Το ότι τουλάχιστον ένας πολιτικός αρχηγός – ο Κυριάκος Μητσοτάκης – βρήκε τον χρόνο μετά από σχεδόν επτά εβδομάδες προεκλογικής περιόδου να μιλήσει για τη φοροδιαφυγή είναι σημαντικό. Το ότι πιθανότατα θα είναι και αυτός που θα κυβερνήσει, κάνει τη δημόσια παραδοχή του σημαντικότερη.
Το έκανε μάλιστα στην πιο κρίσιμη στιγμή. Εκεί που φαινόταν να επικρατεί στη δημόσια συζήτηση ο «ελαφρύς» συλλογισμός των κομμάτων της πρώην αντιπολίτευσης ότι το σημαντικότερο φορολογικό μας πρόβλημα είναι ότι η αναλογία άμεσων και έμμεσων φόρων γέρνει υπερβολικά υπέρ των δεύτερων και ότι πρέπει κάτι να κάνουμε απ’ αυτού. Θα ήταν σωστή η αναφορά τους, πρώτον αν ίσχυε και δεύτερον εάν δεν είχαμε τόση εκτεταμένη φοροδιαφυγή, κυρίως με τη μορφή αποκρυβείσας φορολογητέας ύλης.
Η παραδοχή για τους υπερβολικούς έμμεσους φόρους ως ποσοστό του ΑΕΠ, αποκρύβει ότι ως ποσοστό επί της κατανάλωσης τα έσοδα από ΦΠΑ υπολείπονται του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα με την κατανάλωση να φτάνει το 90% του ΑΕΠ, η Ελλάδα συγκεντρώνει λιγότερους φόρους από ό,τι οι εταίροι της. Στην κατανάλωση εκδηλώνεται η υψηλότερη φοροδιαφυγή. Αντίθετα στην παραγωγή εκεί που δεν μπορεί να κρυφτεί σχεδόν τίποτα, ο ΦΠΑ που εισπράττεται είναι περισσότερος από τον αντίστοιχο της ΕΕ.
Αν σκεφτεί κανείς το μέγεθος του πληθωρισμού της τελευταίας διετίας, τότε η παρατηρούμενη αύξηση των φόρων στην κατανάλωση που καταγράφουν κάθε μήνα τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, με το ζόρι καλύπτουν αυτή την αύξηση. Δεν καλύπτουν ωστόσο την άλλη αύξηση. Αυτήν που προέρχεται από την ανάπτυξη. Σε μια οικονομία που αναπτύσσεται με πολλαπλάσιους ρυθμούς από ό,τι στο παρελθόν, θεωρητικά θα περίμενε κανείς θεαματικότερη αύξηση αυτής της πηγής εσόδων. Αυτό ωστόσο δεν συμβαίνει. Τεράστια ποσά γίνονται μέρος των 60 δισεκατομμυρίων της φοροδιαφυγής που παρατηρούσε πριν από μερικές εβδομάδες ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας. Και να σκεφτεί κανείς ότι οι έμμεσοι φόροι έχουν μειωθεί πολλάκις τα τελευταία χρόνια (σε εστίαση, τουρισμό κ.λπ.) και σχεδόν το σύνολο της διαφοράς μετατράπηκε σε ενίσχυση των επιχειρήσεων των κλάδων.
Από την άλλη οι άμεσοι φόροι υπολείπονται και αυτοί του ευρωπαϊκού μέσου όρου, ωστόσο αυξάνουν με τρόπο αυτόματο, δυσανάλογο και άδικο, για να πει κάποιος «ελαφρά τη καρδία» ότι χρειάζονται αυξήσεις. Για παράδειγμα, κανείς δεν φωνάζει ότι οι μισθολογικές αυξήσεις που δίνονται, καλύπτοντας σε πολλές περιπτώσεις τις απώλειες του πληθωρισμού, «σκάνε» πάνω στους παλαιούς άδικους μνημονιακούς φορολογικούς συντελεστές. Γι’ αυτούς, τους μισθωτούς, δεν υπάρχει κανένας πολιτικός να «κλάψει». Κανείς δεν ευαισθητοποιείται. Ο ίδιος ο μισθωτός δεν ερωτάται καν. Αυτόματα τα λογιστήρια των επιχειρήσεων, όταν ο νέος αυξημένος μισθός υπερβεί το επόμενο κλιμάκιο φορολόγησης, προβαίνουν σε αύξηση του φόρου. Το καθαρό προς είσπραξη ποσό «κουρεύεται». Λιγότερα χρήματα καταλήγουν στην τσέπη του και περισσότερα στο κράτος.
