Στην κόψη του ξυραφιού ισορροπεί η κυβέρνηση Μπαϊρού στη Γαλλία. Και αν κατακρημνιστεί, αν δεν κερδίσει δηλαδή την εμπιστοσύνη της Εθνοσυνέλευσης στην ψηφοφορία της μεθεπόμενης Δευτέρας 8ης Σεπτεμβρίου, θα συμπαρασύρει βαθύτερα στην άβυσσο των ελλειμμάτων και του δημοσίου χρέους τη γαλλική οικονομία. Με όσες συνέπειες μπορεί να έχει αυτό για την αξιοπιστία της χώρας στις διεθνείς αγορές, σε συνδυασμό με την πολιτική κρίση που θα κορυφωθεί.
Αφορμή για να θέσει ο Φρανσουά Μπαϊρού την κυβέρνησή του στην κρίση του Κοινοβουλίου είναι η αναγκαία, κατά την γνώμη του, υιοθέτηση του προγράμματος λιτότητας που θέλει να ενσωματώσει στον προϋπολογισμό του 2026. Ένα πρόγραμμα που προβλέπει περικοπή των δαπανών κατά 44 δισ. ευρώ. Δεν είναι μικρή η θυσία. Αντιστοιχεί στο 1,4% του ΑΕΠ της Γαλλίας και – κυρίως – στο 28,15% των συνολικών δαπανών του τρέχοντος προϋπολογισμού του 2025.
Μία ημέρα προτού εξαναγκαστεί να ανακοινώσει τη «ζαριά» της ψήφου εμπιστοσύνης (εξαναγκάστηκε από τις πολιτικές αλλά και τις κοινωνικές αντιδράσεις που έχει ξεσηκώσει το πρόγραμμα λιτότητας, με κορυφαία τη γενική απεργία που έχουν εξαγγείλει για τις 10 Σεπτεμβρίου τα εργατικά συνδικάτα), ο Μπαϊρού θέλησε να δώσει το παράδειγμα στους συμπατριώτες του, από τους οποίους ζητεί να σφίξουν το ζωνάρι.
Έτσι την περασμένη Κυριακή από μέγαρο Ματινιόν (από το μέγαρο στο οποίο στεγάζεται το γραφείο του και εδρεύει το επιτελείο της γαλλικής κυβέρνησης δηλαδή) ανακοινώθηκε ότι από το Δεκέμβριο του 2024 που ανέλαβε τα καθήκοντα του πρωθυπουργού, ο Μπαϊρού έχει μειώσει τις λειτουργικές δαπάνες του γραφείου του κατά 30%. Κατά το ποσοστό, δηλαδή, μείωσης των δαπανών που ο ίδιος θέλει να προϋπολογίσει στον οικονομικό νόμο της επόμενης χρονιάς.
Πού έπεσε «ψαλίδι»
Όπως αναφέρει ο Αντριάν Μπεζ στη «Le Figaro», το ποσό των εξοικονομήσεων υπολογίστηκε με βάση την εκτέλεση του τρέχοντος προϋπολογισμού κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025 και συγκρίθηκε με τον μέσο όρο των δαπανών των γραφείων των προηγούμενων πρωθυπουργών. «Όλα τα στοιχεία δαπανών του μεγάρου Ματινιόν είναι μειωμένα σε σύγκριση με την εκτέλεση που παρατηρήθηκε σε προηγούμενες κυβερνήσεις», δήλωσε συνεργάτης του πρωθυπουργού.
