Δάση: Η ΕΕ καθυστερεί αυστηρότερους κανόνες για τις εισαγωγές από αποψιλωμένες περιοχές

Η ΕΕ σκοπεύει να καθυστερήσει την αυστηρή αστυνόμευση των εισαγωγών από περιοχές επιρρεπείς σε αποψίλωση δασών, αφού αρκετές κυβερνήσεις στην Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική κατήγγειλαν ότι οι κανόνες θα ήταν επαχθείς, άδικοι και θα τρομάξουν τους επενδυτές.

Οι Βρυξέλλες θα αναβάλουν την ταξινόμηση των χωρών σε χαμηλού, τυπικού ή υψηλού κινδύνου, η οποία επρόκειτο να εφαρμοστεί έως τον Δεκέμβριο, αντ’ αυτού ταξινομώντας όλες τις χώρες ως τυπικό κίνδυνο για να τους δώσει περισσότερο χρόνο να προσαρμοστούν στον κανονισμό κατά της αποψίλωσης, είπαν τρεις αξιωματούχοι της ΕΕ στους Financial Times.

Δάση: Χάνεται το στοίχημα κατά της αποψίλωσης

«Απλώς δεν θα ταξινομήσουμε, που σημαίνει ότι παντού θα ισχύει βαθμίδα μεσαίου κινδύνου – χρειαζόμαστε περισσότερο χρόνο για να βάλουμε σε εφαρμογή το σύστημα», είπε ένας αξιωματούχος. «Είχαμε πολλά παράπονα από συνεργάτες. [Η καθυστέρηση] σημαίνει ότι καμία χώρα δεν θα έχει πλεονέκτημα έναντι άλλης».

Ο νόμος, μέρος της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ, ψηφίστηκε πέρυσι και στοχεύει στη μείωση του ρόλου των καταναλωτών της ΕΕ στην αποψίλωση δασικών εκτάσεων, απαγορεύοντας την πώληση σε εισαγόμενα είδη, όπως καφέ, κακάο, φοινικέλαιο και καουτσούκ που έχουν καλλιεργηθεί σε αποψιλωμένες περιοχές.

Οργή σε αναπτυσσόμενες χώρες

Ωστόσο, ο κανονισμός προκάλεσε οργή από αρκετές αναπτυσσόμενες χώρες που κατηγόρησαν την ΕΕ ότι επιβάλλει τα πράσινα πρότυπα της σε άλλες. Οι μεγάλες χώρες παραγωγής φοινικέλαιου, συμπεριλαμβανομένης της Ινδονησίας και της Μαλαισίας, εξέφρασαν «πολλαπλές ανησυχίες» σχετικά με τους κανόνες σε επιστολή τους προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Σεπτέμβριο.

«Η νομοθεσία αγνοεί τις τοπικές συνθήκες και δυνατότητες, την εθνική νομοθεσία και τους μηχανισμούς πιστοποίησης των αναπτυσσόμενων χωρών παραγωγής, [καθώς και] τις προσπάθειές τους να καταπολεμήσουν την αποψίλωση των δασών και τις πολυμερείς δεσμεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της αρχής των κοινών αλλά διαφοροποιημένων ευθυνών», ανέφερε.

Οι εταιρείες είπαν ότι θα μπορούσαν να αποσυρθούν από περιοχές «υψηλού κινδύνου» επειδή το βάρος της απόδειξης ότι τα προϊόντα τους δεν προέρχονταν από αποψιλωμένη γη ήταν πολύ υψηλό, ενώ αρκετές έχουν αρχίσει να ευνοούν τις συμφωνίες προμήθειας με μεγαλύτερους παραγωγούς που έχουν την οικονομική δυνατότητα να αναπτύξουν εξελιγμένη τεχνολογία γεωεντοπισμού.

