ΗΠΑ: Τι πραγματικά ώθησε τον Τραμπ να «λυγίσει» το Χάρβαρντ;

Το Χάρβαρντ αποτελεί στόχο μίας δριμείας επίθεσης από την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να χάσει μεγάλα κονδύλια, αλλά και να μπει «στοπ» στην εγγραφή ξένων φοιτητών, ακόμα μία πηγή εσόδων του πανεπιστημίου.

Η διαμάχη έχει φτάσει πλέον στις αίθουσες του δικαστηρίου, με το Χάρβαρντ να αρνείται να υποκύψει στις παράλογες απαιτήσεις του Τραμπ σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του πανεπιστημίου, αλλά και την λογοκρισία για τον πόλεμο στην Γάζα.

Ένα Χάρβαρντ για όλο τον κόσμο

Στην φετινή αποφοίτηση ο Άλαν Γκάρμπερ, ο πρόεδρος του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, χειροκροτήθηκε όρθιος και καλωσόρισε τους αποφοίτους «από το τέλος του δρόμου, από όλη τη χώρα και από όλο τον κόσμο», αποσπώντας επευφημίες για τις τελευταίες λέξεις: «Σε όλο τον κόσμο – όπως ακριβώς θα έπρεπε να είναι».

Ήταν ένα νεύμα, διακριτικό αλλά σταθερό, προς τους ξένους φοιτητές που αποτελούν μέρος της ζωής του Χάρβαρντ, αλλά τώρα βρίσκονται στο στόχαστρο του Τραμπ. Οι αποφάσεις για το Χάρβαρντ αποτελούν μόνο το ένα μέτωπο στη γενικευμένη διαμάχη μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ και του παλαιότερου, πλουσιότερου και διασημότερου πανεπιστημίου της χώρας.

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι οι ενέργειές της αποσκοπούν στην αντιμετώπιση ζητημάτων όπως ο αντισημιτισμός στην πανεπιστημιούπολη.

Όπως τονίζει δημοσίευμα του Ντέιβιντ Σμιθ στον Guardian, από την ανάληψη των καθηκόντων του πριν από τέσσερις και πλέον μήνες, ο Τραμπ έχει χρησιμοποιήσει την εκτελεστική εξουσία για να βάλει στο στόχαστρο το Κογκρέσο, δικηγορικά γραφεία, οργανισμούς μέσων ενημέρωσης, πολιτιστικά ιδρύματα και κορυφαία πανεπιστήμια. Ορισμένοι έχουν αντισταθεί, αλλά πολλοί έχουν συνθηκολογήσει. Στο Χάρβαρντ, ο άνθρωπος που προέτρεψε τους υποστηρικτές του να «πολεμήσουν, να πολεμήσουν, να πολεμήσουν» αντιμετωπίζει έναν ανθεκτικό αντίπαλο που δεν έχει αντιμετωπίσει ποτέ στο παρελθόν.

Η ανάδειξή του προέδρου του πανεπιστημίου σε βασικό πρόσωπο αντιπολίτευσης στον Τραμπ συνοψίστηκε από τον φετινό ομιλητή της αποφοίτησης στο Χάρβαρντ, τον πρώην αστέρα του μπάσκετ Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ: «Αφού είδα τόσους πολλούς δειλούς δισεκατομμυριούχους, μεγιστάνες των μέσων ενημέρωσης, δικηγορικά γραφεία, πολιτικούς και άλλα πανεπιστήμια να σκύβουν το κεφάλι μπροστά σε μια κυβέρνηση που απογυμνώνει συστηματικά το Σύνταγμα των ΗΠΑ, με εμπνέει να βλέπω το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ να παίρνει θέση υπέρ της ελευθερίας».

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι οι ενέργειές της αποσκοπούν στην αντιμετώπιση ζητημάτων όπως ο αντισημιτισμός στην πανεπιστημιούπολη, οι διακρίσεις -ιδιαίτερα σε βάρος λευκών, Ασιατών, ανδρών και ετεροφυλόφιλων ατόμων- η ξένη επιρροή από την Κίνα και η αντιληπτή «woke» ή «αριστερή» ιδεολογία στον ακαδημαϊκό χώρο.

