Δασμοί Τραμπ: «Τσουχτερός» ο λογαριασμός για τους Αμερικανούς ακόμα κι αν μείνουν στο 10% 

Δεν μπορεί να πει κανείς ότι οι ειδικοί παρέμειναν αδιάφοροι και αδρανείς. Είχαν προειδοποιήσει επανειλημμένως ότι η προεκλογική ιδέα του τότε υποψηφίου του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει οριζόντιους δασμούς 10% στους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ θα είχε κόστος για τους Αμερικανούς καταναλωτές και τις επιχειρήσεις. Ήταν τόσο προφανή τα μελλούμενα, που οι περισσότεροι οικονομολόγοι και οι αναλυτές της Wall Street είχαν εκλάβει τη ριζοσπαστική ιδέα ως απλή δήλωση της αποφασιστικότητας του Τραμπ να φτάσει μέχρι τα άκρα και να εφαρμόσει αντισυμβατικές πολιτικές προκειμένου να επαναφέρει την ισορροπία στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας.

Τρεις μόλις μήνες μετά την ορκωμοσία του, η ιδέα της οριζόντιας επιβολής δασμών 10% σε όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ φαντάζει ως η πλέον μετριοπαθής. Και όμως, ακόμα και έτσι οι αρχικές εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις που θα έχουν στην αμερικανική ανάπτυξη, στην αγορά εργασίας και βέβαια στον πληθωρισμό εξακολουθούν να ισχύουν στο ακέραιο, γράφει η Πατρίτσια Κοέν στους «New York Times».

Κερδοσκοπικό ντελίριο

Και στο επίπεδο αυτό αν καθοριστούν οι «καθολικοί ανταποδοτικοί δασμοί», θα πλήττουν στο 10πλάσιο τις περισσότερες εισαγωγές, συγκριτικά με τους δασμούς που είχε επιβάλει κατά την πρώτη του θητεία ο Ντόναλντ Τραμπ. Όσο για τη συνολική δασμολογική επιβάρυνση των αμερικανικών εισαγωγών, θα είναι η μεγαλύτερη που θα έχει επιβάλει η Ουάσιγκτον εδώ και περισσότερα από 90 χρόνια.

«Ο δασμός 10% είναι αρκετά ακραίος και μας φέρνει πίσω στα επίπεδα που είδαμε τελευταία φορά τη δεκαετία του 1930», δήλωσε στους «ΝΥΤ» ο Κάρστεν Μπρζέσκι. Ο αμερικανός οικονομολόγος εξήγησε ότι αυτό σημαίνει ότι για τους Αμερικανούς όλα τα αγαθά και οι υπηρεσίες θα ακριβύνουν.

«Οι ερευνητές έχουν υπολογίσει ότι ένας δασμός 10% που θα επιβαλλόταν σε όλες τις εισαγωγές θα κόστιζε στο μέσο αμερικανικό νοικοκυριό από 1.700 έως 2.350 δολάρια περισσότερα το χρόνο», γράφει η Πατρίτσια Κοέν. Διότι ακόμα κι αν ένας καταναλωτής πάψει να αγοράζει μια ακριβή γαλλική μουστάρδα και την αντικαταστήσει με μια φθηνότερη αμερικανική, το όφελος που θα έχει θα είναι λιγότερο από το αναμενόμενο. Κι αυτό επειδή «όταν οι δασμοί σε ένα εισαγόμενο αγαθό ανεβαίνουν, οι εγχώριοι παραγωγοί εκμεταλλεύονται την ευκαιρία για να αυξήσουν κι αυτοί τις τιμές τους».

«Ακραίο, αλλά όχι απίθανο»

Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics Νιλ Σίρινγκς μιλώντας στη νεοϋορκέζικη εφημερίδα είπε ότι η ομάδα του επανεξέτασε τις προοπτικές επιβολής οριζόντιων δασμών 10% την επόμενη μέρα της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ. Στο μοντέλο τους οι ειδικοί της Capital Economics προϋπέθεσαν επίσης ότι ο νέος πρόεδρος θα επέβαλε ακόμα υψηλότερους συντελεστές δασμών στις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων και επίσης στις εισαγωγές αυτοκινήτων στις ΗΠΑ από την Ευρώπη και αλλού.

Οι επενδυτές, έχουν δείξει έμπρακτα την απώλεια της εμπιστοσύνης τους για την πορεία της οικονομίας πουλώντας ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου

«Το μοντέλο που επεξεργαστήκαμε ήταν ακραίο, αλλά δεν ήταν απίθανο. Το αποτέλεσμα των μετρήσεών μας ήταν ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ θα αυξανόταν, η παραγωγή θα μειωνόταν, αλλά η οικονομία δεν θα έπεφτε σε ύφεση», είπε ο Σίρινγκ. Και φαίνεται ότι ανάλογους υπολογισμούς κάνει και ο διάσημος τουρκικής καταγωγής καθηγητής του New York University Νουριέλ Ρουμπινί, ο επονομαζόμενος και Dr. Doom για τις κατά κανόνα απαισιόδοξες προβλέψεις του, ο οποίος προσφάτως απεφάνθη ότι η δασμολογική καταιγίδα που ετοιμάζει ο Τραμπ, μπορεί να κοστίσει στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις εντός και εκτός ΗΠΑ, αλλά δεν θα ρίξει την αμερικανική οικονομία στην ύφεση.

