Πολ Καγκάμε: Ο Αφρικανός δικτάτορας που αγαπάει η Δύση

Ο 66χρονος Πολ Καγκάμε, κυβερνά την Ρουάντα από το 1994, μετά τον εμφύλιο στον οποίο πολέμησε για να την απελευθερώσει από μια κυβέρνηση που είχε σχεδιάσει γενοκτονία στην οποία περίπου 800.000 άτομα έχασαν την ζωή τους, όλοι σχεδόν από την εθνική μειονότητα Τούτσι στην οποία ανήκει ο ίδιος.

Από τότε, ηγήθηκε μιας εκπληκτικής μεταμόρφωσης μιας χώρας που είχε ουσιαστικά εγκαταλειφθεί από τον κόσμο. Ο Καγκάμε ετοιμάζεται να θέσει υποψηφιότητα για επανεκλογή τον Ιούλιο για τέταρτη φορά, και ποτέ δεν έχει λάβει λιγότερο από 93% των ψήφων, σύμφωνα με το Bloomberg.

Η Ρουάντα είναι περίκλειστη και έχει περίπου το μέγεθος του Βελγίου, με μόνο 13 εκατομμύρια ανθρώπους και χωρίς τον ορυκτό πλούτο των μεγαλύτερων γειτόνων της.

Αφρική – Η Αίγυπτος αναδεικνύεται η πιο ελκυστική επενδυτική αγορά

Επικριτές λένε ότι η κυβέρνηση χειραγωγεί τα στατιστικά στοιχεία για να εξωραΐσει την εικόνα του Καγκάμε, αλλά, η αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος ήταν κατά μέσο όρο 7,2% ετησίως τη δεκαετία έως το 2019 και το προσδόκιμο ζωής αυξήθηκε από 47,1 χρόνια σε 66,4 μεταξύ 2000 και 2019.

Ξένοι δωρητές υποστηρίζουν ότι οι ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι της χώρας και το αξιόπιστο ηλεκτρικό δίκτυο αποδεικνύουν ότι η βοήθεια δαπανάται όπως προβλέπεται αντί να πηγαίνει στις τσέπες υπουργών.

Επίσκεψη του Τόνι Μπλερ

Ο σημαντικότερος σύμμαχος της Δύσης στην Αφρική

Ο Καγκάμε έχει γίνει ίσως ο πιο σημαντικός Αφρικανός σύμμαχος της Δύσης. Οι Γάλλοι του οφείλουν για στρατεύματα που έστειλε να σώσουν το τεράστιο έργο υγροποιημένου φυσικού αερίου της Total στη Μοζαμβίκη. Οι Βρετανοί πλήρωσαν πέρυσι στη Ρουάντα 240 εκατομμύρια λίρες (304 εκατομμύρια δολάρια) για να δεχτεί χιλιάδες μετανάστες που κρατούνται σε εγκαταστάσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι Αμερικανοί θα ήθελαν ο στρατός του να αναλάβει ένα κομμάτι των επιχειρήσεων στις οποίες επί μακρόν κυριαρχεί ο ρωσικός μισθοφορικός όμιλος Wagner, αναφέρει το Bloomberg.

Ο Καγκάμε είναι επίσης κορυφαίος παναφρικανιστής ενσαρκώνοντας το σύνθημα «Αφρικανικές λύσεις στα αφρικανικά προβλήματα». Τα στρατεύματά του προστατεύουν τον πρόεδρο της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, διατηρώντας τον στην εξουσία, και η Ρουάντα έχει υπογράψει μια συμφωνία ασφαλείας με το Μπενίν που θα μπορούσε σύντομα να την δει να πολεμά την εξέγερση τζιχαντιστών στο Σαχέλ.

Άγιος ή αυταρχικό τέρας

Οι υποστηρικτές του τον αγιοποιούν. Οι επικριτές τον βλέπουν σαν αυταρχικό τέρας, που έχει δολοφονήσει εκατοντάδες αντιφρονούντες.

Το μάντρα της κυβέρνησης του Καγκάμε είναι «ποτέ ξανά». Οι εσωτερικές προτεραιότητες του Καγκάμε απορρέουν από την υπόθεση: χρηστή διακυβέρνηση, ανελέητη αποτελεσματικότητα και εστιασμένη ανάπτυξη.

Συνεδριακό Κέντρο Κιγκάλι

Το Κιγκάλι, λειτουργεί ως ζωντανή διαφήμιση για την δικτατορία του, με μοντέρνα κτίρια, πολυτελή εστιατόρια και πεντακάθαρους δρόμους που έχουν γίνει κλισέ του ξένου ρεπορτάζ. Η αστυνομία δεν ζητά δωροδοκίες και το μικροέγκλημα είναι ανύπαρκτο. Το τελευταίο Σάββατο κάθε μήνα, οι άνθρωποι εκεί και σε ολόκληρη τη χώρα συμμετέχουν σε υποχρεωτικό καθαρισμό των κοινοτήτων τους.

