Brexit: Θα τινάξει στον αέρα τη συμφωνία ο Τζόνσον; – Τι θα κάνει η ΕΕ

Περιορισμοί, υψηλοί δασμοί ή και απαγόρευση στις εισαγωγές αλιευμάτων, σολομού, σκοτσέζικου ουίσκι και άλλων προϊόντων στην ΕΕ. Ενδεχόμενη επαναδιαπραγμάτευση του συνόλου της εμπορικής-οικονομικής συμφωνίας που συνήψαν οι «27» με το Ηνωμένο Βασίλειο στο πλαίσιο του «διαζυγίου» τους. Μέτρα που μπορεί να επηρεάσουν και άλλους τομείς των σχέσεων των δύο πρώην εταίρων.

Αυτά, ανάμεσα σε άλλα, περιλαμβάνονται στο «πακέτο» που εξετάζουν ήδη οι Βρυξέλλες, ως απάντηση σε περίπτωση που η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον κάνει πράξη την απειλή της και ακυρώσει μέρος του πρωτοκόλλου που αφορά στη Βόρειο Ιρλανδία και συνόδευσε το Brexit. Κάτι που, όπως όλα δείχνουν, είναι πιο κοντά παρά ποτέ, ειδικά μετά τα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών, που είδαν τους εθνικιστές του Σιν Φέιν να κερδίζουν την πρωτιά, φέροντας πιο κοντά την προοπτική της απόσχισης και της ένωσης με τη «μητέρα» Ιρλανδία.

«Εξαιρετικά απογοητευτική»

Ήδη, το Λονδίνο χαρακτήρισε «εξαιρετικά απογοητευτική» τη στάση των Ευρωπαίων στο αίτημά του για ριζική αναθεώρηση του συγκεκριμένου πρωτοκόλλου – κάτι που οι «ενωτικοί» (που στηρίζουν την παραμονή στο Ηνωμένο Βασίλειο) έχουν χαρακτηρίσει ως προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ για να συμμετέχουν σε μια κυβέρνηση ενότητας, όπως προβλέπει η Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής του 1998.

«Η κατάσταση στη Βόρειο Ιρλανδία είναι ζήτημα εσωτερικής ειρήνης και ασφαλείας για εμάς και εάν η ΕΕ δεν επιδείξει την απαιτούμενη ευελιξία, συμβάλλοντας στην επίλυση αυτών των ζητημάτων, τότε ως υπεύθυνη κυβέρνηση δεν θα έχουμε άλλη επιλογή από το να αναλάβουμε δράση», αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση την οποία εξέδωσε η Βρετανίδα υπουργός Εξωτερικών, Λιζ Τρας. Και μάλιστα, μετά την επικοινωνία της με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Μάρος Σέφκοβιτς, ο οποίος της ξεκαθάρισε ότι «δεν υπάρχει χώρος για διεύρυνση του διαπραγματευτικού πλαισίου της ΕΕ ή εισαγωγής νέων προτάσεων στο τραπέζι».

Ο ίδιος ο Τζόνσον, βεβαίως, τηρεί για την ώρα πιο μετρημένη στάση, ο οποίος σημείωσε χθες στο BBC ότι ναι μεν το πρωτόκολλο είναι ανάγκη να αναθεωρηθεί, όμως αυτό δεν χρειάζεται να συνοδευτεί από κάποιο «δράμα». Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει πως το δράμα δεν θα έρθει.

Τετραγωνισμός του… κύκλου

Όπως έχει σημειωθεί επανειλημμένως, άλλωστε, η εξεύρεση ενός καθεστώτος που θα ικανοποιεί τόσο το Λονδίνο όσο και τις Βρυξέλλες στο συγκεκριμένο ζήτημα μοιάζει με τον… τετραγωνισμό του κύκλου. Διότι σημαίνει, πρακτικά, ότι τα σύνορα της ΕΕ με τη Βόρειο Ιρλανδία θα παραμένουν ανοιχτά για αγαθά και φυσικά πρόσωπα, δεν θα συμβαίνει όμως το ίδιο όταν αυτά τα αγαθά και τα πρόσωπα επιχειρούν να περάσουν στην Αγγλία, τη Σκοτία ή την Ουαλία, που απαρτίζουν το Ηνωμένο Βασίλειο, μαζί με τη Β. Ιρλανδία!

Δεν χωράει αμφιβολία ότι η εξομάλυνση θα μπορούσε να επέλθει μόνο σε μία περίπτωση: Εάν ΕΕ και Βρετανία αποφάσιζαν να υιοθετήσουν ένα καθεστώς το οποίο θα έμοιαζε με εκείνο που ίσχυε πριν από το Brexit – με άλλα λόγια, εάν αποφάσιζαν να «συγκατοικήσουν» αρμονικά, παρά το διαζύγιο. Αυτό, όμως, είναι ένα σενάριο που, για την ώρα τουλάχιστον, απέχει πολύ από την πραγματικότητα – κι αυτό, παρά το γεγονός ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει φέρει πιο κοντά τις δύο πλευρές.

Το μέλλον του Ηνωμένου Βασιλείου

Θα μπορούσε, βεβαίως, να ισχυριστεί κανείς ότι όλα αυτά δεν είναι παρά μια «τεχνητή» αντιπαράθεση, η έκβαση της οποίας έχει να κάνει λιγότερο με την ουσία και περισσότερο με το γόητρο των δύο. Ή, ακόμη, ότι αποτελούν ένα τέχνασμα του Τζόνσον για να ξεφύγει από το καναβάτσο, όπου έχει βρεθεί μετά τα αλλεπάλληλα σκάνδαλα, όπως έδειξαν και τα αποτελέσματα των πρόσφατων εκλογών για τα δημοτικά συμβούλια.

Ακόμη κι έτσι, το βεβαρυμμένο παρελθόν της Β. Ιρλανδίας και ο διακηρυγμένος στόχος του Σιν Φέιν να θέσει ζήτημα ανεξαρτησίας (όπως θέλουν να κάνουν και οι Σκοτσέζοι εθνικιστές) θα έπρεπε να έχουν σημάνει συναγερμό στις τάξεις της βρετανικής κυβέρνησης. Το μέλλον του Ηνωμένου Βασιλείου είναι, άλλωστε, το μεγάλο της πρόβλημα και όχι η ΕΕ.