Ανά τακτά διαστήματα δια στόματος πρωθυπουργού αλλά και άλλων υπουργών της κυβέρνησης ακούμε ότι ο μέσος μισθός στα 1.500 ευρώ και ο κατώτατος στα 950 ευρώ θα επιτευχθεί έως τις εκλογές του 2027. Βέβαια η τελευταία αύξηση των περίπου 30 ευρώ τον μήνα απέχει παρασάγγας από τις κυβερνητικές εξαγγελίες ενώ ο περιβόητος αλγόριθμος που θα… πιάσει δουλειά από το 2027 και μετά είναι άγνωστο εάν θα τηρήσει τις υποσχέσεις Μητσοτάκη για “μόνιμη αύξηση μισθών”.
Από αυτή την άποψη τα στοιχεία που έφερε στη δημοσιότητα η έκθεση του ΙΝΕ ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία είναι αποκαλυπτικά αλλά και αποκαρδιωτικά για την πορεία των πραγματικών μισθών και όχι απλώς των ονομαστικών.
Το 2024 το ποσοστό των μισθωτών που δήλωναν στην Ελλάδα ότι αδυνατούν να ξοδέψουν ένα μικρό ποσό χρημάτων για τον εαυτό τους αυξήθηκε από 27,9% το 2023 στο 29,3%
Οι μισθοί στη χώρα μας εξακολουθούν να είναι καθηλωμένοι σε επίπεδα που δεν διασφαλίζουν ένα επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης για μεγάλο τμήμα των απασχολουμένων. Όπως προκύπτει από την έκθεση του ΙΝΕ ΓΣΕΕ, την περίοδο 2009-2024 ο μέσος ετήσιος πραγματικός μισθός στη χώρα μας μειώθηκε κατά 32,8%, ενώ την περίοδο 2019-2024 η μείωση διαμορφώθηκε στο 1,1%, παρά την αύξηση του μέσου ετήσιου πραγματικού μισθού κατά 2,9% τη διετία 2023-2024.
Για το διάστημα 2019-2024, οι μισθοί στην Ελλάδα είχαν τη δεύτερη μικρότερη συμβολή στην αύξηση των πραγματικών πρωτογενών εισοδημάτων των νοικοκυριών στην ΕΕ. Ταυτόχρονα, η μέση μηνιαία πραγματική κατανάλωση των νοικοκυριών, των οποίων το εισόδημα προέρχεται κυρίως από μισθωτή εργασία, παρέμεινε στάσιμη, η κατανάλωση των αυτοαπασχολούμενων περιορίστηκε, ενώ για τα νοικοκυριά στα οποία το κυρίως υπεύθυνο άτομο είναι εργοδότης αυξήθηκε και έγινε σχεδόν διπλάσια της αντίστοιχης των μισθωτών, δείχνοντα ανάγλυφα το πώς κατανέμεται ο πλούτος στην ελληνική κοινωνία. Πρόκειται για μια σαφή απεικόνιση του ποιος κερδίζει από την σημερινή “ανάπτυξη” και ποιος χάνει!
Mε τους πραγματικούς μισθούς να είναι μειωμένοι, πιο χαμηλά κινείται και η αγοραστική δύναμη μεγάλου τμήματος των εργαζομένων, επηρεάζοντας αρνητικά τις συνθήκες διαβίωσής τους. Το 2024 το ποσοστό σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης των μισθωτών ανήλθε στη χώρα μας στο 8,8%, έναντι 8% το 2023 και 3,8% στο σύνολο της ΕΕ. Αν και χαμηλότερο του αντίστοιχου το 2019, το ποσοστό αυτό είναι το δεύτερο υψηλότερο στην ΕΕ, με την Ελλάδα να καταγράφει καλύτερη επίδοση μόνο σε σύγκριση με τη Βουλγαρία.
Επιπλέον, το 2024 το ποσοστό των μισθωτών που δήλωναν στην Ελλάδα ότι αδυνατούν να ξοδέψουν ένα μικρό ποσό χρημάτων για τον εαυτό τους αυξήθηκε από 27,9% το 2023 στο 29,3%. Το αντίστοιχο ποσοστό για όσους δήλωναν ότι δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν τακτικά σε δραστηριότητες αναψυχής διαμορφώθηκε στο 23,5%. Απτή απόδειξη επίσης των υποβαθμισμένων συνθηκών διαβίωσης των μισθωτών είναι και ότι το ποσοστό υποκειμενικής φτώχειας για τη συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα ανήλθε το 2024 στη χώρα μας στο 57,1%. Η τιμή αυτή είναι με διαφορά η μεγαλύτερη στην ΕΕ και υπερβαίνει κατά 28,6 ποσοστιαίες μονάδες τη δεύτερη υψηλότερη, που καταγράφεται στη Βουλγαρία.
Η κυβέρνηση επίσης συχνά επαίρεται για το πόσο έχει μειώσει τα επίσημα ποσοστά ανεργίας. Μάλιστα πρόσφατα ο πρωθυπουργός έκανε και σχετική ανάρτηση στο TikTok. Ωστόσο όπως συμπεραίνει η έκθεση του ΙΝΕ ΓΣΕΕ, παρά τη βελτίωση βασικών ποσοτικών μεγεθών της αγοράς εργασίας, η χώρα μας πέρυσι κατέγραψε το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης, εμφανίζοντας καλύτερη επίδοση μόνο συγκριτικά με την Ιταλία. Ίδια είναι και η εικόνα όσον αφορά τη διαφορά του ποσοστού απασχόλησης μεταξύ ανδρικού και γυναικείου πληθυσμού, με την Ελλάδα να εμφανίζει και σε αυτή την κατηγορία τη δεύτερη μεγαλύτερη απόκλιση των εν λόγω ποσοστών στην ΕΕ-27. Στην τρίτη θέση κατατάσσεται η χώρα μας όσον αφορά την απόκλιση του ποσοστού απασχόλησης μεταξύ μεταξύ της ηλικιακής ομάδας 40-64 ετών και των νέων 15-39 ετών. Επίσης, η Ελλάδα εμφάνισε το 2024 το χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης σε αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (80,3%) μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ.
