορείας του ενεργειακού κόστους, τα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης ανέρχονται στα 12,4 δισ. ευρώ το 2022.

Το δημοσιονομικό κόστος αυτών διαμορφώνεται στα 4,7 δισ. ευρώ.

Από το σύνολο των παρεμβάσεων, τα 9,5 δισ. ευρώ, δηλαδή το 80% αυτών, κατευθύνεται στην επιδότηση του αυξημένου ενεργειακού κόστους.

Από αυτά, τα 3,5 δισ. ευρώ είναι για τα νοικοκυριά και τα 6,0 δισ. ευρώ για τις επιχειρήσεις.

Ενώ συνεχίζεται η εφαρμογή παρεμβάσεων, ύψους 4,3 δισ. ευρώ, για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας.

2η Προτεραιότητα: Η συνέχιση και ενίσχυση των φορο-ελαφρύνσεων για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Έτσι, κοντά στις περισσότερες από 50 μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών της τελευταίας τριετίας, έρχονται να προστεθούν:

Η μονιμοποίηση της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για όλους τους πολίτες.
Η μονιμοποίηση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών.
Η κατάργηση της ειδικής εισφοράς 1% υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων.
Η κατάργηση, υπό προϋποθέσεις, του τέλους επιτηδεύματος.
Η επέκταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων, σε υπηρεσίες διάθεσης μη αλκοολούχων ποτών και ροφημάτων, στα εισιτήρια κινηματογράφων, στα γυμναστήρια κλπ.
Η επέκταση της αναστολής του ΦΠΑ για νέες οικοδομές.
Απόρροια της ασκούμενης φορολογικής πολιτικής είναι η μείωση κατά 4% της φορολογικής επιβάρυνσης των μισθωτών το 2021, σε σχέση με το 2019.

Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση φορολογικής επιβάρυνσης ανάμεσα σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ.

Επίσης, μεταξύ άλλων, οι μειώσεις φόρων ενισχύουν τις επενδύσεις και δημιουργούν νέες θέσεις απασχόλησης.

Έτσι, ο συνολικός αριθμός εργαζομένων, το 2023, αναμένεται να ανέλθει στα 4,9 εκατ. απασχολούμενους, ύψος που θα αποτελέσει ρεκόρ για όλη τη περίοδο διαθέσιμων στοιχείων από το 1995.

3η Προτεραιότητα: Η διασφάλιση της υφιστάμενης δημοσιονομικής υπευθυνότητας.

Εκτιμούμε ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα διαμορφωθεί στο 1,7% του ΑΕΠ το 2022, με τα δημόσια οικονομικά να επιστρέφουν σε περιβάλλον πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2023.

Επιπλέον, το δημόσιο χρέος αναμένεται να μειωθεί κατά 24 ποσοστιαίες μονάδες το 2022, και να διαμορφωθεί περίπου στο 160% του ΑΕΠ το 2023.

Πεποίθησή μας είναι ότι η συνετή δημοσιονομική διαχείριση, με τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων, αποτελούν το βασικά όπλα απέναντι στην αβεβαιότητα της περιόδου και τη μεταβλητότητα των αγορών, καθώς και διαβατήριο για την επίτευξη επενδυτικής βαθμίδας.

4η Προτεραιότητα: Η στήριξη και ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών.

Έτσι, πέραν της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης και της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, προχωράμε, μεταξύ άλλων, σε:

νέα αύξηση του κατώτατου μισθού,
σε σημαντική και μόνιμη αύξηση των συντάξεων,
στην αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των γιατρών του Ε.Σ.Υ.,
στην άμεση διευθέτηση παγίων μισθολογικών αιτημάτων των Ενόπλων Δυνάμεων.
5η Προτεραιότητα: Η άσκηση κοινωνικής πολιτικής, με την στήριξη των πιο ευάλωτων συμπατριωτών μας.

Έτσι προχωράμε στην πρόσθετη οικονομική ενίσχυση 2,3 εκατ. συμπατριωτών μας, χαμηλοσυνταξιούχων, ανασφάλιστων υπερήλικων, δικαιούχων επιδομάτων ΑΜΕΑ, μακροχρόνια ανέργων, δικαιούχων ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, δικαιούχων επιδόματος παιδιών ΟΠΕΚΑ.

Η συνολική ενίσχυση αυτών, τόσο τον Απρίλιο που μας πέρασε όσο και τον προσεχή Δεκέμβριο, υπερβαίνει τα 820 εκατ. ευρώ.

