Τη νέα Αρχή για τον έλεγχο και την εποπτεία της αγοράς παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος σημειώνοντας πως «ενδυναμώνουμε την προάσπιση των δικαιωμάτων των καταναλωτών, σηκώνουμε τείχος προστασίας στις αθέμιτες πρακτικές και στο κόστος ζωής, συντονίζουμε για πρώτη φορά κάτω από μια διοικητική ανεξάρτητη ομπρέλα, όλα τα όπλα που διαθέτει η πολιτεία, προκειμένου οι πολίτες να ευημερούν και η εθνική οικονομία να αναπτύσσεται με υγιείς όρους».
Παράλληλα ο υπουργός ανακοίνωσε σαρωτικές αλλαγές τα τιμολόγια των αγροτικών προϊόντων και τις λαϊκές, ενώ σημείωσε ότι το e-katanalotis θα γίνει app για τους πολίτες.
Ψηφιακά Εργαλεία και Νέες Πρωτοβουλίες
Ψηφιακές εφαρμογές: Στη μάχη της ενημέρωσης του καταναλωτή και της άμεσης πρόσβασής του στις χαμηλότερες τιμές, ενισχύεται ο ρόλος των ψηφιακών εργαλείων με απώτερο σκοπό, η ίδια η συμπεριφορά του καταναλωτή να επιφέρει συγκράτηση ή μείωση τιμών.
Όπως είπε ο κ. Θεοδωρικάκος, αναπτύσσεται μια εφαρμογή (app) για ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τις τιμές προϊόντων, μετατρέποντας το e-katanalotis σε app, παρέχοντας άμεση πρόσβαση σε συγκριτικά στοιχεία τιμών και σύνδεση με e-shop. Επίσης, προβλέπονται push notifications για καθημερινές ειδοποιήσεις, σχετικά με αυξήσεις ή μειώσεις τιμών σε προϊόντα που θα έχει επιλέξει ο ίδιος ο καταναλωτής.
Απαγόρευση shrinkflation: Υποχρεωτική ενημέρωση καταναλωτών για μείωση μεγέθους προϊόντων χωρίς μείωση τιμής.
Αλλαγές στις λαϊκές αγορές: Άνοιγμα στον ανταγωνισμό με τη δυνατότητα δημιουργίας αγορών αποκλειστικά για παραγωγούς. Σήμερα στην Ελλάδα λειτουργούν 1530 λαϊκές αγορές, με 7.309 παραγωγούς και 5.753 εμπόρους. Στην πραγματικότητα, όπως σημειώθηκε, οι τελευταίοι είναι πολλοί περισσότεροι και απλά δηλώνουν παραγωγοί.
«Οι Περιφέρειες δεν προκηρύσσουν τις θέσεις, με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται μία γκρίζα κατάσταση» τόνισε ο υπουργός και σε αυτό το πλαίσιο, με σκοπό το άνοιγμα των λαϊκών αγορών στον ανταγωνισμό και την είσοδο περισσότερων παραγωγών, το υπουργείο Ανάπτυξης θα προχωρήσει στη θεσμοθέτηση – ως δυνατότητα με απόφαση της Τ.Α. – λαϊκών αγορών μόνο για παραγωγούς.
Αγροτικά προϊόντα: Προτείνεται τροποποίηση της νομοθεσίας ώστε το τιμολόγιο να εκδίδεται μαζί με το δελτίο αποστολής και να εξοφλείται σε 30 αντί για 60 ημέρες. Η μη εξόφληση θα ανιχνεύεται αυτόματα από την ΑΑΔΕ.
Δείτε εδώ αναλυτικά την παρουσίαση στο υπουργικό συμβούλιο
Η νέα αρχή
Η νέα Αρχή θα προκύψει από τη συνένωση του Συνηγόρου του Καταναλωτή, μονάδων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και της ΔΙΜΕΑ. Θα έχει ρόλο εποπτικό, ελεγκτικό, συμβουλευτικό και κυρωτικό, ενώ στόχος είναι να λειτουργεί κατά το πρότυπο της ΑΑΔΕ και ευρωπαϊκών θεσμών όπως η Σουηδική Αρχή Προστασίας Καταναλωτή.
Διοίκηση: Θα περιλαμβάνει έναν Διοικητή και τρεις Υποδιοικητές (Εποπτείας, Καταναλωτή, Οικονομικών/Διοικητικών).
Χρηματοδότηση: Από τον κρατικό προϋπολογισμό, ευρωπαϊκά προγράμματα και παράβολα.
Έλεγχος και διαφάνεια: Ετήσιος απολογισμός στη Βουλή, πλατφόρμα «Διαύγεια», ανεξάρτητος εσωτερικός ελεγκτής.
Οι τρεις υποδιοικητές θα έχουν τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
- Υποδιοικητής Εποπτείας και Ελέγχου Αγοράς και Προστασίας Καταναλωτή.
- Υποδιοικητής – Συνήγορος του Καταναλωτή.
- Υποδιοικητής Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών της Αρχής.
Η στελέχωσή της θα γίνει με μεταφορά οργανικών θέσεων στις αντίστοιχες θέσεις, με σύσταση θέσεων ειδικών συμβούλων και ειδικών συνεργατών και με επιμέτρηση και πρόβλεψη οργανικών θέσεων. Θα προβλέπεται εσωτερική και εξωτερική κινητικότητα (κατά παρέκκλιση των ισχυουσών διατάξεων).
Ειδικά για τις διαδικασίες κατά παρέκκλιση (ΑΣΕΠ) σημειώνεται ότι πρόκειται για διαδικασίες επιλογής προϊσταμένων οργανικών μονάδων που λειτουργούν σε επίπεδο γενικής διεύθυνσης ή αυτοτελούς διεύθυνσης, και επιτρέπεται να συμμετέχουν υποψήφιοι που δεν υπηρετούν στην Αρχή ή σε άλλον φορέα της γενικής κυβέρνησης.
Για τη διαφάνεια και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, προβλέπονται: ετήσιος απολογισμός στη Βουλή, διαφάνεια διοικητικών αποφάσεων μέσω της πλατφόρμας «Διαύγεια», ανεξάρτητος εσωτερικός ελεγκτής, και ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών με σύγχρονα ψηφιακά μέσα.
Η χρηματοδότηση του φορέα, όπως είπε ο υπουργός, θα γίνεται από τον κρατικό Προϋπολογισμό, από ευρωπαϊκά προγράμματα (π.χ. Consumer Programme) με παράβολο για την υποβολή καταγγελιών και με ποσοστό εσόδων από διοικητικά πρόστιμα.
Νέα εφαρμογή για καταγγελίες
Αναβαθμίζεται και το υφιστάμενο εργαλείο kataggelies.mindev.gov.gr με τη δημιουργία εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα. Η εφαρμογή θα επιτρέπει την υποβολή καταγγελιών με φωτογραφίες και βίντεο, που θα φέρουν χρονοσήμανση και γεωεντοπισμό, ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν ως αποδεικτικά στοιχεία για την επιβολή κυρώσεων. Θα μπορούν να τη χρησιμοποιούν και οι ελεγκτές για την τεκμηρίωση των εκθέσεων ελέγχου. Η εφαρμογή αναμένεται να είναι έτοιμη για πιλοτική εφαρμογή τον Σεπτέμβριο του 2025.
