Φυσικό αέριο: Ρεκόρ εισαγωγών από τη Ρωσία στην Ευρώπη τον Ιανουάριο

Στον αντίποδα της διακηρυγμένης πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης για περιορισμό των εσόδων της Ρωσίας από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, στο πλαίσιο της οποίας έχουν επιβληθεί 15 πακέτα κυρώσεω,ν αρχής γενομένης από την ενέργεια, βρίσκονται τα πραγματικά στοιχεία για τις εισαγωγές φυσικού αερίου.

Τα δεδομένα που συνέλεξε η εταιρεία πληροφοριών εμπορευμάτων Kpler αποκαλύπτουν ότι η Ευρώπη αγοράζει ρωσικό αέριο με άνευ προηγουμένου ρυθμό. Μόνο τις πρώτες 15 ημέρες του 2025, οι 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εισήγαγαν 837.300 μετρικούς τόνους υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη Ρωσία, έναντι 760.100 τόνων το αντίστοιχο περσινό διάσημα, γεννώντας εύλογα το ερώτημα εάν τελικά τα μέτρα που παίρνει η Δύση εις βάρος της ρωσικής οικονομίας έχουν αποτέλεσμα.

Ενέργεια: Απειλεί και πάλι ο διπλός κίνδυνος από ανατιμήσεις σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο [γράφημα]

Υπάρχει εξήγηση

Επιπλέον βαρύτητα αποκτούν τα παραπάνω νούμερα, εάν αναλογιστεί κανείς ότι καταγράφονται μετά τη λήξη της συμφωνίας ορόσημα που επέπτρεπε στη Ρωσία να προμηθεύει φυσικό αέριο στην ΕΕ μέσω αγωγών που διασχίζουν την Ουκρανία στις 31 Δεκεμβρίου, με το Κίεβο να δηλώνει ότι δεν θα διαπραγματευτεί παράταση. Αυτό ασκεί μεγαλύτερη πίεση για αγορές LNG που παραδίδονται με δεξαμενόπλοια από ρωσικά λιμάνια.

Ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Σλοβακίας και της Ουγγαρίας, εξαρτώνταν από την Ουκρανία για τον ενεργειακό εφοδιασμό και πίεζαν για ανανέωση της συμφωνίας, προειδοποιώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση θα έπρεπε να πληρώσουν ακριβότερα για LNG. Ο φιλικός προς το Κρεμλίνο σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο έχει απειλήσει το Κίεβο με διακοπή παρχής ηλεκτρικού ρεύματος στην Ουκρανία και με αλλαγή της πολιτικής παροχής στήριξης στους πρόσφυγες εάν δεν υποχωρήσει και δεν επιτρέψει την επανέναρξη της διέλευσης φυσικού αερίου μέσω του αγωγών του.

Σε κάθε περίπτωση, όσοι νόμιζαν ότι η διακοπή της παροχής ρωσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας θα οδηγούσε τις χώρες σε άλλες πηγές προμήθειας και ότι έφτανε το τέλος μιας εποχής κυριαρχίας της Μόσχας στις ενεργειακές αγορές της Ευρώπης διαψεύστηκαν – τουλάχιστον ως έναν βαθμό. Και αυτό εξηγείται από διάφορους παράγοντες, όπως εξηγεί ο Charles Costerousse, ανώτερος αναλυτής LNG στην Kpler, που μίλησε στο Politico.

«Υπήρξε ένα κρύο από το δεύτερο μισό του Δεκεμβρίου· η παραγωγή αιολικής ενέργειας δεν ήταν στο υψηλότερο επίπεδο», είπε. «Έτσι υπάρχει ανάγκη να συνεχίσουν να ρέουν αυτοί οι όγκοι [φυσικού αερίου]», είπε, προσθέτοντας ότι το 95% έως 96% του ρωσικού LNG που φθάνει στην Ευρώπη προέρχεται από το εργοστάσιο Yamal, μια τεράστια εγκατάσταση στην παγωμένη βόρεια Σιβηρία.

«Η πλειοψηφία αυτών των ποσοτήτων αφορούν μακροπρόθεσμα συμβόλαια», σύμφωνα με τον αναλυτή. «Επομένως, δεν είναι ότι η ΕΕ αγοράζει πρόσθετα φορτία spot, αλλά είναι συμβατικοί όγκοι αυτοί που παραλαμβάνονται».

