Federal Reserve: Το μεγάλο σχίσμα – Σε δύο στρατόπεδα για τα επιτόκια

Η διαφωνία αρχικά φάνηκε στο λεγόμενο dot plot της Fed, στο οποίο (την περασμένη Τετάρτη) διεφάνη ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ είναι διχασμένη ως προς τις επόμενες νομισματικές της κινήσεις. Και πλέον έχει αρχίσει να διατυπώνεται ανοικτά στις δηλώσεις των αξιωματούχων της: οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ έχουν προκαλέσει σχίσμα στη Federal Reserve, καθώς οι κορυφαίοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής διαφωνούν για το αν θα μειώσουν τα επιτόκια ήδη από το καλοκαίρι ή θα τα διατηρήσουν σταθερά για το υπόλοιπο του 2025.

Ο Κρίστοφερ Γουόλερ, διοικητής της Fed που θεωρείται υποψήφιος για να αντικαταστήσει τον Τζέι Πάουελ στην προεδρία της, ζήτησε την Παρασκευή μείωση των επιτοκίων ήδη από τον επόμενο μήνα και υποβάθμισε τους κινδύνους ότι οι δασμοί του Αμερικανού προέδρου θα οδηγήσουν σε αύξηση του πληθωρισμού.

«Βρισκόμαστε σε παύση εδώ και έξι μήνες πιστεύοντας ότι θα υπάρξει ένα μεγάλο δασμολογικό σοκ στον πληθωρισμό. Δεν το έχουμε δει», δήλωσε ο Γουόλερ σε συνέντευξή του στο CNBC, ο οποίος έγινε διοικητής της Fed το 2020, αφότου ο Τραμπ τον όρισε για τη θέση κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας .

«Θα πρέπει να βασίζουμε την πολιτική μας… στα δεδομένα».

Τα σχόλια του Γουόλερ ήρθαν μόλις δύο ημέρες αφότου η Fed διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια για τέταρτη συνεχόμενη συνεδρίαση με ομόφωνη απόφαση, μετά από μειώσεις 1 ποσοστιαίας μονάδας το 2024.

Η κριτική του Τραμπ

Ο Τραμπ ασκεί έντονη κριτική στη Fed και στον επικεφαλής της Τζερόμ Πάουελ, επειδή δεν μείωσε τα επιτόκια, με τον πρόεδρο αυτή την εβδομάδα να ζητά μειώσεις έως και 2,5 ποσοστιαίες μονάδες και να χλευάζει τον Πάουελ ως «αμερικανική ντροπή», και «ηλίθιο».

Σκέφτηκε επίσης αν θα έπρεπε να «διορίσει τον εαυτό του» στην κεντρική τράπεζα με την μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο.

Μια σειρά από προβλέψεις που δημοσιεύθηκαν την Τετάρτη έδειξαν ένα διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ των κορυφαίων υπευθύνων χάραξης πολιτικής της κεντρικής τράπεζας σχετικά με το αν θα μπορέσουν να μειώσουν τα επιτόκια πολλές φορές φέτος – ή καθόλου.

Ο Πάουελ , του οποίου η θητεία ως πρόεδρος της Fed λήγει τον Μάιο του 2026, αναγνώρισε την Τετάρτη ότι υπήρχε μια «αρκετά υγιής ποικιλομορφία απόψεων στην επιτροπή», αλλά σημείωσε ότι υπήρχε «ισχυρή υποστήριξη» για την απόφαση να διατηρηθούν αμετάβλητα τα επιτόκια προς το παρόν.

Ο πρόεδρος της Fed ανέμενε επίσης ότι οι διαφορές μεταξύ των μελών της επιτροπής θα αμβλυνθούν» μόλις έρθουν στη δημοσιότητα περισσότερα στοιχεία για την οικονομία τους επόμενους μήνες.

Τo dot plot

Σύμφωνα με τις οικονομικές προβλέψεις της Τετάρτης, που αποτυπώνονται στο dot plot εξακολουθούσαν να υπάρχουν 10 μέλη που ανέμεναν δύο ή περισσότερες μειώσεις των επιτοκίων κατά 25% φέτος. Αλλά επτά πλέον δεν προβλέπουν καμία μείωση των επιτοκίων και δύο αναμένουν μία μείωση.

