21η Ιουλίου: Η D-Day για την Ευρώπη – Με το βλέμμα στραμμένο σε ΕΚΤ και Μόσχα

Με το βλέμμα στραμμένο στην 21η Ιουλίου είναι αγορές και κυβερνήσεις: την ημέρα εκείνη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να αποφασίσει την πρώτη αύξηση των επιτοκίων της μετά από χρόνια, και η Μόσχα να αποκαλύψει τις προθέσεις της για το αν θα ξανανοίξει ο αγωγός Nord Stream 1.

Υπενθυμίζεται ότι από τις 11 Ιουλίου η Gazprom ανέστειλε τη λειτουργία του βασικού αυτού αγωγού για διάστημα δέκα ημερών επικαλούμενη ετήσια προγραμματισμένη συντήρηση.

Τώρα μένει να διαφανεί εάν η Μόσχα μετά το διάστημα αυτό ανοίξει ξανά τις κάνουλες ή εάν αποφασίσει να κλείσει για τα καλά την παροχή στο πλαίσιο της διαμάχης που έχει ξεκινήσει με τις κυρώσεις.

Σημειώνεται ότι η Ρωσία είχε ήδη κλείσει ήδη τη στρόφιγγα του Nord Stream 1 κατά 60% περίπου προς τη Γερμανία αλλά και σε μικρότερο ποσοστό προς άλλες χώρες όπως η Ιταλία, με το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες να μιλούν για ξεκάθαρο πολιτικό και οικονομικό παιχνίδι.

Διαβάστε επίσης – Nord Stream: Γιατί η Ευρώπη εξαρτάται από το ρωσικό φυσικό αέριο – Eρωτήσεις και απαντήσεις

Τα σενάρια

Η πλήρης διακοπή της ροής του ρωσικού αερίου μέσω του Nord Stream 1 έχει ενεργοποιήσει μερικά εφιαλτικά σενάρια: «οι ευρωπαϊκές μετοχές πέφτουν κατά 20%. Τα spreads διευρύνονται και το ευρώ βυθίζεται περαιτέρω».

Οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες για τις αγορές εάν η Ρωσία διακόψει όλη την παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Και πολλοί επενδυτές διερωτώνται «πόσο κακό θα μπορούσε να γίνει αυτό»;

Διαβάστε επίσης: Η Λαγκάρντ θα δυσκολευτεί να κάνει κόλπο α λα Μάριο Ντράγκι

Για την επίλυση της ενεργειακής αυτής εξίσωσης υπάρχουν πολλές μεταβλητές.

«Ο μεγάλο άγνωστος είναι πώς το σοκ που ξεκινά στη Γερμανία, την Πολωνία και άλλες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης θα αντηχήσει σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη και τον κόσμο», δήλωσε ο Joachim Klement, επικεφαλής στρατηγικής στη Liberum Capital.

Σε πρόσφατη ανάλυσή τους , οικονομολόγοι της UBS παρουσίασαν ένα λεπτομερές όραμα για το τι βλέπουν να συμβαίνει εάν η Ρωσία σταματήσει τις παραδόσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Θα μείωνε τα εταιρικά κέρδη κατά περισσότερο από 15%. Το selloff στην αγορά θα ξεπερνούσε το 20% στην Ευρώπη και το ευρώ θα πέσει.

«Τονίζουμε ότι αυτές οι προβλέψεις θα πρέπει να θεωρηθούν ως πρόχειρες προσεγγίσεις και σε καμία περίπτωση ως χειρότερο σενάριο», έγραψε ο Arend Kapteyn, επικεφαλής οικονομολόγος της UBS.

Όπως υπογραμμίζει το Bloomberg, οι αγορές ήδη τιμολογούν ορισμένες από τις ζημιές. Το ευρώ βρίσκεται σε χαμηλό δύο δεκαετιών και μια ανάσα από την απόλυτη ισοτιμία με το δολάριο. Οι γερμανικές μετοχές έχουν χάσει 11% από τον Ιούνιο και ο γερμανικός γίγαντας φυσικού αερίου Uniper είναι το μεγαλύτερο εταιρικό θύμα, καθώς επιδιώκει μια κυβερνητική διάσωση.

