Επιτραπέζια ελιά: Σε επιφυλακή οι παραγωγοί για τους δασμούς

Σε στάση αναμονής βρίσκονται οι αγρότες, μεταποιητές και εξαγωγείς για την επιτραπέζια ελιά, περιμένοντας να ξεκαθαρίσει το τοπίο με τους δασμούς που αναμένεται να επιβληθούν για τα αγροτικά προϊόντα που θα εισάγονται στην αμερικανική αγορά.

Η επόμενη ημέρα για το σημαντικότερο ελληνικό αγροτικό προϊόν στην αμερικανική αγορά, φαντάζει δύσκολη, καθώς οι εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς, οι οποίες φτάνουν στα 214 εκατ. ευρώ (αντιστοιχούν στο 28% των συνολικών εξαγωγών του προϊόντος), πλέον απειλούνται άμεσα.

Την ίδια στιγμή έκδηλη είναι η ανησυχία για το ανταγωνιστικό μειονέκτημα που θα έχει το ελληνικό προϊόν σε σχέση με τους μεγαλύτερους ανταγωνιστές όπως η Ισπανία, η Ιταλία, που ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της αμερικάνικης αγοράς, αλλά και από τις τρίτες χώρες όπως Τουρκία, Τυνησία, οι οποίες είναι σε θέση να προσφέρουν προϊόν σε χαμηλές τιμές.

Έκδηλη είναι η αναστάτωση και η ανησυχία, καθώς εκτός από την επιβολή των δασμών, οι ελληνικές επιτραπέζιες ελιές θα έχουν να ανταγωνιστούν χώρες όπως Τουρκία και Τυνησία, οι οποίες προσφέρουν προϊόν με ιδιαίτερα χαμηλές τιμές

Στην περίπτωση απώλειας αγοράς, σύμφωνα με τους εκπροσώπους της, θα υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις όχι μόνο στις θέσεις εργασίας για τους πάνω από 5.000 απασχολούμενους στον κλάδο και στο αγροτικό εισόδημα για τις πλέον των 50.000 αγροτικών οικογενειών αλλά και αρνητικό αντίκτυπο για τις τοπικές οικονομίες της ελληνικής περιφέρειας.

Σε αναβρασμό οι παραγωγοί

«Αν και ακόμα δεν ξέρουμε αν οι δασμοί που θα επιβληθούν θα είναι στο 20% ή στο 10%, σημασία έχει ότι οποιαδήποτε απόφαση παρθεί θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα και αναστάτωση σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα», επισημαίνει στον ΟΤ ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) Ανέστης Μαυροειδής.

Μεταφέροντας το κλίμα που επικρατεί στους παραγωγούς ο κ. Μαυροειδής τονίζει ότι έκδηλη είναι η αναστάτωση και η ανησυχία, καθώς εκτός από την επιβολή των δασμών, οι ελληνικές επιτραπέζιες ελιές θα έχουν να ανταγωνιστούν χώρες όπως Τουρκία και Τυνησία, οι οποίες προσφέρουν προϊόν στις αγορές με ιδιαίτερα χαμηλές τιμές. Πάντως, σύμφωνα με τον ίδιο, οι πωλήσεις αυτή την περίοδο συνεχίζονται κανονικά, χωρίς να έχει ανακοινωθεί μείωση τιμών από την πλευρά των μεταποιητών.

«Θεωρούμε ότι ο Τραμπ θα λογικευτεί, καθώς αγροτικά προϊόντα όπως η επιτραπέζια ελιά δεν παράγονται στην Αμερική, αλλά μόνο τα εισάγει. Στην περίπτωση που ο Αμερικανός καταναλωτής κληθεί να αγοράσει το προϊόν πιο ακριβά, τότε η όποια τελική απόφαση θα γυρίσει μπούμερανγκ», σημείωσε στον ΟΤ ο κ. Μαυροειδής.

«Ούτε σεντς κάτω»

Στο ανταγωνιστικό μειονέκτημα της ελληνικής επιτραπέζιας ελιάς σε σχέση με τα αντίστοιχα προϊόντα από τρίτες χώρες, στις οποίες έχουν επιβληθεί δασμοί 10%, αναφέρεται στον ΟΤ ο παραγωγός Νίκος Ανοιξάς, από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Αγίου Μάμμα Χαλκιδικής και μέλος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς.

