Νέο «χάδι» στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων

Δεν έχει τελειωμό το «χάδι» στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων. Δεν έχει περάσει ένα δεκαπενθήμερο από τη νέα παράταση, έως τα τέλη Μαρτίου, που έδωσε το Υπουργείο Οικονομικών στις κατεδαφίσεις αυθαιρέτων σε αιγιαλούς και παραλίες και έρχεται εκ νέου η κυβέρνηση να δώσει …άφεση αμαρτιών, αυτή τη φορά, σε αυθαίρετα κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων.

Ειδικότερα, με το άρθρο 11 του σχετικού νομοσχεδίου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (βρίσκεται υπό επεξεργασία στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής) επιχειρείται να ρυθμιστεί η υπαγωγή των αυθαίρετων κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων στις διατάξεις του τελευταίου νόμου τακτοποίησης πολεοδομικών παραβάσεων (4495/2017), με ορισμένες τροποποιήσεις, που αφορούν στις προθεσμίες αναστολής κατεδάφισης και στη μείωση των προστίμων ανέγερσης.

Νέα παράταση καταληκτικών προθεσμιών

Καταρχάς παρατείνονται για ακόμη μία φορά οι καταληκτικές προθεσμίες του 4495/2017, παραπέμποντας ακόμα βαθύτερα στο μέλλον την επίλυση του προβλήματος της αυθαίρετης δόμησης. Προβλέπεται ότι, εάν ασκηθεί κατά της έκθεσης αυτοψίας (με την οποία κατασκευές κτηνοτροφικής εγκατάστασης χαρακτηρίζονται ως αυθαίρετες), ενδικοφανής προσφυγή που περιέχει αίτημα έκδοσης άδειας νομιμοποίησης αυθαίρετων κατασκευών μιας κτηνοτροφικής εγκατάστασης, η επιτροπή εξέτασης προσφυγών, υπολογίζει τα πρόστιμα και χορηγεί προθεσμία αναστολής κατεδάφισης εννέα μηνών για την προσκόμιση της άδειας νομιμοποίησης, η οποία σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να παραταθεί για επιπλέον τρεις μήνες.

Δεύτερον, αν ο ιδιοκτήτης αυθαίρετης κτηνοτροφικής εγκατάστασης νομιμοποιήσει τις πολεοδομικές παραβάσεις εντός ενός έτους από την έκθεση αυτοψίας, θα του επιβληθεί πρόστιμο 5% (αντί για 20% που ισχύει σήμερα) επί του προστίμου ανέγερσης και διατήρησης, από τη διαπίστωση του αυθαιρέτου έως την ημερομηνία έκδοσης της οικοδομικής άδειας.

Η συγκεκριμένη διάταξη, όπως σχολιάζει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» ο συντονιστής νομικών δράσεων του WWF κ. Γιώργος Χασιώτης, αναφέρεται αδιακρίτως σε κατασκευές κτηνοτροφικής εγκατάστασης. «Συνεπώς, δεν καταλαμβάνει μόνο πρόχειρα καταλύματα, ή τις «μικρές» κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις κατηγορίας Γ’ ή Β’, οι οποίες πιθανόν χρειάζονται την υποστήριξη του νομοθέτη. Αντίθετα, η διάταξη αναφέρεται και σε πολύ μεγαλύτερες και εκτεταμένες εγκαταστάσεις, (π.χ., κατηγορίας Α’), οι φορείς των οποίων είχαν τη δυνατότητα και τα χρονικά περιθώρια να προσαρμοστούν με τις κείμενες διατάξεις – και ιδίως τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, των χρήσεων γης και των προστατευόμενων περιοχών», επισημαίνει ο κ. Χασιώτης.