Το σύγχρονο φορολογικό πρόβλημα της Ελλάδας μοιάζει σε πολλά σημεία με αυτό που είχαμε λίγο πριν απ’ τη χρεοκοπία της χώρας. Χαρακτηρίζεται από υψηλούς και σε πολλές περιπτώσεις άδικους φορολογικούς συντελεστές, που δεν μπορούν να μειωθούν όσο δεν εισπράττονται έσοδα ανάλογα του επιπέδου της οικονομίας μας, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να συγκεντρώνει λιγότερους φόρους από τον μέσο όρο της ευρωζώνης στις χώρες της οποίας χρωστάει πολλά δισεκατομμύρια. Μόλις δηλαδή πατήσαμε στα πόδια μας και νιώσαμε μια «ανάσα» ανάπτυξης, επιστρέψαμε ξανά σε αυτό που ξέρουμε να κάνουμε καλύτερα από πολλούς στην Ευρώπη, στη φοροδιαφυγή
Latest News
Γιατί κόβει κράτος ο Ερντογάν
Ο επίσημος πληθωρισμός στην Τουρκία έφτασε τον Απρίλιο στο 69,8% και αναμένεται από επίσημες προβλέψεις να αυξηθεί τον Μάιο στο 75%
Η επίμονη ακρίβεια και ένα πολιτικό σύστημα που δεν βλέπει τους κοινωνικούς σεισμούς που έρχονται
Η ανακοίνωση για τον πληθωρισμό ήρθε να υπενθυμίσει το πρόβλημα
Ο θησαυρός του αθηναϊκού τουρισμού
Δεν έχουμε δημιουργήσει ακόμα σοβαρό τουριστικό προϊόν, ανθεκτικές υποδομές κάθε είδους, για να φιλοξενήσουμε μεγαλύτερο αριθμό τουριστών
Gilles Lipovetsky- Οι start-ups και η νέα ατομικότητα
Ένας σημαντικός Γάλλος καθηγητής της φιλοσοφίας, συζητά τις νέες μετανεωτερικές συνθήκες που δημιουργεί η ψηφιακή επέλαση και το ρόλο της ταχύτητας κυκλοφορίας του χρήματος σε σχέση με τη γνώση και τις start-ups.
Ανεμογεννήτριες στο Αιγαίο
Για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις πρέπει να είσαι έτοιμος για το καλύτερο (express visa) αλλά και για το χειρότερο.
Η πρωτοφανής ανθεκτικότητα των ελληνικών νοικοκυριών
Δεν είναι ακόμα σαφές, για πόσο θα υπάρχει η συγκεκριμένη δυνατότητα του ξοδεύειν
Ο καπιταλισμός και οι πλατφόρμες του
Ένα βιβλίο για τις μεταλλαγές του καπιταλισμού στην ψηφιακή εποχή
Εμανουέλ Μακρόν: Η Ευρώπη μπορεί να πεθάνει;
Κρίσιμες επισημάνσεις του Γάλλου προέδρου
Το τέλος του πολιτικού πειρασμού
Το δημοσιονομικό «μαξιλάρι» και ο στόχος της επόμενης πεντατίας
Μεγαλώνει το χάσμα ΕΕ – ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ καλπάζουν οικονομικά, ενώ η Γηραιά Ηπειρος ακολουθεί ασθμαίνουσα