Ο νόμος, ο οποίος αποτελεί κρίσιμο κομμάτι των σχεδίων των Βρυξελλών για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών στο μπλοκ έως το 2050, απαιτεί από τους εισαγωγείς να παρέχουν δεδομένα γεωγραφικής θέσης για να αποδείξουν ότι τα αγαθά τους δεν προέρχονται από περιοχές που επηρεάζονται από την αποψίλωση των δασών.

Σύστημα ταξινόμησης

Αρχικά θεωρήθηκε ότι λειτουργεί μέσω ενός συστήματος που θα ταξινομούσε τις χώρες σε υψηλό, μεσαίο ή χαμηλό κίνδυνο αποψίλωσης των δασών. Το σύστημα θα χρησιμοποιεί μετρήσεις όπως ο ρυθμός υποβάθμισης της γης και η επέκταση της γεωργικής δραστηριότητας, καθώς και στοιχεία από αυτόχθονες κοινότητες και ΜΚΟ.

Το επίπεδο των ελέγχων στις εισαγωγές θα εξαρτηθεί από την ταξινόμηση της περιοχής καταγωγής, με τις τελωνειακές αρχές της ΕΕ να επιφορτίζονται με τον έλεγχο του 3% των εμπορευμάτων από χώρες μεσαίου κινδύνου και το 9% από τις χώρες υψηλού κινδύνου.

Τα προϊόντα που καλύπτονται από τη νομοθεσία περιλαμβάνουν τα βοοειδή, τη σόγια και το ξύλο. Ανεξέλεγκτα, η ζήτηση της ΕΕ για αυτές τις εισαγωγές θα συνεισφέρει σε περίπου αποψίλωση δασών 248.000 εκταρίων ετησίως μέχρι το 2030, σύμφωνα με έρευνα της Επιτροπής.

Σε μια περαιτέρω προσπάθεια να κατευνάσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες, αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι οι Βρυξέλλες θα ακολουθούσαν μια περιφερειακή και όχι μια εθνική προσέγγιση, έτσι οι πεδιάδες της νότιας Βραζιλίας θα ταξινομηθούν τελικά ως χαμηλότερου κινδύνου από την περιοχή του Αμαζονίου, όπου έχουν εκκαθαριστεί τεράστιες εκτάσεις τροπικών δασών. Η Βραζιλία είναι κορυφαίος εξαγωγέας σόγιας και άλλων γεωργικών προϊόντων.

Η ΕΕ σπεύδει βραδέως

Ένας αξιωματούχος της ΕΕ είπε ότι η επιβράδυνση της διαδικασίας ταξινόμησης δεν θα συνεπαγόταν καμία νομοθετική αλλαγή, αλλά ήταν ένα «σημάδι ότι δεν σκοπεύουμε να το επισπεύσουμε».

Οι αναπτυσσόμενες χώρες είναι ιδιαίτερα εξοργισμένες που ο νόμος ψηφίστηκε τον Ιούνιο του περασμένου έτους χωρίς σαφείς οδηγίες σχετικά με τον τρόπο συμμόρφωσης. Εγείρονται θέματα όπως ο κίνδυνος να καταστραφούν εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι καφέ και κόκκων κακάο.

Ο υπουργός Εμπορίου της Μαλαισίας Ζαφρούλ Αζίζ είπε ότι η χώρα του και άλλες χώρες χρειάζονται χρόνο και βοήθεια για να θέσουν σε εφαρμογή συστήματα ελέγχου.

«Χρειάζεστε χρόνο γιατί είναι δαπανηρό να πληροίτε αυτά τα πρότυπα, όλες αυτές τις απαιτήσεις διαφάνειας ή αποκάλυψης», είπε στους FT, προσθέτοντας ότι «δεν θα ήταν θέμα» για τις μεγάλες εταιρείες, αλλά πολλοί «μικροκαλλιεργητές» θα δυσκολευτούν να συμμορφωθούν.

Πρόσθεσε ότι η Κουάλα Λουμπούρ συνεργάζεται με τις Βρυξέλλες για τον τρόπο εφαρμογής του νόμου.