Τα τελευταία χρόνια, η Ρουάντα άρχισε να λειτουργεί ως «εργαστήριο δοκιμών» για εταιρείες που ενδιαφέρονται να δοκιμάσουν προϊόντα και υπηρεσίες που έχουν σχεδιαστεί για την Αφρική. Ο τουρισμός, επίσης, έχει δει μια ώθηση. Το Κιγκάλι έχει γίνει ο νούμερο 2 συνεδριακός προορισμός μετά το Κέιπ Τάουν. Η καμπάνια Visit Rwanda είναι χορηγός στους ποδοσφαιρικούς συλλόγους Άρσεναλ και Παρί Σεν Ζερμέν.

Ίσως το πιο αξιοσημείωτο σημάδι της επιτυχίας του Καγκάμε είναι η Rwanda Cooperation, μια εταιρεία συμβούλων που ίδρυσε η κυβέρνηση το 2018 για να δείξει σε άλλους Αφρικανούς αξιωματούχους πώς λειτουργεί η χώρα.

Ο Καγκάμε με Αμερικανούς νομοθέτες

Ο στρατός της Ρουάντα κλειδί της εξωτερικής πολιτικής

Η μετατροπή του χάους σε τάξη είναι κεντρικής σημασίας για την εξωτερική πολιτική του Καγκάμε. Από το 1996, ο Καγκάμε εισέβαλε δύο φορές στο Κονγκό σε έναν πόλεμο που στοίχισε εκατομμύρια ζωές. Η διατήρηση του πολέμου εκτός των συνόρων της Ρουάντα είναι βασικός στόχος για τον Καγκάμε.

Η Ρουάντα έχει γίνει ο τρίτος μεγαλύτερος συνεισφέρων στις ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ. Αλλά επειδή έχει αναμφισβήτητα τον καλύτερα εκπαιδευμένο στρατό στην Αφρική, έχει επίσης κληθεί να παρέμβει σε κρίσεις σε όλη την ήπειρο.

Η στρατιωτική παρουσία της Ρουάντα προστατεύει τα εμπορικά της συμφέροντα. Η στρατηγική είναι ίσως πιο εμφανής στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, όπου εργάτες από την Ρουάντα σκάβουν για χρυσό και διαμάντια υπό την προστασία στρατιωτών της Ρουάντα.

Η οικονομική παρουσία της Ρουάντα στην ΚΑΔ έχει αυξηθεί πολύ πέρα από την εξόρυξη καθώς 119 επιχειρήσεις που ανήκουν στη Ρουάντα έχουν παρουσία στην ΚΑΔ.

Ο Καγκάμε σε τελετή αποοφοίτησης αξιωματικών από την στρατιωτική ακαδημία

Όπου πάει ο στρατός οι επιχειρήσεις της Ρουάντα ακολουθούν

Όπου κι αν πάνε οι στρατιώτες του τώρα, οι επιχειρήσεις ακολουθούν. Η Ρουάντα αντιγράφει αυτό το μοντέλο στη Μοζαμβίκη , όπου τον Ιούλιο του 2021, ο Καγκάμε έστειλε στρατό για να προστατέψει ένα έργο φυσικού αερίου που διαχειρίζεται η Total.

Αλλά, παρά τη λάμψη της πρωτεύουσας Κιγκάλι, περίπου τα δύο τρίτα των κατοίκων της Ρουάντα εξακολουθούν να εργάζονται στη γεωργία και ο τόπος παραμένει πολύ φτωχός, κατατάσσοντας στο τελευταίο τρίτο των αφρικανικών χωρών σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ, με $966  ετησίως. Παρά όλες τις επιτυχίες του Kagame, σχεδόν το 40% των πολιτών ζουν σε συνθήκες φτώχειας, το ένα πέμπτο είναι σε επισιτιστική ανασφάλεια και σχεδόν το ένα τρίτο των παιδιών κάτω των 5 ετών υποσιτίζονται χρόνια, σύμφωνα με την World Food Πρόγραμμα.

Ο Καγκάμε ποτέ δεν ανέχτηκε διαφωνίες ή ανταγωνιστικά κέντρα εξουσίας. Μια ομάδα που ονομάζεται Rwanda Accountability Initiative έχει τεκμηριώσει την εξαφάνιση περίπου 600 Ρουάντα από το 1994.

«Όταν πρόκειται για την υπεράσπιση αυτής της χώρας που έχει υποφέρει για τόσο καιρό και κανείς δεν ήρθε να βοηθήσει, δεν χρειάζομαι την άδεια από κανέναν για να κάνω ό,τι πρέπει να κάνουμε για να προστατευθούμε», είπε σαν απάντηση σε τέτοιες κατηγορίες ο Καγκάμε νωρίτερα τον Ιανουάριο.