Τράπεζες: Στο μικροσκόπιο της Βασίλειας οι εξελίξεις μετά τις καταρρεύσεις

Tις προοπτικές του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος υπό το πρίσμα των πρόσφατων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών εξελίξεων στις αγορές εξέτασε σε πρόσφατη συνεδρίασή της η Επιτροπή της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία.

Επιτροπή της Βασιλείας – Οι τράπεζες να ενσωματώσουν το κλιματικό ρίσκο στις στρατηγικές τους

Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση που έχει αναρτηθεί στον ιστότοπο της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, τα πρόσφατα γεγονότα «ανέδειξαν περαιτέρω τη σημασία ενός ανθεκτικού παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος που θα υποστηρίζεται από αποτελεσματική τραπεζική διακυβέρνηση και πρακτικές διαχείρισης κινδύνων, ισχυρά ρυθμιστικά πρότυπα και ισχυρή εποπτεία που θα υποστηρίζεται από προληπτική διασυνοριακή συνεργασία».

Οι αλλαγές μετά την κρίση του 2008

«Μετά τη Μεγάλη Χρηματοπιστωτική Κρίση, οι μεταρρυθμίσεις της Βασιλείας ΙΙΙ βοήθησαν το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα να απορροφήσει διάφορα σοκ και να συνεχίσει να δανείζει φερέγγυα νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Από το 2011, ο δείκτης μόχλευσης των τραπεζών αυξήθηκε από 3,5% σε 6,5%, ενώ ο δείκτης κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 βάσει κινδύνου βελτιώθηκε από 7% σε 13%. Το προφίλ τους ως προς τον κίνδυνο ρευστότητας έχει επίσης ενισχυθεί κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, με τον μέσο Δείκτη Κάλυψης Ρευστότητας και τον Δείκτη Καθαρής Σταθερής Χρηματοδότησης των τραπεζών να διαμορφώνονται σε 140% και 125% αντίστοιχα», αναφέρεται σχετικά.

Οι κίνδυνοι

Ξεκαθαρίζεται όμως ότι «οι κίνδυνοι του υψηλού πληθωρισμού, της χαμηλότερης ανάπτυξης και των γεωπολιτικών εντάσεων θέτουν προκλήσεις στη διαχείριση κινδύνων για τις τράπεζες. Τα χρόνια πρωτοφανώς χαμηλών επιτοκίων στήριξαν τη συσσώρευση μόχλευσης σε όλους τους τομείς των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Καθώς οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια για να καταπολεμήσουν τον πληθωρισμό, οι δανειολήπτες αντιμετωπίζουν τώρα απότομα αυξανόμενα βάρη εξυπηρέτησης του χρέους», τονίζεται, ενώ σημειώνεται ότι «μια ευρεία ανατιμολόγηση στις αγορές περιουσιακών στοιχείων θα μπορούσε επίσης να εκθέσει τις τράπεζες σε πρόσθετους κινδύνους».

Ως εκ τούτου, «οι τράπεζες και οι εποπτικές αρχές πρέπει να είναι σε εγρήγορση για τις εξελισσόμενες προοπτικές, ώστε να διασφαλίσουν την ανθεκτικότητα του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος», τονίζει η Επιτροπή, που υπογραμμίζει ότι θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στις τράπεζες και τις αγορές και «να αξιολογεί τους κινδύνους χρηματοπιστωτικής σταθερότητας που συνεπάγεται η αύξηση των επιτοκίων για το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα».

Απολογισμός

Επιπλέον, η Επιτροπή συμφώνησε να προβεί σε απολογισμό των ρυθμιστικών και εποπτικών επιπτώσεων που απορρέουν από τα πρόσφατα γεγονότα, με σκοπό την άντληση διδαγμάτων.

