Αλβανία: Πόλος έλξης και για τις ελληνικές επιχειρήσεις

Παρά το γεγονός ότι η ελληνική επιχειρηματική παρουσία δεν αριθμεί τις εταιρείες που ήταν παρούσες στη χώρα πριν την οικονομική κρίση στην Ελλάδα (κυρίως με τη «φυγή» των τραπεζών), εντούτοις, η παρουσία των ελληνικών και μεικτών επιχειρήσεων στην Αλβανία χαρακτηρίζεται ως πολύπλευρη και δυναμική.

Όπως αναφέρει το γραφείο ΟΕΥ Τιράνων, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι ελληνικές επιχειρήσεις βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, ενώ εγκαθίστανται σε διάφορους τομείς, με αξιοσημείωτη έμφαση στη μεταποίηση και τις υπηρεσίες. Σημειώνεται, χαρακτηριστικά ότι περίπου 341 εταιρείες που συνδέονται με την Ελλάδα, δραστηριοποιούνται σήμερα στην Αλβανία.

Ειδικότερα, τρεις ελληνικών συμφερόντων εταιρείες έχουν μονάδα παραγωγής στην Αλβανία, αυτές είναι ο Όμιλος Τιτάν, η Αλουμίλ και η Σιαμίδης ΑΕ (στο Αργυρόκαστρο), ενώ παρουσία έχουν ακόμα η INTRACOM-TELEKOM, η PPC ALBANIA (ΔΕΗ), ενώ τα τελευταία έτη η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έχει επιδείξει ζωηρό επενδυτικό ενδιαφέρον, συμμετέχοντας στον ενεργειακό τομέα της Αλβανίας, κυρίως στην επαρχία Fier, όπου καταλήγει ο αγωγός TAP, με την κατασκευή θερμοηλεκτρικού σταθμού – FIER THERMOELECTRIC- μέσω κοινοπραξίας στην οποία η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ΔΕΠΑ Εμπορίας κατέχουν το 70% των μετοχών (35% – 35%), με το υπόλοιπο 30% να ανήκει στην αλβανική εταιρεία Gener 2.

Επίσης, αναφέρουμε και σημαντικές μεικτές επιχειρήσεις, όπως ο Όμιλος AGNA (τομέας λιανικής) , η ΕΛΚΑ (λιανική) , η INTERMEDICA (διαγνωστικά κέντρα), η πολυκλινική Doctors Hospital, η Gjirofarm (γαλακτοκομικά προϊόντα), η VEKO (προϊόντα ξύλου), η PEGASUS (ιατρικά αναλώσιμα), η IKERAL (δομικά υλικά) κ.ά.

Τέλος, αξίζει να επισημανθεί ότι προσφάτως, ήτοι εντός του 2024, η εταιρεία Greece Explore Holidays, η οποία ανήκει στη Variety Cruises και κατέχει εμπειρία 53 χρόνων στον ταξιδιωτικό τομέα και δη τη διοργάνωση εκδρομών και κρουαζιέρων ξεκίνησε να δραστηριοποιείται και στην Αλβανία, ανοίγοντας γραφείο – παράρτημα στα Τίρανα.

Το διμερές εμπόριο

Ο όγκος διμερούς εμπορίου το 2024 ανήλθε στα 91,5 δισ. λεκ (περίπου 916 εκατ. €), σημειώνοντας αύξηση κατά 6,9% σε σύγκριση με το 2023, που είχε κυμανθεί στα 85,6 δισ. λεκ. Η εν λόγω αύξηση οφείλεται κυρίως στην αύξηση της αξίας των εισαγωγών, καθώς η αξία των ελληνικών εξαγωγών προς την Αλβανία υπέστη μείωση και το 2024, λόγω της υποτίμησης του ευρώ. Μολαταύτα το εμπορικό ισοζύγιο του διμερούς εμπορίου εξακολουθεί να είναι πλεονασματικό για την Ελλάδα.

Αναφορικά με το διμερές εμπόριο Ελλάδος-Αλβανίας, η Ελλάδα αποτελεί διαχρονικά σημαντικό εμπορικό εταίρο της Αλβανίας. Σύμφωνα με στοιχεία της INSTAT, για το 2024, η Ελλάδα ανέβηκε στην 4η θέση σε χώρες προμηθεύτριες, σημειώνοντας αύξηση κατά 19,7% σε σχέση με το 2023. Ειδικότερα, οι α/εισαγωγές από τη χώρα κυμάνθηκαν στα 68,1 δισ. λεκ, συνεισφέροντας κατά 7,6%, σε αντίθεση με το 2023 που η Ελλάδα βρισκόταν στην 5η θέση, με συνεισφορά 6,5% στις συνολικές α/εισαγωγές. Επιπροσθέτως, η Ελλάδα κατατάχθηκε στην 3η θέση σε χώρες εισαγωγής αλβανικών προϊόντων, με τις α/εξαγωγές ωστόσο, να μειώνονται κατά 18,2%, φθάνοντας τα 23,4 δισ. λεκ, σε σύγκριση με το 2023 που είχαν αγγίξει τα 28,6 δισ. λεκ.

Επισημαίνεται δε, ότι οι εξαγωγές προς την Ελλάδα αντιπροσωπεύουν το 6,3% των συνολικών εξαγωγών, ενώ η εν λόγω μείωση οφείλεται ως επί το πλείστον στην υποτίμηση του ευρώ.

Το 2024 η αξία των ελληνικών εξαγωγών αγαθών στην Αλβανία αυξήθηκε κατά 22,48%, ενώ οι εισαγωγές από τη χώρα υπέστησαν μείωση κατά 15,32%, σε σχέση με το περασμένο έτος. Το γεγονός αυτό, όπως ήδη προελέχθη, οφείλεται κατά κύριο λόγο στη δυσμενή συγκυρία της αύξησης των διεθνών τιμών, καθώς και τη σημαντική υποτίμηση του ευρώ.