«Ένα αξιοσημείωτο πράγμα είναι ότι ο αριθμός των αξιωματούχων της Fed που πιστεύουν ότι δεν πρέπει να υπάρξουν περικοπές έχει αυξηθεί. Υπάρχει σαφώς μια διαφορά απόψεων εντός της επιτροπής», σχολιάζει στους Financial Times, ο Ρικ Ρίντερ, επικεφαλής επενδύσεων της BlackRock για το παγκόσμιο σταθερό εισόδημα, ο οποίος επιβλέπει περιουσιακά στοιχεία ύψους περίπου 2,4 τρισ. δολαρίων.

Το διακύβευμα

Η συζήτηση στη Fed επικεντρώνεται στο αν θα πρέπει να διατηρηθεί το κόστος δανεισμού υψηλότερα λόγω των προσδοκιών ότι οι δασμοί του Τραμπ θα αυξήσουν τις τιμές ή να μειωθούν τα επιτόκια για να αντισταθμιστεί οποιαδήποτε επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης.

Τα επιτόκια 4,25-4,5% θεωρείται ότι είναι πάνω από το λεγόμενο ουδέτερο επίπεδο, το οποίο ούτε επιταχύνει ούτε επιβραδύνει την οικονομία.

Οι προβλέψεις της Fed αυτή την εβδομάδα έδειξαν ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αναμένουν συνολικά σημαντική επιβράδυνση της ανάπτυξης φέτος και αύξηση του πληθωρισμού.

Ωστόσο, οι αυξήσεις τιμών από τους δασμούς μέχρι στιγμής έχουν παραμείνει συγκρατημένες, με την ένδειξη του Μαΐου για τον πληθωρισμό του δείκτη τιμών καταναλωτή την περασμένη εβδομάδα να είναι χαμηλότερη από την αναμενόμενη, με τις τιμές να αυξάνονται κατά 2,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Η Μαίρη Ντάλι, πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας του Σαν Φρανσίσκο, δήλωσε στο CNBC την Παρασκευή ότι ανησυχεί λιγότερο για τον αντίκτυπο των δασμών στον πληθωρισμό. Πρόσθεσε ότι, ενώ δεν προβλέπει μείωση τον Ιούλιο, θα υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα το φθινόπωρο.

«Δεν νομίζω ότι οι ανησυχίες [για τον πληθωρισμό] είναι τόσο μεγάλες όσο ήταν όταν ανακοινώθηκαν για πρώτη φορά οι δασμοί», δήλωσε η Ντάλι. «Αλλά δεν μπορούμε να περιμένουμε τόσο πολύ ώστε να ξεχάσουμε ότι τα θεμελιώδη μεγέθη της οικονομίας κινούνται προς την κατεύθυνση όπου μπορεί να είναι απαραίτητη μια προσαρμογή των επιτοκίων».

Η αγορά εργασίας

Ενώ ορισμένοι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι η αγορά εργασίας των ΗΠΑ παραμένει σταθερή, άλλοι πιστεύουν ότι η αγορά εργασίας αποδυναμώνεται σε ορισμένους τομείς.

Ο Πάουελ προειδοποίησε την Τετάρτη ότι «υποχρέωση της κεντρικής τράπεζας είναι να διατηρεί τις μακροπρόθεσμες προσδοκίες για τον πληθωρισμό σταθερές». Ο πληθωρισμός παραμένει πάνω από τον στόχο του 2% της Fed.

«Προς το παρόν, είμαστε σε καλή θέση να περιμένουμε για να μάθουμε περισσότερα για την πιθανή πορεία της οικονομίας προτού εξετάσουμε οποιεσδήποτε προσαρμογές στην πολιτική μας στάση»,  εξήγησε.

Οι αγορές συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης σηματοδοτούν ότι οι επενδυτές αναμένουν δύο μειώσεις της τάξης των 25 μονάδων βάσης φέτος, ξεκινώντας από τον Οκτώβριο, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.

«Νομίζω ότι ο Γουόλερ σκεφτόταν ότι η Fed είναι πολύ πιο κοντά στη μείωση από ό,τι δείχνουν, απλώς χρειάζονται κάποιο είδος πιο οριστικής επιβεβαίωσης από την οικονομία ότι πρέπει να κινηθούν», δήλωσε ο Στίβεν Μπλιτς, επικεφαλής οικονομολόγος των ΗΠΑ στην TS Lombard.