Γενικότερα, τα μέλη της Επιτροπής επιβεβαίωσαν ομόφωνα «την προσδοκία τους να εφαρμόσουν όλες τις πτυχές του πλαισίου της Βασιλείας ΙΙΙ με πλήρη και συνεπή τρόπο, και το συντομότερο δυνατό, προκειμένου να ενισχύσουν περαιτέρω την ανθεκτικότητα του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος και να παράσχουν ίσους ρυθμιστικούς όρους ανταγωνισμού για τις διεθνώς δραστηριοποιούμενες τράπεζες».

Ο παράγοντας «κλίμα»

Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, η Επιτροπή συζήτησε επίσης «σχετικά με την ανάπτυξη ενός πλαισίου γνωστοποίησης του πυλώνα 3 για τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα». Σκοπός του πλαισίου είναι «να παρέχει πρόσθετες γνωστοποιήσεις των τραπεζών σχετικά με τους προληπτικούς κινδύνους. Το πλαίσιο αυτό θα συμπληρώνει και θα είναι διαλειτουργικό με τις παράλληλες πρωτοβουλίες γνωστοποίησης που βρίσκονται σε εξέλιξη από το Διεθνές Συμβούλιο Προτύπων Βιωσιμότητας και άλλες αρχές». Η Επιτροπή θα εκδώσει έγγραφο διαβούλευσης σχετικά με το προτεινόμενο πλαίσιο μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.

Βασικές αρχές της Βασιλείας

Όπως σημειώνεται στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2023-24, η Επιτροπή αναθεωρεί τις βασικές αρχές της για την αποτελεσματική τραπεζική εποπτεία, αξιοποιώντας τις εποπτικές γνώσεις και τις διαρθρωτικές αλλαγές από την προηγούμενη επικαιροποίηση το 2012.

Τα μέλη έκαναν απολογισμό της προόδου που έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα όσον αφορά την αναθεώρηση τόσο της δομής όσο και του περιεχομένου των Βασικών Αρχών της Βασιλείας. Η Επιτροπή συμφώνησε να προβεί σε διαβουλεύσεις σχετικά με τις αναθεωρήσεις των Βασικών Αρχών έως τα μέσα του 2023.

Τα cryptο

Όσον αφορά τα crypto, μετά τη δημοσίευση της προληπτικής αντιμετώπισης των ανοιγμάτων των τραπεζών σε κρυπτογραφημένα περιουσιακά στοιχεία πέρυσι, η Επιτροπή «ενέκρινε ένα σχέδιο εργασίας για τη συνέχιση της αξιολόγησης και του μετριασμού των κινδύνων από τα κρυπτογραφημένα περιουσιακά στοιχεία για το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα. Αυτό περιλαμβάνει μια σειρά από στοχευμένες αναθεωρήσεις της προληπτικής αντιμετώπισης, μεταξύ άλλων όσον αφορά την αντιμετώπιση των blockchains χωρίς άδεια και τα κριτήρια επιλεξιμότητας για τα stablecoins της “ομάδας 1″». Η επιτροπή «θα συνεχίσει επίσης να παρακολουθεί τις δραστηριότητες και τα ανοίγματα των τραπεζών σε κρυπτοαποθέματα, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου τους ως δυνητικών εκδοτών σταθερών νομισμάτων και καταθέσεων με κουπόνια, θεματοφυλάκων κρυπτοαποθεμάτων και διασυνδέσεων με άλλους κόμβους του οικοσυστήματος κρυπτοαποθεμάτων».

Εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων της Βασιλείας ΙΙΙ

Στο πλαίσιο του προγράμματος αξιολόγησης της κανονιστικής συνέπειας, η επιτροπή «εξέτασε και ενέκρινε τις εκθέσεις αξιολόγησης σχετικά με την εφαρμογή από τη Νότια Αφρική του δείκτη καθαρής σταθερής χρηματοδότησης και του πλαισίου για τα μεγάλα ανοίγματα». Οι εκθέσεις θα δημοσιευθούν τον Απρίλιο.

Τέλος, η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι η επόμενη Διεθνής Διάσκεψη Τραπεζικών Εποπτών θα πραγματοποιηθεί στη Βασιλεία στις 24-25 Απριλίου 2024, ώστε να συμπέσει με την 50ή επέτειο της Επιτροπής.