Εστάλησαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το ελληνικό Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης καθώς και τα Εδαφικά Σχέδια της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, του Δήμου Μεγαλόπολης και των Νήσων Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης. Πρόκειται για το πρώτο από τα Τομεακά και Περιφερειακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2021-2027, το οποίο έλαβε επισήμως η Κομισιόν, καθώς και το πρώτο ευρωπαϊκό σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης που εστάλη από κράτος μέλος της ΕΕ.
Η έγκριση από τους αξιωματούχους των Βρυξελλών αποτελεί το «κλειδί» που θα ανοίξει το… σεντούκι με τα ευρωπαϊκά κονδύλια από τους τρεις πυλώνες του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης, δηλαδή από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, το Ειδικό Καθεστώς InvestEU για την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων και τη Δανειακή Διευκόλυνση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για την υλοποίηση δημοσίων επενδύσεων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει περιθώριο πέντε μηνών για διαπραγματεύσεις προτού δώσει το… πράσινο φως, με τη Συντονιστική Επιτροπή του ελληνικού Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), να προσβλέπει σε επιτάχυνση της διαδικασίας καθώς είχαν προηγηθεί πολύμηνες διαβουλεύσεις πριν την επίσημη υποβολή του προγράμματος.
Όσο πιο γρήγορα δοθεί το… σήμα της εκκίνησης, τόσο συντομότερα θα ξεκινήσουν οι προσκλήσεις των διαχειριστικών αρχών για τα διάφορα επενδυτικά προγράμματα και τις δράσεις που προβλέπει το ΣΔΑΜ για την αναδιάρθρωση του παραγωγικού προτύπου των τριών περιοχών της χώρας και θα αρχίσει η εκταμίευση των προκαταβολών των κονδυλίων. Από το ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης η Ελλάδα δικαιούται περί τα 1,6 δισ. ευρώ, με τη μερίδα του λέοντος, ήτοι 1,018 δισ. ευρώ, να κατευθύνεται στη Δυτική Μακεδονία και 388,2 εκατ. ευρώ στην Πελοπόννησο όπου υλοποιείται το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης και 211 εκατ. ευρώ στα μη διασυνδεδεμένα με το ηπειρωτικό σύστημα μεταφοράς ρεύματος νησιών του Βορείου και Νοτίου Αιγαίου και της Κρήτης, όπου θα πρέπει άμεσα να μπει «λουκέτο» στις ρυπογόνες πετρελαϊκές μονάδες παραγωγής ρεύματος της ΔΕΗ.
Πέρα από το 1,6 δισ. ευρώ του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, δηλαδή τον πρώτο πυλώνα του ευρωπαϊκού Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης, η Ελλάδα θα στηριχθεί οικονομικά με περίπου 2 δισ. ευρώ από τους άλλους δύο πυλώνες ( InvestEU και ΕΤΕπ). Είναι αξιοσημείωτο ότι, μέσω ανοικτής πρόσκλησης προς ιδιώτες επενδυτές για την υποβολή μη-δεσμευτικών προτάσεων έχουν κατατεθεί πάνω από 70 επενδυτικές προτάσεις, μεταξύ των οποίων 16 εμβληματικές στους τομείς των ΑΠΕ, της αποθήκευσης ενέργειας, του τουρισμού, της επεξεργασίας αποβλήτων κ.ά. Αυτές αξιολογούνται (pre-screening) από Τεχνική Επιτροπή, με βάση τις επιπτώσεις τους στην οικονομία, την απασχόληση, την ενέργεια και το περιβάλλον, επισημαίνοντας τυχόν αδυναμίες των προτάσεών τους, ώστε να «θεραπευθούν», πριν από την ενεργοποίηση του Προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης 2021-2027.