«Τρίβουν τα μάτια τους»

«Οι οικονομολόγοι και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εξακολουθούν να τρίβουν τα μάτια τους και να απορούν πώς ένας Αμερικανός πρόεδρος έσπειρε τόση οικονομική αναταραχή στον πλανήτη ολόκληρο και μετά το πανηγύρισε», γράφει η Κοέν στους «ΝΥΤ». Η αμερικανίδα αναλύτρια θυμίζει ότι ήδη στις ΗΠΑ η καταναλωτική και επιχειρηματική εμπιστοσύνη έχουν υποχωρήσει, ενώ «η αβεβαιότητα παραλύει τις αγορές και όλοι αναβάλλουν τα σχέδιά τους είτε πρόκειται για την αγορά ενός καινούργιου σπιτιού ή ενός καινούργιου αυτοκινήτου είτε για την ανέγερση ενός νέου εργοστασίου».

Μια τέτοιου μεγέθους κατάρρευση του παγκόσμιου εμπορίου συνέβη όταν η πανδημία της Covid-19 παρέλυσε το εμπόριο και τη διεθνή οικονομία το 2020

Όσο για τους επενδυτές, έχουν δείξει έμπρακτα την απώλεια της εμπιστοσύνης τους για την πορεία της οικονομίας πουλώντας ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου, που αποτελούν το παραδοσιακό καταφύγιο γι’ αυτούς όταν για οποιοδήποτε λόγο οι προοπτικές για την οικονομία σκοτεινιάζουν.

Πτώση 5% του εμπορίου

Φυσικά η σύγκρουση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας είναι εκείνη που κάνει τους επενδυτές να κρατούν την ανάσα τους, δεδομένου ότι οι δύο κυβερνήσεις έχουν ανακοινώσει τριψήφιους συντελεστές δασμολόγησης των «αντίπαλων» προϊόντων. Αλλά και τίποτε να μην ισχύσει από όλα αυτά τα φοβερά και τρομερά, το συνολικό πακέτο δασμών που ισχύει μέχρι στιγμής (όχι αυτό που έχει εξαγγελθεί) θα μπορούσε να προκαλέσει πτώση του όγκου του παγκόσμιου εμπορίου κατά 5% φέτος, σύμφωνα με εκτίμηση της Oxford Economics τη Μεγάλη Δευτέρα.

«Πολλές από τις αναμενόμενες οικονομικές ζημιές θα μπορούσαν να αποφευχθούν εάν οι δασμοί δεν εφαρμοστούν με τόσο χαοτικό τρόπο»

Μια τέτοιου μεγέθους κατάρρευση του παγκόσμιου εμπορίου συνέβη όταν η πανδημία της Covid-19 παρέλυσε το εμπόριο και τη διεθνή οικονομία το 2020 και επίσης όταν ο κόσμος βυθίστηκε σε ύφεση το 1975 μετά την πρώτη πετρελαϊκή κρίση. Η επανάληψη του φαινομένου «θα αφαιρούσε αγαθά και υπηρεσίες αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων που παράγει ο κόσμος και θα μείωνε την προβλεπόμενη συνολική ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας κατά 1%», κατά την Oxford Economics.

Αλίμονο στους φτωχούς

«Η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες οδηγούν μεγάλο μέρος της παγκόσμιας οικονομίας. Όποτε δυστυχούν οι δύο υπερδυνάμεις συμβαίνει να δυστυχεί και ο υπόλοιπος κόσμος, ιδιαίτερα οι φτωχές χωρες και οι αναδυόμενες οικονομίες, αφού θα πέσει η ζήτηση για τα δικά τους αγαθά και τις υπηρεσίες που εξάγουν», γράφει η Κοέν.

Η ρεπόρτερ φέρνει το παράδειγμα της Αφρικής: «Οι αφρικανικές χώρες δεν συναλλάσσονται πολύ με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά πωλούν σημαντικά εμπορεύματα όπως το πετρέλαιο και ο χαλκός. Οι τιμές των εμπορευμάτων αυτών πέφτουν καθώς αυξάνονται οι φόβοι για παγκόσμια ύφεση. Αυτό σημαίνει ότι θα πιεστούν οι κρατικοί προϋπολογισμοί των φτωχών χωρών και θα δυσκολέψει η αποπληρωμή των χρεών τους».

Όμως, «πολλές από τις αναμενόμενες οικονομικές ζημιές θα μπορούσαν να αποφευχθούν εάν οι δασμοί δεν εφαρμοστούν με τόσο χαοτικό τρόπο», τόνισε ο Σίρινγκ της Capital Economics.