Πόλεμος στην Ουκρανία: Τα επόμενα στάδια 

Παρακολουθεί όλη η υφήλιος τη θηριωδία που εξελίσσεται στην Ουκρανία. Και αν προσχωρήσουμε στην άποψη που θέλει αυτά που αποκαλύπτονται να είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, τότε η ουκρανική τραγωδία δεν θα έχει ούτε εύκολο ούτε γρήγορο τέλος. Και κυρίως δεν θα έχει καλό τέλος.

Το πώς θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί. Αλλά η λήξη του δεν θα συνοδευτεί δυστυχώς και από τη λύση του προβλήματος. Η Ρωσία επέλεξε να κάνει έναν πόλεμο που προσιδιάζει στην «τελική λύση» του Χίτλερ. Οδηγούμενη από μια παρανοϊκή διάθεση εκδίκησης η ηγεσία της θέλησε να τιμωρήσει τον ουκρανικό λαό με εξόντωση.

Καθώς αυτά τα σχέδια προσέκρουσαν στην αντίσταση των Ουκρανών, η δεύτερη επιλογή είναι αυτή της καμένης γης. Η Ουκρανία θα είναι μια κατεστραμμένη χώρα όταν ο πόλεμος τελειώσει και θα χρειαστεί πολύχρονη προσπάθεια και βοήθεια για να ορθοποδήσει. Θα της δοθεί βοήθεια, είναι βέβαιο, ίσως αντίστοιχη του μεταπολεμικού σχεδίου Μάρσαλ. Αλλά αυτό που πραγματικά θα εξασφάλιζε το μέλλον της θα ήταν η ενταξιακή πορεία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και αυτό δεν είναι εξασφαλισμένο, τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα.

Αλλά ο μεγάλος χαμένος αυτού του πολέμου όσο κι αν ακούγεται παράξενο θα είναι η Ρωσία. Έχει χάσει ήδη τον πόλεμο ηθικά, πολιτικά και οικονομικά. Μπορεί να τον χάσει και στρατιωτικά. Εάν στο τέλος καταλήξει να πάρει μόνο το Ντονμπας, θα μπορούσε να το έχει κερδίσει και με διαπραγματεύσεις. Το άγχος του Πούτιν επί δύο δεκαετίες που βρίσκεται στην εξουσία -περισσότερο από τον Μπρέζνιεφ- ήταν να επαναφέρει τη Ρωσία στο κλαμπ των μεγάλων. Με τον πόλεμο στην Ουκρανία, οδήγησε τη χώρα του σε διεθνή απομόνωση. Είναι πραγματικα τραγικό μια μεγάλη χώρα, ιστορικά Ευρωπαϊκή, να περιέρχεται σε αυτήν τη θέση εξαιτίας της τύφλωσης του ηγέτη της.

Ωστόσο, Ρωσία δεν ειναι Βόρεια Κορέα. Είναι εδαφικά η μεγαλυτερη χώρα του πλανήτη, γεμάτη πυρηνικά όπλα. Ακόμη και απομονωμένη θα συνεχίσει να απειλεί τις χώρες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Είμαστε λοιπόν μπροστά σε μια πολύ βαθειά και μακρόχρονη κρίση. Οι ηγεσίες των ΗΠΑ και της Ευρώπης θα πρέπει να σχεδιάσουν μεσο-μακροπρόθεσμα με αυτό το δεδομένο.

Υπάρχουν αναλογίες με τα όσα έγιναν μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δημιουργήθηκε τότε ένα θεσμικό σύστημα που εξασφάλισε την ειρήνη στην Ευρώπη και τη θωράκισε απέναντι στη Σοβιετική Ένωση. Κατι αντίστοιχο πρέπει να γίνει και τώρα. Διαφορετικά οι συνέπειες, πολιτικές και οικονομικές, θα υπονομεύσουν τη σταθερότητα της ηπείρου μας αλλά και τη δημοκρατία.