Οι σκελετοί στην ντουλάπα

Όσο πιο γρήγορα «καθαρίσει» η ελληνική οικονομία τους «σκελετούς» που έχει στη ντουλάπα της, τόσο πιο γρήγορα θα ορθοποδήσει για να πετύχει τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που χρειάζεται. Πρόκειται για μεγάλα «βαρίδια» που την κρατούν δεμένη πίσω στο μνημονιακό της παρελθόν.

Εξακολουθούν να μας το θυμίζουν, ως αρνητικά φαινόμενα της βαριάς κληρονομίας που άφησε, στην ελληνική οικονομία και κοινωνία, η ταραγμένη δεκαετία της χρεοκοπίας. Είναι τα “καυτά” ζητήματα στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές οι οποίες ξεκινούν, ξανά, σήμερα στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας που εξακολουθεί να βρίσκεται η χώρα μας.

Ποια είναι αυτά:

– Οι απλήρωτες, ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους προς τους ιδιώτες. Εκτινάχθηκαν στα χρόνια του πρώτου μνημονίου για να μειωθούν σταδιακά στην πορεία – με εξαίρεση την έκρηξη που σημείωσαν κατά την περίοδο της «περήφανης διαπραγμάτευσης» του ΣΥΡΙΖΑ – φθάνοντας σταδιακά τον Δεκέμβριο του 2020 στο 1,2 δισ ευρώ. Σήμερα, εξαιτίας της πανδημίας έχουν σκαρφαλώσει στα 1,6 δισ ευρώ. Αποτυπώνουν κάθε φορά τον δείκτη αφερεγγυότητάς του κράτους προς τον ιδιωτικό τομέα και την ίδια στιγμή στερούν πολύτιμο οξυγόνο ρευστότητας από την αγορά, τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες. Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο σήμερα όπου δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις λόγω των lockdown παλεύουν για να επιβιώσουν μέχρι την επόμενη μέρα. Κράτος που δεν μπορεί να είναι συνεπές προς τους πολίτες δεν μπορεί να ζητά συνέπεια από τους ίδιους!

– Οι εκκρεμείς συντάξεις που υπερβαίνουν τις 300.000 ( κύριες και εκκρεμείς) καταδικάζοντας μια ολόκληρη στρατιά από υποψήφιους συνταξιουχους να περιμένουν την έκδοση της σύνταξής τους έως και 3 χρόνια. Απόρροια και αυτό της κατάστασης πλήρους αποδιοργάνωσης που επικρατεί στον ΕΦΚΑ. Η αλήθεια είναι οτι, παρα τα τρία μνημόνια και τις μεγάλες περικοπές στις συντάξεις, ο ΕΦΚΑ είναι βαθιά προβληματικός και δεν μπορεί να υποστηρίξει τις ανάγκες ενός σύγχρονου κράτους. Απαιτούνται δραστικές αποφάσεις και παρεμβάσεις σε όλα τα επίπεδα.

– Τα αλλεπάλληλα κύματα των αναδρομικών από διεκδικήσεις συνταξιούχων και άλλων ομάδων που δικαιώνονται στα ανώτατα συνταγματικά δικαστήρια. Πρόκειται για αποφάσεις που αποκαθιστούν μεγάλες αδικίας που έγιναν στα χρόνια των μνημονίων, αλλά τώρα έρχονται να αυξήσουν τον λογαριασμό που πρέπει να πληρώσει το Δημόσιο τα επόμενα χρόνια για να τακτοποιήσεις τις υποθέσεις αυτές. Παρά τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό που προκάλεσε η πανδημία, η κυβέρνηση οφείλει να ανακοινώσει πώς και πότε θα εξοφλήσει τα χρωστούμενα. Μόνο έτσι δεν θα τη κυνηγούν οι υποχρεώσεις και θα μπορεί να κάνει αξιόπιστες προβλέψεις για το μέλλον σε “λευκό χαρτί”.

– Τα κόκκινα δάνεια. Όσο εξακολουθούν να βαραίνουν τους ισολογισμούς των τραπεζών, τόσο θα περιορίζεται η δυνατότητά των τελευταίων να χρηματοδοτήσουν με δάνεια την οικονομία. Η αλήθεια είναι οτι οι ελληνικές τράπεζες έχουν κάνει αξιοσημείωτη πρόοδο και έχουν καταφέρει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, να μειώσουν την αρνητική επίπτωση των κόκκινων δανείων, αλλά η πανδημία προσθέτει νέα βάρη που απαιτούν συνέχιση και ισχυροποίηση της προσπάθειας. Σε κάθε περίπτωση, όμως, απαιτείται και ένα σύγχρονο πλαίσιο αντιμετώπισης των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Σε αυτό, δεν μπορεί παρά να εντάσσεται και ένας μηχανισμός πλειστηριασμών, όπως σε όλα τα σύγχρονα κράτη. Το θέμα είναι να δίνεται με δίκαιο τρόπο η δεύτερη ευκαιρία που δικαιούται ο καθένας και όχι να κλείνουμε τα μάτια μπροστά στο πρόβλημα για λόγους που σχετίζονται με ένα κακώς εννοούμενο πολιτικό κόστος ή με λαϊκισμό.

Πράγματι, όλα αυτά τα βαρίδια, διογκώθηκαν στα χρόνια της προηγούμενης δεκαετίας. Αλλά δεν είναι η χρεωκοπία υπεύθυνη για το οτι εξακολουθούν, μετά από τόσα χρόνια, να ρίχνουν βαριά τη σκιά τους στην ελληνική οικονομία. Είναι οι αποφάσεις των κυβερνήσεων και κυρίως οι λανθασμένες επιλογές που έγιναν με το τρίτο μνημόνιο, οι οποίες είχαν ως γνώμονα το κομματικό συμφέρον και όχι την οικονομία.