Καλές ρωσικές προθέσεις;

Αρκετοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η Ρωσία θα επαναφέρει την παροχή φυσικού αερίου όταν τελειώσει η συντήρηση του αγωγού Nord Stream 1 στις 21 Ιουλίου, προβάλλοντας τις επιπτώσεις που θα έχει για την ίδια τη Μόσχα μια αντίθετη απόφαση. Ωστόσο, η UBS επισημαίνει ότι ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση αν οι χώρες επιβάλλουν τη χρήση του φυσικού αερίου με δελτίο προκειμένου να γεμίσουν τις αποθήκες τους για τον χειμώνα, τότε το πλήγμα στην οικονομική ανάπτυξη θα είναι σοβαρό.

«Φαύλος κύκλος»

«Η Ευρώπη βρίσκεται αυτή τη στιγμή παγιδευμένη σε έναν φαύλο κύκλο», δήλωσε ο Charles-Henry Monchau, επικεφαλής επενδύσεων στην Banque Syz. Οι υψηλότερες τιμές της ενέργειας βλάπτουν την οικονομία της Ευρώπης, οδηγώντας το ευρώ χαμηλότερα. Με τη σειρά του, το ασθενέστερο ευρώ κάνει τις εισαγωγές ενέργειας ακόμη πιο ακριβές, είπε.

Η άλλη ανησυχία είναι ότι οι κεντρικές τράπεζες δεν θα είναι σε θέση να κάνουν πολλά για να βοηθήσουν την οικονομία με τον πληθωρισμό να βρίσκεται ήδη στα υψηλά της δεκαετίας, δήλωσε ο Prashant Agarwal στην Pictet Asset Management.

«Δεν είμαι σίγουρος ότι τα εργαλεία της κεντρικής τράπεζας λειτουργούν σε αυτό το σενάριο», είπε. «Στο παρελθόν, είχαν περιθώρια να αντιμετωπίσουν την κατάσταση επειδή ο πληθωρισμός ήταν χαμηλός».

«Εάν ο Nord Stream 1 δεν ξαναρχίσει τη λειτουργία του, το ευρώ μπορεί να πέσει στα 90 σεντς κατά τη διάρκεια του χειμώνα», υποστηρίζει ο Τζόρνταν Ρότσεστερ της Nomura International και προσθέτει: «Πιστεύουμε ότι η Ευρώπη μπορεί να αποτύχει να δημιουργήσει επαρκή αποθήκευση φυσικού αερίου για το χειμώνα και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συρρίκνωση της ενέργειας. Αν δεν είναι οικονομική κρίση, τι είναι;»

«Οι κινήσεις στα spread των ευρωπαϊκών εταιρικών ομολόγων θα ήταν μεγαλύτερες από το πρώτο κύμα της πανδημίας του Covid το 2020, εάν η Ρωσία διακόψει τις προμήθειες φυσικού αερίου» αναφέρουν από την πλευρά τους οι αναλυτές της JPMorgan Chase με επικεφαλής τον Μάθιου Μπέιλι. Μάλιστα για τις υπερχρεωμένες χώρες δεν αποκλείει το τα spreads να διευρυνθούν έως και 1.000 μονάδες βάσης.

Προβληματισμός στην ΕΚΤ

Μέσα στο αρνητικό αυτό πλαίσιο οι Κεντρικοί Τραπεζίτης της ζώνης του ευρώ συνεδριάζουν στις 21 Ιουλίου προκειμένου να αποφασίσουν την πρώτη μείωση των επιτοκίων μετά από αρκετά χρόνια.

Αυτό που μένει να διαφανεί είναι αν η αύξηση θα είναι της τάξης των 25 μονάδων βάσης, ή ακόμα πιο επιθετική κατά 50 μονάδες.

Με τον πληθωρισμό να καλπάζει, την ενεργειακή απειλή να επισκιάζει τις προοπτικές και φάντασμα της ύφεσης να έχει προβάλει, η ΕΚΤ καλείται να βρει τη χρυσή τομή στην αύξηση των επιτοκίων: το σημείο εκείνο που θα ανακόψει τον καλπασμό των τιμών χωρίς να δώσει τη χαριστική βολή στην οικονομία.