Πέραν αυτής, της αύξησης των συντάξεων και του κατώτατου μισθού, της επιδότησης του ρεύματος και των καυσίμων, προχωράμε:

στην επέκταση του επιδόματος μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα και
στην υλοποίηση πλέγματος παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση του σημαντικού προβλήματος της στέγασης, ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους και τα νέα ζευγάρια.
Συνολικά, όπως επισημαίνει και το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, οι κοινωνικές παροχές είναι αυξημένες κατά 1,6 δισ. ευρώ εφέτος και κατά 456 εκατ. ευρώ του χρόνου.

6η Προτεραιότητα: Η βέλτιστη και εμπροσθοβαρής αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με στόχο την ενίσχυση του παραγωγικού ιστού της οικονομίας μας.

Ήδη, στο σκέλος των επιδοτήσεων έχουν ενταχθεί 372 έργα, προϋπολογισμού 13,5 δισ. ευρώ.

Ενώ στο δανειακό σκέλος έχουν υποβληθεί 160 επενδυτικά σχέδια, προϋπολογισμού 7,14 δισ. ευρώ.

Από το ποσό αυτό, πάνω από 1 δισ. ευρώ αφορούν επενδύσεις από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Η προσήλωση στην απορρόφηση των πόρων του Ταμείου αναμένεται να αποφέρει επιτάχυνση της ετήσιας συμβολής στην ανάπτυξη στις 1,9 ποσοστιαίες μονάδες.

7η Προτεραιότητα: Η ενίσχυση της εθνικής άμυνας, με αυξημένες δαπάνες για φυσικές παραλαβές οπλικών συστημάτων.

Η χώρα θωρακίζεται και ισχυροποιείται.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Σας παρουσίασα, όσο πιο συνοπτικά μπορούσα, την τρέχουσα κατάσταση της οικονομίας, τις θετικές προοπτικές της, τις μεγάλες – κυρίως εξωγενείς – προκλήσεις, και τις πολιτικές προτεραιότητες αντιμετώπισης αυτών.

Θα ήθελα όμως, πριν ολοκληρώσω την τοποθέτησή μου, να απαντήσω και σε 5 σημεία κριτικής της Αντιπολίτευσης, τα οποία είμαι σίγουρος ότι θα επαναληφθούν.

1ο Σημείο Κριτικής: Υποστηρίζει η Αντιπολίτευση ότι η βοήθεια προς τους πολίτες για την ενεργειακή κρίση δεν είναι αρκετή, ότι απαιτείται πρόσθετη, πολλών επιπλέον δισεκατομμυρίων ευρώ.

Απάντηση:

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ελλάδα, το 2022, δαπανά τους περισσότερους δημοσιονομικούς πόρους μεταξύ όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη στήριξη της κοινωνίας.

Οποιαδήποτε επιπλέον παρέμβαση, εκτός του κάθε φορά υφιστάμενου δημοσιονομικού χώρου, οδηγεί σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό.

Το δε οικονομικό πρόγραμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, με την πλειοδοσία ανεύθυνων παροχών, οδηγεί σε νέα μνημόνια.

Νομίζω τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρήσαμε όλοι μας το πώς τιμολογούν οι αγορές τις δημοσιονομικές υπερβολές άλλων χωρών.

Ελπίζω, και αυτό, να είναι ένα καλό μάθημα απέναντι στην πολιτική ανευθυνότητα και τους οικονομικούς τυχοδιωκτισμούς.

2ο Σημείο Κριτικής: Υποστηρίζει η Αντιπολίτευση ότι ο πληθωρισμός οφείλεται στην Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και ότι οι αρχικές προβλέψεις ήταν εντελώς άστοχες.

Απάντηση:

1ον. Ο πληθωρισμός είναι επίμονα υψηλός σε ολόκληρη την Ευρώπη, «σπάζοντας» ιστορικά ρεκόρ πολλών δεκαετιών.

5 χώρες της ευρωζώνης, συγκεκριμένα η Ολλανδία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία και η Σλοβακία, εμφανίζουν πολύ υψηλότερο πληθωρισμό από την Ελλάδα.

Το ίδιο και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Κροατία.

Το Βέλγιο, η Αυστρία, η Σλοβενία και η Γερμανία εμφανίζουν παρόμοια ποσοστά πληθωρισμού.

2ον. Οι όποιες μικρές αποκλίσεις της Ελλάδας σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, οφείλονται τόσο στις χαμηλές τιμές βάσης του 2021, όσο και στην υψηλότερη μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα ήταν η μόνη Ευρωπαϊκή χώρα με αποπληθωρισμό ή με πολύ χαμηλό πληθωρισμό για πολλούς μήνες του 2021!

Γι’ αυτό το λόγο οι σωρευτικές αυξήσεις τιμών στην Ευρώπη, σε επίπεδο διετίας, είναι υψηλότερες της Ελλάδας (12,6% στην Ελλάδα τον Αύγουστο, έναντι 13,6% στην Ευρώπη).