Συγκεκριμένα, οι δαπάνες επικοινωνίας μειώθηκαν κατά 31%, οι δαπάνες για ταξί κατά 14%, οι αγορές καυσίμων κατά 44%, οι δαπάνες εστίασης κατά 17% και για ηλεκτρονικό εξοπλισμό κατά 17%. Τέλος, η εγγραφή «κυβερνητικές πτήσεις» έχει συρρικνωθεί κατά 82%. Αλλά ο Φρανσουά Μπαϊρού έχει γίνει στόχος σκληρής κριτικής για δύο ταξίδια μετ’ επιστροφής που έκανε με το κυβερνητικό Falcon 900 μεταξύ Παρισιού και Μπιαρίτς τον περασμένο Ιούνιο και μεταξύ Παρισιού και Πο, επίσης στη Νότια Γαλλία, το Δεκέμβριο του 2024 λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.
Ο ρεπόρτερ του «Figaro» σημειώνει ότι «είναι δύσκολο προς το παρόν να επιβεβαιωθούν ή να διαψευσθούν τα στοιχεία που παρουσίασε το Ματινιόν, κι αυτό λόγω της έλλειψης ανεξάρτητης έκθεσης για τη διαχείριση του γραφείου του Πρωθυπουργού παρόμοιας με εκείνες που δημοσιεύει ετησίως το Ελεγκτικό Συνέδριο για τη διαχείριση των οικονομικών της Προεδρίας της Γαλλικής Δημοκρατίας».
«Πλήρης διαφάνεια»
Ήδη από τις 15 Ιουλίου, ημέρα που εξήγγειλε το σχέδιο εξοικονόμησης 44 δισ. ευρώ, ο πρωθυπουργός είχε δήλωσει ότι «το κράτος πρέπει να δώσει το παράδειγμα περιορίζοντας τις λειτουργικές του δαπάνες».
«Όλα τα υπουργεία θα συμβάλουν σε αυτή τη συλλογική προσπάθεια», είχε τονίσει τότε ο Μπαϊρού, διευκρινίζοντας ότι μεταξύ των επιλογών που προτάθηκαν ήταν «η αναβολή των λογαριασμών προγραμματισμού και των μεγάλων, δαπανηρών έργων, η κατάργηση των πλεοναζόντων οργανισμών και φορέων εκμετάλλευσης, ο έλεγχος του μισθολογικού κόστους με τη μη αντικατάσταση ενός στους τρεις συνταξιοδοτούμενους δημόσιους υπαλλήλους και η αναθεώρηση του χαρτοφυλακίου των μετόχων του κράτους».
Εξάλλου προ ολίγων ημερών σε ένα βίντεο που ανάρτησε στο YouTube ο Φρανσουά Μπαϊρού υποσχέθηκε «μια εντελώς σαφή και διαφανή απάντηση στα ερωτήματα του γαλλικού κοινού σχετικά με τα προνόμια και άλλα πλεονεκτήματα που απολαμβάνουν άπαντες οι πολιτικοί, βουλευτές και μέλη της κυβέρνησης».
Πρότεινε μάλιστα ο πρωθυπουργός να ανατεθεί στον πρώην βουλευτή του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ρενέ Ντοσιέρ η αποστολή του εντοπισμού πιθανών «αδικαιολόγητων, υπερβολικών και απαράδεκτων πλεονεκτημάτων» πολιτικών προσώπων, με σκοπό την κατάργησή τους.
Υπέρμαχος της διαφάνειας στις δημόσιες δαπάνες και συγγραφέας το 2019 ενός βιβλίου με τίτλο «Έξοδα του Παλατιού: Η αλήθεια για τις δαπάνες του Προεδρικού Μεγάρου», ο ηλικίας 84 ακαδημαϊκός και πρώην πολιτικός Ρενέ Ντοσιέρ συνιστά «μια προσωπικότητα αδιαμφισβήτητου κύρους και ακεραιότητας», κατά τον Φρανσουά Μπαϊρού.
Φυσικά η 8η Σεπτεμβρίου κρέμεται πλέον ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από τον Γάλλο πρωθυπουργό, την κυβέρνησή του και τα πολιτικά σχέδια που εκπονεί για περικοπές δαπανών και δημοσιονομική εξυγίανση της χώρας του.