Τι ετοιμάζει η Κομισιόν

Η Anna-Kaisa Itkonen, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε ότι οι προσπάθειες να βγει το ποσοστό της Μόσχας από τις εισαγωγές άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν ήδη «”σπάσει”τον έλεγχο της Ρωσίας στο ενεργειακό σύστημα της Ευρώπης».

«Ωστόσο, παρά αυτά τα σημαντικά αποτελέσματα, η ρωσική ενέργεια – ιδιαίτερα το φυσικό αέριο – εξακολουθεί να είναι παρούσα στην ΕΕ, και οι εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία έχουν αυξηθεί το 2024, συμπεριλαμβανομένων των εισαγωγών LNG. Αυτό προκαλεί σοβαρές ανησυχίες», παραδέχθηκε η ίδια, επισημαίνοντας ότι η Κομισιόν σχεδιάζει να δημιουργήσει έναν «οδικό χάρτη» για τον τερματισμό των ρωσικών εισαγωγών ενέργειας, ο οποίος αναμένεται στα τέλη Φεβρουαρίου.

Οπως έγραφε τις προηγούμενες μέρες το Bloomberg, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο σταδιακής κατάργησης του ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου ωςω μέρος του 16ου πακέτου κυρώσεων του μπλοκ.

Η έξοδος από το LNG θα μπορούσε να γίνει είτε ως κύρωση είτε ως μέρος ενός οδικού χάρτη που ο εκτελεστικός βραχίονας του μπλοκ πρόκειται να παρουσιάσει τον επόμενο μήνα, τόνισαν πηγές που επικαλείται το Bloomberg.

Την ίδια στιγμή, 10 χώρες της ΕΕ καλούν το μπλοκ να επιβάλει κυρώσεις στο ρωσικό LNG, το οποίο έχει αγοραστεί σε τεράστιες ποσότητες αφότου η Μόσχα άρχισε να διακόπτει τις παραδόσεις μέσω αγωγών.

«Πρέπει να κάνουμε ένα περαιτέρω άλμα και να αντιμετωπίσουμε τις αυξανόμενες ρωσικές εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ως τελικός στόχος, είναι απαραίτητο να απαγορευθεί η εισαγωγή ρωσικού φυσικού αερίου και LNG το συντομότερο δυνατό», επισημαίνουν οι 10 χώρες.

Σε κάθε περίπτωση, ενώ οι κυρώσεις μπορεί να προσφέρουν το ισχυρότερο επιχείρημα για τη λύση των συμβάσεων με Ρώσους προμηθευτές, απαιτούν ομόφωνη έγκριση από τα κράτη μέλη και είναι χρονικά περιορισμένες.

Οι πιέσεις Τραμπ

Ταυτόχρονα, η ΕΕ βρίσκεται κάτω από την πίεση του νεοεκλεγέντος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος σε μια προφανή προσπάθεια να μειώσει το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την ΕΕ, έχει διαμηνύσει ότι η τελευταία θα πρέπει να διαλέξει ανάμεσα στην αγορά αμερικανικών υδρογονανθράκων ή στην επιβολή δασμών.

«Είπα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ότι πρέπει να καλύψουν το τεράστιο έλλειμμά τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες με τη μεγάλης κλίμακας αγορά του πετρελαίου και του φυσικού αερίου μας. Διαφορετικά, είναι ΔΑΣΜΟΙ μέχρι τέλους», έγραψε ο Τραμπ στην πλατφόρμα του Truth Social.

Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει ήδη υποστηρίξει την ιδέα αγοράς περισσότερων καυσίμων από τις ΗΠΑ για την εξάλειψη της ρωσικής εναλλακτικής τους.

«Γιατί να μην το αντικαταστήσουμε με το αμερικανικό LNG, το οποίο είναι φθηνότερο για εμάς και μειώνει τις τιμές της ενέργειας μας;» είπε τον Νοέμβριο. «Είναι κάτι για το οποίο μπορούμε να μπούμε σε μια συζήτηση, επίσης [όσον αφορά] το εμπορικό μας έλλειμμα».