Συλλογικές συμβάσεις: Eίδος υπό… εξαφάνιση

Τεράστια είναι η απόκλιση της χώρας μας από τις ευρωπαϊκές επιταγές για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Η Ελλάδα ετοιμάζεται να υιοθετήσει την σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για επαρκείς κατώτατους μισθούς, την στιγμή που ένα ελάχιστο ποσοστό κατά από το 30% διαμορφώνει τις αμοιβές του μέσα από συλλογικές συμβάσεις.

ΓΣΕΕ: Την επαναφορά των συμβάσεων εργασίας ζήτησε από την υπουργό Εργασίας

Η συγκεκριμένη οδηγία επιτάσσει τα κράτη-μέλη να καλύπτουν τουλάχιστον το 80% των εργαζομένων τους με συλλογικές συμβάσεις εργασίας οι οποίες θα προσδιορίζουν του ύψος των αμοιβών

Μάλιστα αξιώνει να καταρτιστεί ένα σχέδιο προώθησης των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων, προκειμένου να επιτευχθεί ο συγκεκριμένο στόχος.

Το σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει σαφές χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένα μέτρα για τη σταδιακή αύξηση του ποσοστού κάλυψης από συλλογικές διαπραγματεύσεις.

Την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση ετοιμάζεται να κυρώσει τη συγκεκριμένη οδηγία – πιθανότατα προς το τέλος του έτους – η εικόνα στην ελληνική αγορά εργασίας, σ’ ο,τι αφορά τους μισθούς είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με όσα επιτάσσει η Ευρώπη.

Kυριαρχούν οι ατομικές συμβάσεις εργασίας

Η απόσταση είναι χαώδης. Τα επίσημα στοιχεία που συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, δείχνουν ότι η συντριπτική πλειονότητα των μισθωτών εργαζομένων καλύπτονται μόνο από ατομικές συμβάσεις εργασίας. Επίσης οι αυξήσεις στις κατώτατες αποδοχές, αφορούν ένα μικρό μέρος του συνόλου.

Το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2023, υπογράφηκαν 209 νέες επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις, οι οποίες αφορούν 137.179 μισθωτούς. Από αυτές, μόνο 59 συμβάσεις προβλέπουν αυξήσεις μισθών, ενώ οι υπόλοιπες δεν περιλαμβάνουν μισθολογικές ρυθμίσεις.

Λίγες είναι οι κλαδικές ή ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις εργασίας που επηρέασαν τους μισθούς το 2023 δίνοντας υψηλότερες αυξήσεις από τα κατώτατα όρια:

1. Η τριετής σύμβαση για τις τράπεζες (Απρίλιος 2022), που προβλέπει αυξήσεις 2% από 1.10.2022, 1% από 1.12.2023 και 2,5% από 1.12.2024.

2. Η διετής σύμβαση για τα ξενοδοχεία (Δεκέμβριος 2022) με αυξήσεις 5,5% από 1.1.2023 και 5,0% από 1.1.2024.

3. Η σύμβαση για την καπνοβιομηχανία (Απρίλιος 2023) με αυξήσεις 4%-6,8% για ολόκληρη τη διετία 2023-2024.

4. Η διετής σύμβαση του επισιτισμού (τροφίμων και ποτών – Ιούνιος 2023, που αφορά περίπου 400.000 μισθωτούς) με αυξήσεις 5,5% από 1.6.2023 και 5% από 1.6.2024.

5. Η διετής σύμβαση της τσιμεντοβιομηχανίας (Δεκέμβριος 2023) με αυξήσεις 5% από 1.1.2023, 5% από 1.4.2023 και 4% από 1.1.2024 (δεν είχαν δοθεί αυξήσεις το 2021 και το 2022).

Στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου η δαπάνη του τομέα για αμοιβές εργαζομένων αυξήθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 6,6%. Επίσης, από την ηλεκτρονική καταγραφή των μισθωτών – με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου στις επιχειρήσεις -, προκύπτει ότι την περίοδο 1.10.23 -15.12.2023 οι μέσες μηνιαίες αποδοχές ήταν αυξημένες κατά 6,3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022.