3ον. Όλες οι χώρες και οι διεθνείς φορείς έχουν αναθεωρήσει, επί τo δυσμενέστερο τις προβλέψεις τους για τον πληθωρισμό, και για την Ελλάδα.

Ο πληθωρισμός σπάει, παγκοσμίως, ρεκόρ δεκαετιών.

Η αδυναμία αναγνώρισης της πραγματικότητας από την Αξιωματική Αντιπολίτευση προκαλεί – τουλάχιστον – θυμηδία.

3ο Σημείο Κριτικής: Υποστηρίζει η Αντιπολίτευση ότι η καλή εκτέλεση του Προϋπολογισμού οφείλεται στον «σαρωτικό» Φ.Π.Α., δηλαδή στην ακρίβεια.

Απάντηση:

Η Αντιπολίτευση, μετά τη αρχική σύγχυση μεταξύ της επιβολής νέων φόρων και των αυξημένων φορολογικών εσόδων, επανέρχεται, με νέο, και πάλι άστοχο αφήγημα.

Η αλήθεια είναι ότι το 75% των αυξημένων εσόδων από Φ.Π.Α. οφείλεται στα αυξημένα έσοδα από τον τουρισμό και την αύξηση της πραγματικής ιδιωτικής κατανάλωσης, εξαιτίας της πολύ υψηλής ανάπτυξης.

Το υπόλοιπο ποσοστό, που οφείλεται στις υψηλότερες τιμές, επιστρέφει στο σύνολό του στην κοινωνία, μέσα από αύξηση δαπανών, με κοινωνικά δίκαιο τρόπο.

Τα δε συνολικά φορολογικά έσοδα είναι πράγματι σημαντικά αυξημένα το 2022 έναντι του 2021, τόσο όμως γιατί για μεγάλο χρονικό διάστημα του 2021 είχαν επιβληθεί υγειονομικοί περιορισμοί στην οικονομία και υπήρχε χαμηλή τουριστική κίνηση, όσο και γιατί το 2022 υπήρξαν αυξημένα εισοδήματα φυσικών προσώπων και αυξημένα κέρδη νομικών προσώπων, εξαιτίας της καλής πορείας της οικονομίας.

4ο Σημείο Κριτικής: Υποστηρίζει η Αντιπολίτευση, επικαλούμενη ευρωπαϊκές μελέτες, ότι έχει αυξηθεί το ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας, εξαιτίας της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής.

Απάντηση:

Οι τελευταίες διαθέσιμες εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ για το ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας στην Ελλάδα δημοσιεύθηκαν το 2021, και έχουν έτος αναφοράς το 2020.

Κατά συνέπεια, αναφέρονται στη χρονιά που ξέσπασε η πανδημία, ως αποτέλεσμα της οποίας πολλές ευρωπαϊκές οικονομίες κατέγραψαν βαθιά ύφεση, με επίδραση στο ποσοστό σε κίνδυνο φτώχειας λόγω της εξάρτησης από τον κλάδο των υπηρεσιών υψηλής κοινωνικής επαφής, όπως στην Ισπανία, την Ιταλία και την Αυστρία.

Εντούτοις, παρά τη μεγάλη πτώση του ΑΕΠ κατά 9,0% το 2020, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι τα μέτρα στήριξης του εισοδήματος των νοικοκυριών που έλαβε η Κυβέρνηση ήταν αποτελεσματικά, και στήριξαν σχεδόν απόλυτα το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών (μείωση μόλις κατά 0,9%).

Από το 2021 και ύστερα, και με οδηγό την εντυπωσιακή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, φαίνεται ότι τα ποσοστά φτώχειας βρίσκονται σε πορεία αποκλιμάκωσης.

Σε πρόσφατο κείμενο εργασίας της που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο το 2022, η Επιτροπή παρουσιάζει αρχικές εκτιμήσεις, σύμφωνα με τις οποίες, το ποσοστό φτώχειας στην Ελλάδα το 2021 έχει μειωθεί σε σχέση με το 2020 κατά μισή ως δύο ποσοστιαίες μονάδες.

Το ίδιο συμπέρασμα προκύπτει και από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για το ποσοστό του πληθυσμού σε υλική στέρηση.

Συγκεκριμένα, με έτος αναφοράς το 2021, τα στοιχεία δείχνουν ότι το ποσοστό αυτό βρίσκεται σε καθοδική πορεία σε όλη την διάρκεια της παρούσας διακυβέρνησης.

Με δεδομένη την σημαντικά μεγαλύτερη – σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις – οικονομική ανάπτυξη και την αύξηση απασχόλησης που ήδη καταγράφηκε για το πρώτο εξάμηνο του 2022, αναμένουμε περαιτέρω μείωση του ποσοστού φτώχειας και για το τρέχον έτος, όταν τα τελικά στοιχεία γίνουν διαθέσιμα.