Τρίτον, ο κ. Χασιώτης υπογραμμίζει ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση παραπέμπει και στο άρθρο 120 του ν. 4495/2017, το οποίο προβλέπει την υπαγωγή «αυθαίρετων κατασκευών σταυλικών εγκαταστάσεων και συνοδών κτιρίων προσωρινής διαμονής σε δημόσιες, υπό νόμιμη παραχώρηση ή ιδιωτικές εκτάσεις», τις οποίες εκμεταλλεύονται νομίμως κτηνοτρόφοι και έχουν καταχωριστεί στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (ΟΣΔΕ). Ο κίνδυνος για το ίδιο είναι ότι το άρθρο 120 του 4495/2017 δεν παραπέμπει, τουλάχιστον ρητά, στην 28η .7.2011 (σ.σ. ημερομηνία «κόκκινη» γραμμή στους νόμους αυθαιρέτων για την ένταξη ενός αυθαιρέτου στις ρυθμίσεις νομιμοποίησης, η οποία είναι αποδεκτή από το ΣτΕ).

Άλλωστε, το είπε και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Σπήλιος Λιβανός, σε παρέμβασή του στην συνεδρίαση της Επιτροπής: «Μειώνουμε από 20% σε 5% το πρόστιμο ανέγερσης και διατήρησης για όσα αυθαίρετα έχουν κατασκευασθεί μετά την 28η.07.2011 στις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις». Έδωσε επιπλέον και ένα παράδειγμα: «Για μια κτηνοτροφική εκμετάλλευση 180 m2 το πρόστιμο έως σήμερα ανέρχεται σε 5.500 ευρώ. Με τη δική μας πρόβλεψη ο κτηνοτρόφος θα πληρώσει, για την ίδια ακριβώς νομιμοποίηση το ένα τέταρτο του ποσού, δηλαδή, 1.375 ευρώ».

Απλοποίηση διαδικασίας ίδρυσης και λειτουργίας κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων

Όσον αφορά στην απλοποίηση της διαδικασίας ίδρυσης και λειτουργίας κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων που προωθεί το νομοσχέδιο, ο κ. Χανιώτης επισημαίνει ότι η προτεινόμενη διάταξη, καταργώντας την απαίτηση υποβολής Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης, ουσιαστικά προβαίνει στην «γενική απαλλαγή» των εγκαταστάσεων αυτών από τη «δέουσα εκτίμηση» (διασφαλίζεται, ανάλογα με την κατηγορία των εγκαταστάσεων, μέσω της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, της υπαγωγής σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις, της υποβολής Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης). «Η εξαίρεση αυτή αντιβαίνει ευθέως στο ενωσιακό δίκαιο, και ειδικά στην Οδηγία 92/43, όπως έχει παγίως κριθεί από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης», υπογραμμίζει ο νομικός.

«Για τους ίδιους λόγους, δεν είναι νοητή ούτε η σιωπηρή έγκριση, ούτε οι έλεγχοι μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής (σ.σ. προβλέπονται στο νομοσχέδιο). Η απόφαση για την δέουσα εκτίμηση πρέπει να καταγράφεται, να δημοσιεύεται και να αιτιολογείται, ενώ έχει πάντα προληπτικό χαρακτήρα», σημειώνει ο κ. Χασιώτης, σημειώνοντας ότι σε ανακοίνωση της Επιτροπής αναφέρεται ότι η έγκριση μπορεί να χορηγηθεί μόνον αφού έχουν εξακριβώσει ότι το σχέδιο ή έργο δεν θα έχει επιβλαβείς συνέπειες την ακεραιότητα του τόπου. Πάντως, όπως τονίζει ο ίδιος, ο νομοθέτης ήδη από το 2016 έχει παράσχει «κάλυμμα» στην λειτουργία κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων χωρίς «δέουσα εκτίμηση» (αλλά και χωρίς ΑΕΠΟ ή υπαγωγή σε Π.Π.Δ.) έως την 31.12.2022.

Όσον αφορά στις «υφιστάμενες» (δηλαδή, παράνομες) κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις εντός ή πλησίον κατοικημένων περιοχών χορηγείται για 4η συνεχόμενη φορά παράταση για την νομιμοποίησή τους (μέσω της χορήγησης άδειας διατήρησης) έως την 31η.12.2022. Έτσι, συνολικά, οι συγκεκριμένες εγκαταστάσεις λειτουργούν παράνομα για τουλάχιστον έξι χρόνια, δίχως το αρμόδιο υπουργείο να έχει λύσει το πρόβλημα της μετακίνησή τους σε κατάλληλο σημείο, προς όφελος των ίδιων των παραγωγών, αλλά και των κατοικημένων περιοχών.