Η μη λήψη μέτρων θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις σε όλους τους τομείς του κλάδου στην τρέχουσα (2024/25) και την επόμενη (2025/26) ελαιοκομική περίοδο

«Ακόμα είναι ρευστά τα πράγματα», σημειώνει στον ΟΤ ο κ. Ανοιξάς, καταθέτοντας τον προβληματισμό του για την πορεία των εξαγωγών, καθώς όπως λέει, στην περίπτωση που η Ισπανία και η Ιταλία, οι οποίες διαπραγματεύονται με τις ΗΠΑ τους δασμούς καταφέρουν κάτι καλύτερο, τότε «η Ελλάδα θα μείνει εκτεθειμένη».

Εκφράζει δε την αγωνία ότι στην περίπτωση που οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να πουλήσουν στην αμερικανική αγορά, τότε «το κόστος θα μετακυλήσει στον παραγωγό. Για εμάς όμως, τους παραγωγούς, δεν μας παίρνει ούτε σεντς να πέσει η τιμή, καθώς το κόστος παραγωγής με τα αυξημένα μεροκάματα και εφόδια, παραμένει σε υψηλά επίπεδα».

Αβεβαιότητα για το μέλλον

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο παραγωγός Στέλιος Μιχαλούτσος, αντιπρόεδρος του Αγροτικούς Συνεταιρισμού Γερακίου Λακωνίας, μέλος της ΠΕΑΣΟΕΠΕ και του ΔΣ της ΔΟΕΠΕΛ.

«Άγνωστο παραμένει το μέγεθος των προβλημάτων που θα φέρει η επιβολή δασμών όχι μόνο στον παραγωγό αλλά σε όλη την αλυσίδα», επισημαίνει στον ΟΤ ο κ. Μιχαλούτσος, ξεκαθαρίζοντας ότι οποιαδήποτε μείωση στην τιμή θα φέρει πρόσθετα βάρη για τους παραγωγούς.

«Αυτή την στιγμή ο παραγωγός έχει ένα αξιόλογο κέρδος με τις υπάρχουσες τιμές που υπάρχουν στο εμπόριο. Στην περίπτωση μείωσης, ποιος παραγωγός θα πάει να δουλέψει για 5% και 10% κέρδος, όταν η καλλιέργεια παραμένει ασύμφορη με τα υψηλά κοστολόγια;», λέει χαρακτηριστικά.

Σε συναγερμό η αγορά

Καμπανάκι για τις ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς «χτυπούν» οι μεταποιητές, οι οποίοι προειδοποιούν ότι η μη λήψη μέτρων θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις σε όλους τους τομείς του κλάδου στην τρέχουσα (2024/25) και την επόμενη (2025/26) ελαιοκομική περίοδο.

Μάλιστα, σε έκτακτη γενική συνέλευση που πραγματοποίησε η ΠΕΜΕΤΕ τέθηκαν μια σειρά κρίσιμα ζητήματα όπως πέραν των δασμών, η σημαντική υποτίμηση του αμερικανικού νομίσματος λειτουργεί ως έμμεσος επιπλέον «δασμός», αυξάνοντας περαιτέρω το κόστος του προϊόντος.

Επίσης, η οικονομική πίεση στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς στις ΗΠΑ αναμένεται να επιφέρει μείωση της κατανάλωσης, επηρεάζοντας και τη ζήτηση για επιτραπέζιες ελιές, ενώ η γενικευμένη παγκόσμια ύφεση, ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης εμπορικής αβεβαιότητας, αναμένεται να προκαλέσει αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις και σε άλλες αγορές, εντός και εκτός Ευρώπης.

Μάλιστα, οι μεταποιητές δηλώνουν αποφασισμένοι να απορροφήσουν μέρος από τα παραπάνω κόστη για τη διατήρηση του μεριδίου αγοράς της ελληνικής ελιάς στις ΗΠΑ.

Την ίδια στιγμή η ΠΕΜΕΤΕ σημειώνει ότι παράλληλα με τη διαπραγμάτευση για εξάλειψη των δασμών, απαιτείται άμεση, στοχευμένη και αποφασιστική κρατική παρέμβαση με ουσιαστικά μέτρα στήριξης για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, στο πλαίσιο των εξαγγελιών που έχουν ήδη προβεί άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Γερμανία, αλλά και προσφάτως το Ηνωμένο Βασίλειο.