Σε κάθε περίπτωση για την υλοποίηση του ΣΔΑΜ, θα πρέπει να υλοποιηθούν τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια, με τα οποία θα καθοριστούν οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης, οι γενικοί όροι και περιορισμοί δόμησης, καθώς και κάθε άλλο μέτρο, όρος ή περιορισμός που απαιτείται για την υλοποίηση των επενδύσεων, για αναπλάσεις ή παρεμβάσεις αποκατάστασης του τοπίου και του περιβάλλοντος. Οι διαγωνισμοί για τις μελέτες αναμένεται να προκηρυχθούν από τη ΔΕΗ, ωστόσο παραμένουν ακόμη ορισμένες γραφειοκρατικές λεπτομέρειες που αφορούν στην προγραμματική σύμβαση, καθώς πλέον η εποπτεία περνά από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Παράλληλα, αύριο ολοκληρώνεται η ολιγοήμερη διαβούλευση του σχεδίου νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης για τη «Δίκαιη Αναπτυξιακή μετάβαση και ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποίησης», το οποίο έχει συγκεντρώσει μόλις 24 σχόλια. Οι ρυθμίσεις προωθούν ένα πολυδαίδαλο σύστημα διακυβέρνησης, από το οποίο φαίνεται ότι απουσιάζουν οι δήμοι και οι τοπικοί φορείς των τριών περιοχών. Ειδικότερα, συστήνεται Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Ειδική Υπηρεσία ΔΑΜ) και υπό την ομπρέλα της τίθεται η Διαχειριστική Αρχή Επιχειρησιακού Προγράμματος ΔΑΜ που θα διαχειριστεί τους πόρους του προγράμματος και η Επιτελική Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού και Συντονισμού. Προβλέπεται ακόμη η σύσταση της εταιρείας «Μετάβαση Α.Ε.», στην οποία θα μεταβιβαστούν 164.000 στρέμματα τα οποία «απελευθερώνονται» ελέω απολιγνιτοποίησης. Ουσιαστικά πρόκειται για τα 2/3 των 247.000 στρεμμάτων σε Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη, τα οποία σήμερα ανήκουν στη ΔΕΗ, αλλά θα αποσχιστούν από την περιουσιακή βάση της και θα αποδοθούν στη νέα εταιρεία του Δημοσίου, ουσιαστικά με μηδενικό αντάλλαγμα, κάνοντας συμψηφισμό της αξίας των συγκεκριμένων εδαφών με το κόστος αποκατάστασης.
Latest News
Δεν τραβάει… το «Εξοικονομώ – Επιχειρώ» - Τι ρωτούν για το πρόγραμμα οι επιχειρήσεις
Λιγότερο από το 30% του προϋπολογισμού έχει δεσμευθεί
Φορτσάρουν οι αιτήσεις για το «Φωτοβολταϊκά στη στέγη»: Αντίστροφη μέτρηση για την λήξη του προγράμματος
Το ενδιαφέρον κορυφώνεται καθώς όσα νοικοκυριά θελήσουν στο μέλλον να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκό θα πρέπει να εφαρμόσουν το μοντέλο net-billing
Ούτε 1 στους 10 δεν έκανε χρήση των επιδοτήσεων
Κύριες αιτίες η έλλειψη ίδιας συμμετοχής και το υψηλό κόστος των εργασιών – Ποιες παρεμβάσεις είχαν τη μεγαλύτερη ζήτηση
Η κλιματική αλλαγή απειλεί αγροτική παραγωγή και τουρισμό στη Νότια Ευρώπη
Ανεβαίνουν συνεχώς οι θερμοκρασίες ιδιαίτερα σε Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, Ελλάδα
Μεγαλώνει η απειλή για την οικονομία της Ευρώπης
Οι μεγάλες αλλαγές στο μοτίβο της αγροτικής παραγωγής αλλά και του τουρισμού αναμένεται να τροφοδοτήσουν αλυσιδωτές επιπτώσεις
Χρειαζόμαστε ένα Bretton Woods για το κλίμα του πλανήτη
Πρόταση για να αναλάβει η Παγκόσμια Τράπεζα ρόλο συντονιστή για την απανθρακοποίηση των οικονομιών και τις περιβαλλοντικές προκλήσεις του 21ου αιώνα
Το βακτήριο που τρώει άνθρακα και κάνει τους ρύπους, μπλουζάκια
Όταν ο άνθρακας αποκτά νέα πράσινη ζωή
Ο Απρίλιος 10ος συνεχόμενος μήνας με θερμοκρασίες πάνω από τα φυσιολογικά
Συναγερμός για την αύξηση των πυρκαγιών
Οι έξι πληγές του Αιγαίου
Η Μεσόγειος Θάλασσα μπορεί να αποτελεί πόλο έλξης για έλληνες και ξένους επισκέπτες, αλλά αντιμετωπίζει υπαρκτούς κινδύνους που απειλούν το μέλλον της
Ποια είναι η startup – ηγέτης στην πράσινη ενέργεια – Πάνω από 1 δισ. ευρώ η αξία της
Η εταιρεία έχει υπό ανάπτυξη ένα χαρτοφυλάκιο έργων άνω του 1,2GW παραγωγής ενέργειας και 900ΜW αποθήκευσης - Τα επενδυτικά σχέδια