Η διαμάχη

Η διοίκηση ξεκίνησε την επίθεσή της τον Απρίλιο, αποστέλλοντας επιστολή στο Χάρβαρντ με την οποία ζητούσε να προβεί σε εκτεταμένες αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του. Ο κατάλογος περιελάμβανε εξωτερικούς ελέγχους των απόψεων της πανεπιστημιούπολης, την επίτευξη της «ποικιλομορφίας απόψεων», όπως αυτή καθορίζεται από την κυβέρνηση, και τον πιθανό τερματισμό ορισμένων προγραμμάτων.

Ο Γκάρμπερ απέρριψε δημοσίως τις απαιτήσεις, δηλώνοντας ότι ισοδυναμούσαν με εκχώρηση του ελέγχου του πανεπιστημίου στην κυβέρνηση και αποτελούσαν αντισυνταγματική επίθεση στην ακαδημαϊκή ελευθερία.

Μέσα σε λίγες ώρες, η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε ότι παγώνει περισσότερα από 2 δισ. δολάρια σε ομοσπονδιακά συμβόλαια και επιχορηγήσεις με το Χάρβαρντ, τα οποία χρηματοδοτούν κυρίως την επιστημονική και ιατρική έρευνα. Το ποσό αυτό αυξήθηκε έκτοτε σε συνολικά 3 δισ. δολάρια. Το Χάρβαρντ μάχεται δικαστικά κατά των περικοπών της χρηματοδότησης.

Τον Μάιο, ο Τραμπ σκλήρυνε κι άλλο την στάση του. Είπε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να αφαιρέσει χρήματα που είχαν προηγουμένως χορηγηθεί για επιχορηγήσεις επιστημονικής και μηχανολογικής έρευνας και να τα δώσει σε σχολές εμπορίου. Ο Λευκός Οίκος προέτρεψε τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες να ακυρώσουν όλες τις εναπομείνασες συμβάσεις με το Χάρβαρντ, η αξία των οποίων υπολογίζεται σε 100 εκατ. δολάρια.

Περισσότερο από το ένα τέταρτο των φοιτητών του Χάρβαρντ προέρχονται από χώρες εκτός των ΗΠΑ.

Η κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσης ότι θα ανακαλέσει τη δυνατότητα του Χάρβαρντ να εγγράφει ξένους φοιτητές και θα αναγκάσει τους σημερινούς ξένους φοιτητές να μετεγγραφούν σε άλλα πανεπιστήμια ή να χάσουν το νόμιμο καθεστώς μετανάστευσής τους. Σε μια ανατριχιαστική δήλωση, η Κρίστι Νόεμ, η υπουργός Εσωτερικής Ασφάλειας, δήλωσε: «Ας λειτουργήσει αυτό ως προειδοποίηση για όλα τα πανεπιστήμια και τα ακαδημαϊκά ιδρύματα σε ολόκληρη τη χώρα».

Περισσότερο από το ένα τέταρτο των φοιτητών του Χάρβαρντ προέρχονται από χώρες εκτός των ΗΠΑ και αποτελούν ζωτική πηγή εσόδων για το ίδρυμα. Οι επικριτές προειδοποίησαν ότι οι ενέργειες του Τραμπ θα αποτελέσουν ένα θεαματικό «αυτογκόλ», οδηγώντας τα καλύτερα ταλέντα του κόσμου μακριά από τις ΗΠΑ και στην «αγκαλιά» των ανταγωνιστών τους.

Το Χάρβαρντ μήνυσε τη διοίκηση και κέρδισε έκτακτο μπλοκάρισμα της κυβερνητικής δράσης. Αυτή την εβδομάδα, μια δικαστής δήλωσε ότι θα παρατείνει την εντολή, καθώς οι δύο πλευρές συνεχίζουν να ξεκαθαρίζουν το ζήτημα στο δικαστήριο, αναφέρει ο Guardian.

