Παρά το γεγονός ότι χώρες και εταιρείες επενδύουν όσο ποτέ άλλοτε στην ευημερία, η ψυχική υγεία των εργαζομένων στην Ευρώπη δείχνει να επιδεινώνεται.
Σχεδόν οι μισοί εργαζόμενοι σε 30 χώρες δηλώνουν ότι έχουν υπερβολικό φόρτο εργασίας, το 34% αισθάνεται ότι η δουλειά του δεν αναγνωρίζεται και το 16% λέει ότι αντιμετωπίζει βία ή λεκτική παρενόχληση στον χώρο εργασίας, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε νωρίτερα φέτος από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία.
Eπαγγελματική εξουθένωση
Όπως δήλωσε στο Euronews Health η Sonia Nawrocka από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Συνδικάτων (ETUI), «ιδίως μετά την πανδημία, είδαμε μια έκρηξη ανθρώπων με προβλήματα ψυχικής υγείας, ιδίως εκείνων που προκαλούνται από ή συνδέονται με την εργασία, συμπεριλαμβανομένης της επαγγελματικής εξουθένωσης».
Οι εταιρείες στην Ευρώπη δαπάνησαν περίπου 19,6 δισ. δολάρια (16,9 δισ. ευρώ) NB το 2023 για πρωτοβουλίες ευεξίας στον χώρο εργασίας, που κυμαίνονται από προγράμματα ενσυνειδητότητας και διαχείρισης στρες έως ατομική καθοδήγηση ψυχικής υγείας, και σήμερα περίπου το 29% των Ευρωπαίων εργαζομένων έχει πρόσβαση σε αυτά.
Οι ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι
Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι αυτά τα προγράμματα συχνά δεν αντιμετωπίζουν τα δομικά ζητήματα που είναι γνωστά ως ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι: εργασιακή καταπόνηση, πολλές ώρες εργασίας, εργασιακή ανασφάλεια, έλλειψη αναγνώρισης και εκφοβισμός, για να μην αναφέρουμε τις ευρύτερες οικονομικές και τεχνολογικές αλλαγές που αναδιαμορφώνουν την ίδια την εργασία.
Οι ειδικοί λένε ότι η ευημερία των εργαζομένων πρέπει να είναι ένας μακροπρόθεσμος, ολιστικός στόχος, και όχι ένα αποσπασματικό πρόγραμμα που σχεδιάζεται από το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού (HR) μιας εταιρείας ή υπαγορεύεται από τις προσωπικές απόψεις ενός στελέχους.
«Νομίζω ότι αυτό λείπει πραγματικά από τον χώρο εργασίας αυτή τη στιγμή· όλα είναι υπερβολικά απλοϊκά, υπερβολικά μηχανιστικά και δεν βλέπουμε αποτελέσματα», είπε στο Euronews Health η Jolanta Burke, ερευνήτρια της θετικής ψυχολογίας και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Royal College of Surgeons in Ireland (RCSI).
Πώς διαμορφώνεται η εμπειρία των εργαζομένων
Η Manal Azzi, ανώτερη ειδικός για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO) η προσέγγιση μιας εταιρείας σε θέματα προσλήψεων, προαγωγών, αξιολογήσεων απόδοσης, στυλ διοίκησης, επικοινωνίας και πόρων διαμορφώνει την εμπειρία των εργαζομένων και προσφέρει ευκαιρίες για τη δημιουργία πιο υγιών από ψυχικής άποψης χώρων εργασίας.
Σύμφωνα με έκθεση της εταιρείας ψηφιακής υγείας TELUS Health, οι μάνατζερ που ηγούνται ψυχικά υγιών και παραγωγικών ομάδων τείνουν να έχουν πέντε κοινά χαρακτηριστικά: γνήσιο ενδιαφέρον για την ευημερία του προσωπικού, ομαδικό προσανατολισμό που αποφεύγει τον ανθυγιεινό ανταγωνισμό, συμπερίληψη, αποφασιστικότητα και ικανότητα να καλλιεργούν αίσθηση σκοπού πέρα από τις καθημερινές εργασίες.
Κίνητρα για δράση
Ωστόσο, σύμφωνα με την Azzi, πολλοί εργοδότες εξακολουθούν να διστάζουν να αντιμετωπίσουν τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους στον χώρο εργασίας.
Το δημοσίευμα του Euronews αναφέρει πως το διακύβευμα είναι μεγάλο, καθώς η κατάθλιψη και τα καρδιαγγειακά προβλήματα που προκαλούνται από το εργασιακό στρες κοστίζουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση πάνω από 100 δισ. ευρώ τον χρόνο, με τους εργοδότες να επωμίζονται πάνω από το 80% αυτού του κόστους, σύμφωνα με μελέτη του ETUI.
«Υπάρχουν μεγάλα κίνητρα για τους εργοδότες να αναλάβουν δράση, γιατί αρχίζει να τους κοστίζει», συμπληρώνει η Manal Azzi.
