Για χρόνια, η δημόσια συζήτηση γύρω από το χρέος είχε εγκλωβιστεί σε μια σχεδόν θεατρική ρητορική: «σκίσιμο μνημονίων», «απελευθέρωση», «τέλος της επιτήρησης». Λόγια που υπόσχονταν μια απότομη τομή με το παρελθόν κι όμως, ποτέ δεν αντανακλούσαν τον πραγματικό τρόπο που οι οικονομίες κλείνουν τις πληγές τους. Τα μνημόνια δεν σκίζονται με χειρονομίες. Σκίζονται αργά, σχεδόν αθόρυβα, όταν η χώρα αποκαθιστά την αξιοπιστία της κομμάτι-κομμάτι.
Η πρόωρη αποπληρωμή των GLF είναι ακριβώς αυτό. Μια τεχνική κίνηση με βαθιά πολιτική σημασία, ο ορισμός του πώς κλείνεις, στην πράξη, έναν κύκλο που σου στοίχισε μια δεκαετία. Τα GLF δεν ήταν απλώς ένα δάνειο. Ήταν η πρώτη, επώδυνη γραμμή του Μνημονίου του 2010. Ήταν το σύμβολο της απώλειας κυριαρχίας, της αγωνίας, των μέτρων που καταέσκισαν τον κοινωνικό ιστό.
Αν υπάρχει μια στιγμή όπου πραγματικά «σκίζεις» μνημόνια, είναι αυτή. Οταν δεν τα χρειάζεσαι πια. Όταν οι αγορές σε δανείζουν με όρους κανονικότητας. Όταν μπορείς να αναχρηματοδοτήσεις παλιά βάρη με χαμηλότερο κόστος, όχι επειδή κάποιος σε επιβλέπει, αλλά επειδή σε εμπιστεύεται. Όταν οι εταίροι καταλαβαίνουν ότι είσαι μέρος της λύσης και όχι ένας διαρκής κίνδυνος αστάθειας.
Η πρόωρη εξόφληση των GLF σηματοδοτεί κάτι που δύσκολα αποτυπώνεται σε τίτλους. Κανένα μνημόνιο δεν «σκίζεται» με πολιτικές κραυγές. «Σκίζεται» όταν οι αριθμοί, οι αγορές, η δημοσιονομική εικόνα και η διεθνής εμπιστοσύνη σου επιτρέπουν να κλείσεις κεφάλαια που κάποτε σε κρατούσαν δέσμιο.
Και εδώ υπάρχει μια ακόμα διάσταση. Μπορεί σήμερα η οικονομία να κινείται σε φάση ανάκαμψης, όμως η μνήμη της κρίσης παραμένει ζωντανή. Για χιλιάδες νοικοκυριά τα μνημόνια δεν ήταν μια υπογραφή, αλλά περικοπές, φόροι, ανεργία. Το να βλέπουν ότι η χώρα αποπληρώνει το πρώτο δάνειο της διάσωσης πριν τη λήξη του, είναι ίσως απτή, ρεαλιστική ένδειξη ότι ο κύκλος αυτός πράγματι ολοκληρώνεται.
Η πρόωρη αποπληρωμή των δανείων δείχνει ωριμότητα. Η Ελλάδα δεν αντιδρά, σχεδιάζει. Δεν τρέχει πίσω από τις εξελίξεις, τις προκαλεί. Δεν προσπαθεί να «σκίσει» μνημόνια στα λόγια, αλλά τα αποσύρει στην πράξη.
