Τουρκία: Νέα άνοδος στον πληθωρισμό τον Σεπτέμβριο

Ο πληθωρισμός στην Τουρκία ξεπέρασε το 60% για πρώτη φορά φέτος, καθώς το υψηλότερο ενεργειακό κόστος και το ράλι στα τρόφιμα περιπλέκει τις προσπάθειες συγκράτησης της εγχώριας ζήτησης με τεράστιες αυξήσεις των επιτοκίων.

Όπως ανακοίνωσε η στατιστική αρχή στη χώρα ο πληθωρισμός τον Σεπτέμβριο εκτινάχθηκε στο 61,5% τον Σεπτέμβριο από 58,9% τον προηγούμενο μήνα. Αυτό ήταν σε μεγάλο βαθμό σύμφωνο με τις εκτιμήσεις των αναλυτών.

Η τουρκική κεντρική τράπεζα έχει στραφεί τους τελευταίους μήνες σε επαναλαμβανόμενες αυξήσεις των επιτοκίων σε μια προσπάθεια να μειώσει τον πληθωρισμό, μετά από δύο χρόνια χωρίς αυξήσεις, αλλά αυτή η αυστηρότερη πολιτική μπορεί να χρειαστεί χρόνο για να αποδώσει καρπούς.

Τον Σεπτέμβριο, η τράπεζα αύξησε το βασικό της επιτόκιο στο 30%, την τέταρτη συνεχή αύξηση υπό τη νέα ηγεσία της Χαφιζέ Γκαγέ Ερκάν.

Το μεγάλο στοίχημα της Τουρκίας με τη λίρα [γράφημα]

Οι τιμές των τροφίμων

Οι τιμές των τροφίμων συνέχισαν να οδηγούν τον τουρκικό πληθωρισμό τον Σεπτέμβριο, σημειώνοντας αύξηση 75,1% σε ετήσια βάση. Ο πληθωρισμός των υπηρεσιών εκτινάχθηκε επίσης στα ύψη, με τις τιμές για ξενοδοχεία, καφέ και εστιατόρια να εκτοξεύονται περισσότερο από 92%, υποδηλώνοντας ότι η δημοτικότητα της Τουρκίας ως τουριστικού προορισμού προσθέτει στον πληθωριστικό πονοκέφαλό της.

Οι τιμές των κατοικιών αντίθετα αυξήθηκαν κατά 20%, ενώ οι τιμές των ειδών ένδυσης και υπόδησης αυξήθηκαν επίσης κάτω από τον μέσο όρο.

Ο ετήσιος πληθωρισμός λιανικής της πόλης της Κωνσταντινούπολης έφτασε στο 73% τον Σεπτέμβριο, από 74% τον Αύγουστο, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το Εμπορικό Επιμελητήριο της Κωνσταντινούπολης την Κυριακή.

«Αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός θα φτάσει στο ανώτατο όριο του 70% το δεύτερο τρίμηνο του επόμενου έτους, πριν επιβραδυνθεί στο τέλος περίπου στο 40% το 2024. Βλέπουμε ακόμη υψηλότερα κέρδη τιμών ως πιθανό σενάριο κινδύνου, εάν το νόμισμα αποδυναμωθεί περαιτέρω ή υπάρχει μια διαρκής ανοδική πορεία στις τιμές του πετρελαίου», δήλωσε η οικονομολόγος Selva Bahar Baziki.

Οι προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας

Η τουρκική κεντρική τράπεζα έχει ξεκινήσει έναν κύκλο μεγάλων διαδοχικών αυξήσεων των επιτοκίων σε μια προσπάθεια να περιορίσει την εγχώρια ζήτηση που ήταν η κύρια κινητήρια δύναμη του πληθωρισμού τα τελευταία δύο χρόνια.

Ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ακολούθησε επίμονα μια πολιτική υπέρ της ανάπτυξης που στηριζόταν στο χαμηλό κόστος δανεισμού ενόψει των φετινών εκλογών. Η κεντρική τράπεζα έχει υπερτριπλασιάσει το βασικό της επιτόκιο στο 30% από τότε που συγκροτήθηκε η νέα οικονομική ομάδα τον Ιούνιο.

Ωστόσο, την ίδια περίοδο εμφανίστηκε ένας ανοδικός κίνδυνος που οι νομισματικές αρχές δεν μπορούν να ελέγξουν. Ο διεθνής δείκτης αναφοράς του αργού πετρελαίου Brent έχει εκτιναχθεί σχεδόν 30% στα 100 δολάρια το βαρέλι από τις αρχές Ιουνίου. Η Τουρκία είναι ένας μεγάλος εισαγωγέας ενέργειας και η εκτίμηση της κεντρικής τράπεζας για την ετήσια μέση τιμή του πετρελαίου είναι επί του παρόντος στα 79,4 δολάρια.

«Λαμβάνοντας υπόψη την ανοδική τάση των τιμών του πετρελαίου, η εκστρατεία νομισματικής σύσφιγξης της κεντρικής τράπεζας μπορεί να χρειαστεί να φέρει τα επιτόκια σε υψηλότερα επίπεδα από ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί», δήλωσε στο Bloomberg, ο επικεφαλής οικονομολόγος της Yatirim Finansman, Erol Gurcan.

Η αύξηση του ενεργειακού κόστους ασκεί επίσης πίεση στη λίρα, την οποία η Τουρκία επιδιώκει να σταθεροποιήσει ως μέρος της καταπολέμησης του πληθωρισμού. Οι αναλυτές στρατηγικής της Bank of America Corp. βλέπουν το τουρκικό νόμισμα να αποδυναμώνεται στα 30 ανά δολάριο το τελευταίο τρίμηνο του 2023.

Η επιτροπή καθορισμού των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας πρόκειται να συνεδριάσει στις 26 Οκτωβρίου. Ο νέα επικεφαλής θα ανακοινώσει τις αναθεωρημένες εκτιμήσεις της τράπεζας για τον πληθωρισμό στο τέλος του έτους μια εβδομάδα αργότερα.