Το φορολογικό σύστημα όπλο στα χέρια του Τραμπ

Ο Τραμπ χρησιμοποιεί επίσης το φορολογικό σύστημα ως όπλο. Τα περισσότερα πανεπιστήμια, συμπεριλαμβανομένου του Χάρβαρντ, απαλλάσσονται από τον ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος επειδή θεωρούνται φιλανθρωπικοί οργανισμοί που λειτουργούν αποκλειστικά για δημόσιους εκπαιδευτικούς σκοπούς. Η κυβέρνηση απειλεί τώρα το αφορολόγητο καθεστώς του Χάρβαρντ, το οποίο, σύμφωνα με τους ειδικούς, εξοικονομεί στο σχολείο εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο.

Το τεράστιο νομοσχέδιο του Τραμπ για τις δαπάνες που βρίσκεται ενώπιον του Κογκρέσου θα αυξήσει δραστικά τους φόρους που πληρώνουν το Χάρβαρντ και άλλα κορυφαία πανεπιστήμια της χώρας.

Οι επικριτές λένε ότι αυτό θα αποδυναμώσει την ικανότητα του Χάρβαρντ και άλλων μεγάλων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων να παρέχουν σημαντικά πακέτα οικονομικής βοήθειας σε φτωχότερους φοιτητές.

Τα κίνητρα της κυβέρνησης

Ποια είναι τα κίνητρα του Λευκού Οίκου; Ορισμένοι παρατηρητές διακρίνουν την επιρροή του Τζέι Ντι Βανς και του αναπληρωτή προσωπάρχη, Στίβεν Μίλερ. Το 2022, ο Βανς δήλωσε στο περιοδικό Vanity Fair: «Τείνω να πιστεύω ότι πρέπει να αρπάξουμε τους θεσμούς της αριστεράς και να τους στρέψουμε εναντίον της αριστεράς. Χρειαζόμαστε κάτι σαν ένα πρόγραμμα κατά της woke κουλτούρας».

Και την Πέμπτη, ο Μίλερ δήλωσε στο Fox News: «Το Χάρβαρντ έχει εμπλακεί επί δεκαετίες σε αδικαιολόγητες και παράνομες διακρίσεις με βάση τη φυλή σε βάρος Αμερικανών πολιτών … Η φιλοσοφία του Δημοκρατικού Κόμματος αυτή τη στιγμή είναι για τους ξένους τα πάντα – για τους Αμερικανούς τίποτα».

«Ο Τραμπ δεν πρόκειται να βρει αντίπαλο στα σχέδιά του».

Ο Τζέισον Τζόνσον, πολιτικός επιστήμονας στο Morgan State University στη Βαλτιμόρη του Μέριλαντ, δήλωσε: «Στόχος τους είναι να εκφοβίσουν και να διαλύσουν τα ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης στην Αμερική, διότι από εκεί θα προέλθει η μεγαλύτερη αντίσταση στις αυταρχικές τους τάσεις».

«Σκέφτονται ότι, αν μπορέσουμε να χρεοκοπήσουμε το Χάρβαρντ, αν μπορέσουμε να φέρουμε σε δύσκολη θέση το Χάρβαρντ, αν μπορέσουμε να το φέρουμε σε θέση αδυναμίας ή τουλάχιστον να το κάνουμε να γονατίσει, τότε όλα τα άλλα ιδρύματα στην Αμερική θα ακολουθήσουν. Αυτός είναι ο λόγος που το κάνουν αυτό», ανέφερε ο Τζόνσον.

Όπως προειδοποίησε ο Τζόνσον, «ο Τραμπ δεν πρόκειται να βρει αντίπαλο στα σχέδιά του, επειδή έχει στη διάθεσή του όλους τους πόρους της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Ανεξάρτητα από το τι κάνει το Χάρβαρντ, θα υπάρξουν και άλλα πανεπιστήμια που απλώς παρακολουθούν την επίθεση και θα συμμορφωθούν εκ των προτέρων, και αυτό τελικά θα εξακολουθήσει να είναι μια νίκη για την κυβέρνηση Τραμπ».

Ταξικός πόλεμος;

Άλλοι σχολιαστές εντοπίζουν ένα στοιχείο ταξικού πολέμου. Ο Τραμπ κέρδισε τις εκλογές τον περασμένο Νοέμβριο με μια βάση που αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από λευκούς άνδρες χωρίς πανεπιστημιακή μόρφωση. Και τώρα στέλνει την επίθεσή του σε ένα από τα κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ, αναφέρει ο Guardian.

