Γιατί η αποπαγκοσμιοποίηση πυροδοτεί τον πληθωρισμό

Project Syndicate 

Είναι πλέον ευρέως αποδεκτό ότι η αποπαγκοσμιοποίηση – η περιστολή του παγκόσμιου εμπορίου, η αναστροφή των ροών κεφαλαίων, τα νέα εμπόδια στη μετανάστευση και η μείωση της επιρροής των πολυμερών θεσμών – βρίσκεται σε εξέλιξη. Ωστόσο, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν έχουν ακόμη αναγνωρίσει τη συμβολή αυτών στον παγκόσμιο πληθωρισμό. Για να συγκρατήσουν την αυξανόμενη αύξηση των τιμών, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και άλλες κεντρικές τράπεζες πρέπει να προσαρμοστούν στις προκλήσεις ενός ταχέως αποπαγκοσμιοποιούμενου κόσμου.

Η παγκοσμιοποίηση λειτούργησε ως αποπληθωριστική δύναμη μειώνοντας το κόστος εργασίας και παραγωγής. Ομοίως, τα κύρια χαρακτηριστικά της αποπαγκοσμιοποίησης – υψηλότεροι δασμοί και άλλοι εμπορικοί φραγμοί, μαζί με μια μετατόπιση από τις παγκόσμιες στις περιφερειακές εμπορικές ροές – είναι γνωστοί παράγοντες του πληθωρισμού. Δεν αποτελεί έκπληξη, λοιπόν, ότι ο πληθωρισμός των βασικών αγαθών στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει αυξηθεί απότομα, από λιγότερο από 2% στις αρχές του 2021 σε 6% στα μέσα του 2022.

Διαβάστε επίσης: Αποπαγκοσμιοποίηση: Τάση διαίρεσης του κόσμου σε μπλοκ

Καθώς τα επιτόκια αυξάνονται και οι αλυσίδες εφοδιασμού παραμένουν ευάλωτες, οι αμερικανικές εταιρείες προτιμούν την ανθεκτικότητα έναντι του χαμηλού κόστους παραγωγής, οδηγώντας σε μαζικό επαναπατρισμό κεφαλαίων. Επίσης, η αξιοσημείωτη απουσία συντονισμού της νομισματικής πολιτικής – ιδιαίτερα μεταξύ των ανεπτυγμένων οικονομιών – μπορεί να επιδεινώσει τις παγκόσμιες αυξήσεις τιμών. Σε αντίθεση με τη συντονισμένη νομισματική απάντηση στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στις μεγάλες οικονομίες του κόσμου φαίνεται να πιστεύουν ότι κάθε χώρα πρέπει να φροντίσει για τον εαυτό της στον αγώνα ενάντια στη σημερινή πληθωριστική έκρηξη.

Η απουσία παγκόσμιας συνεργασίας βλάπτει περισσότερο πολλές από τις πιο ευάλωτες χώρες του κόσμου. Οταν οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια, εξάγουν τον πληθωρισμό σε μικρότερες χώρες.

Η αντιμετώπιση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ και παγκοσμίως απαιτεί συντονισμένη πολυμερή απάντηση. Τουλάχιστον, μια τέτοια απάντηση θα ωφελούσε τις ΗΠΑ. Αντίθετα, ο διπλωματικός κατακερματισμός – ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό της σημερινής εποχής της αποπαγκοσμιοποίησης – αυξάνει την πιθανότητα λήψης τιμωρητικών μέτρων, τα οποία οδήγησαν στη δημιουργία πολλαπλών εμπορικών φραγμών τα τελευταία χρόνια, κυρίως μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας και μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ευρώπης.

Συνολικά, αυτές οι τάσεις προαναγγέλλουν ένα παγκόσμιο περιβάλλον που θα συνεχίσει να τροφοδοτεί υψηλότερο πληθωρισμό στις ΗΠΑ, ακόμα κι αν η Αμερική είναι λιγότερο ευάλωτη από άλλες προηγμένες οικονομίες. Οι τρέχουσες προσπάθειες της Fed να εξουδετερώσει τον πληθωρισμό αυξάνοντας τα επιτόκια και συρρικνώνοντας τον ισολογισμό της θα μειώσουν τη ζήτηση και έτσι θα συμβάλουν στον περιορισμό της αύξησης των τιμών. Αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει επίσης να επινοήσουν μέτρα που να μετριάζουν τον αντίκτυπο του σημερινού κόσμου που αποπαγκοσμιοποιείται.

Η Νταμπίσα Μόγιο είναι διεθνής οικονομολόγος και συγγραφέας του Edge of Chaos: Why Democracy Is Failing to Deliver Economic Growth – and How to Fix It.