Σε κάθε περίπτωση, όπως δείχνει η ελληνική και διεθνής εμπειρία, ο μόνος αποτελεσματικός και διατηρήσιμος τρόπος για να μειωθεί η φτώχεια και οι κοινωνικές ανισότητες μεσοπρόθεσμα είναι η αύξηση της απασχόλησης που δημιουργεί μια φιλοαναπτυξιακή οικονομική πολιτική.

Η κυβέρνηση ακολουθεί και θα συνεχίσει να ακολουθεί αυτή την πολιτική, προς όφελος όλων των Ελλήνων πολιτών, με σημαντική επιτυχία όπως διατυπώνεται στις εκθέσεις όλων των εγχώριων και διεθνών οργανισμών.

5ο Σημείο Κριτικής: Υποστηρίζει η Αξιωματική Αντιπολίτευση ότι αν είχε 50 δισ. ευρώ να μοιράσει, τότε θα κυβερνούσε μέχρι να βαρεθεί.

Απάντηση:

Καταρχάς, η Αξιωματική Αντιπολίτευση, για πρώτη φορά, παραδέχεται ότι η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ενίσχυσε γενναία νοικοκυριά και επιχειρήσεις, «χτίζοντας» δίχτυ ασφαλείας πάνω από την κοινωνία.

Θυμίζω ότι επί δύο και πλέον έτη, υποστήριζε ότι τα μέτρα δεν είναι αρκετά και ότι οι παρεμβάσεις είναι ανεπαρκείς.

Σήμερα, κατέρρευσαν και αυτές οι αυταπάτες.

Και κάτι ακόμη: οι πόροι που χρησιμοποιήθηκαν για τη στήριξη της κοινωνίας, προήλθαν, στο σύνολό τους, από τις επιτυχημένες εκδόσεις κρατικών τίτλων.

Γι’ αυτό και σήμερα, τα ταμειακά διαθέσιμα διατηρούνται σε ασφαλή επίπεδα, της τάξεως των 38,5 δισ. ευρώ, από τα υψηλότερα – ως ποσοστό του ΑΕΠ – επίπεδα στην Ευρώπη.

Ταμειακά διαθέσιμα που δεν δημιουργήθηκαν μέσα από υπερ-πλεονάσματα και υπερ-φορολόγηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, όπως έπραξε η προηγούμενη Κυβέρνηση, επιβαρύνοντας αφόρητα τη μεσαία τάξη.

Πολιτική που σήμερα αποδέχεται – λεκτικά – ότι ήταν λάθος της, αλλά τελικά, όπως έχει παραδεχθεί ο πρώην Υπουργός Οικονομικών, ήταν ιδεολογική επιλογή της!

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Συμπερασματικά, το Προσχέδιο είναι ένας Προϋπολογισμός δύσκολων ισορροπιών, που καλείται να συγκεράσει προκλήσεις, μέσα σε ένα ασταθές, γεμάτο υψηλές αβεβαιότητες, ανοδικούς κινδύνους, νέες απειλές και μεγάλη μεταβλητότητα διεθνές περιβάλλον, που επηρεάζει και την Ελλάδα.

Είναι όμως και ένας Προϋπολογισμός συνέχειας, συνέπειας και σταθερότητας.

Είναι ένας Προϋπολογισμός που αναδεικνύει τις αυξημένες αντοχές, την σημαντική ανθεκτικότητα, τις ισχυρές δυνάμεις, τις μεγάλες δυνατότητες και τις θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

Είναι ένας Προϋπολογισμός που επισφραγίζει την επιστροφή της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή κανονικότητα, μετά και το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας, την άρση των κεφαλαιακών περιορισμών και την πρόωρη εξόφληση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Είναι ένας Προϋπολογισμός που αναδεικνύει την ευθύνη – όλων μας – απέναντι στο σήμερα και το αύριο της χώρας μας, απέναντι στις θυσίες των πολιτών και τις προοπτικές της νέας γενιάς.

Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει αποδείξει ότι οδηγεί, ακόμα και μέσα στα φουρτουνιασμένα νερά, το «σκάφος» – με σταθερότητα και ασφάλεια – στον προορισμό του.

Δίχως να αλλάζει πορεία, με σύνεση, υπευθυνότητα και αυτοπεποίθηση.

Την ίδια πορεία θα συνεχίσουμε, βασισμένοι στις ίδιες αρχές και αξίες.

Για μια πιο παραγωγική οικονομία!

Για  μια πιο δίκαιη κοινωνία!

Για μια πιο δυνατή Ελλάδα!

Για μια πιο ευημερούσα χώρα!

Για μια πιο ισχυρή πατρίδα!