Ο Μπρένταν Μπόιλ, εκπρόσωπος των Δημοκρατικών που αποφοίτησε από το Χάρβαρντ το 2005, δήλωσε: «Μέρος της πολιτικής δεξιότητας του Τραμπ είναι να καταλαβαίνει πώς να παρουσιάζεται ως λαϊκιστής ήρωας του μέσου εργαζόμενου, παρόλο που είναι δισεκατομμυριούχος».

«Η επίθεση στο Χάρβαρντ θα τον «ανεβάσει» πιθανώς στα μάτια κάποιων από την εκλογική βάση του, αλλά νομίζω ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί αναγνωρίζουν αυτό που είναι: μια απόπειρα κυβερνητικού ελέγχου της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτό είναι κάτι που θα έπρεπε πραγματικά να μας ανησυχεί όλους».

Το Πανεπιστήμιο Κολούμπια, από την άλλη πλευρά, έκανε σαρωτικές παραχωρήσεις, ελπίζοντας να πάρει πίσω 400 εκατ. δολάρια από αποσυρθείσες ομοσπονδιακές επιχορηγήσεις.

Όμως το Χάρβαρντ με το σημαντικό κεφάλαιο των 53 δισ. δολαρίων που διαθέτει, έχει μεγαλύτερη δυνατότητα να αντέξει τις πιέσεις και να εμπλακεί σε νομικές διαμάχες σε σύγκριση με τα λιγότερο εύπορα ιδρύματα. Αρνήθηκε να υποκύψει στις απαιτήσεις του Τραμπ. Αντιθέτως, έχει αμφισβητήσει τις ενέργειες της διοίκησης στα δικαστήρια και έχει επιτύχει κάποιες προσωρινές νίκες.

Ο Μπόιλ, ο οποίος μίλησε πρόσφατα με τον Γκάρμπερ του Χάρβαρντ, δήλωσε: «Του εξέφρασα προσωπικά πόσο περήφανος είμαι που βλέπω το Χάρβαρντ να στέκεται όρθιο και να μην υποχωρεί σε αυτόν τον αγώνα με τον τρόπο που, δυστυχώς, κάποια άλλα πανεπιστήμια είχαν υποχωρήσει. Στεκούμενο απέναντι σε αυτή τη διοίκηση, το Χάρβαρντ δίνει μια μάχη όχι μόνο για το μέλλον του ίδιου του πανεπιστημίου αλλά και για το μέλλον της αμερικανικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης».

Ερωτηθείς αν είναι βέβαιος ότι το Χάρβαρντ θα κερδίσει, ο Μπόιλ απάντησε: «Το Χάρβαρντ υπήρχε για εκατοντάδες χρόνια πριν από τον Ντόναλντ Τραμπ και θα υπάρχει για εκατοντάδες χρόνια μετά τον Ντόναλντ Τραμπ».

Τα δικαστήρια θα πουν την τελευταία κουβέντα

Οι ακαδημαϊκοί του Χάρβαρντ πιστεύουν ότι το κράτος δικαίου θα επικρατήσει στη δική τους περίπτωση. Ο Λόρενς Τράιμπ, ομότιμος καθηγητής συνταγματικού δικαίου, ανέφερε: «Νομίζω ότι θα κερδίσουμε τη μάχη στα δικαστήρια. Αυτές είναι ξεκάθαρες υποθέσεις».

«Αν δεν μπορούν να ελέγξουν το πανεπιστήμιο, θέλουν να το διαλύσουν».

«Στην πραγματικότητα, στα ομοσπονδιακά δικαστήρια κατά τον μήνα Μάιο, υπήρξαν πολλές μάχες που αφορούσαν τον Τραμπ εναντίον διαφόρων ατόμων και θεσμών, και ξέρετε ποιο ήταν το ρεκόρ του; Έχασε το 96% από αυτές. Το ποσοστό των χαμένων υποθέσεων δεν επηρεάστηκε από το ποιος πρόεδρος που επέβλεπε την υπόθεση είχε διοριστεί από συγκεκριμένο πρόεδρο, επειδή πρόκειται για εύκολα νομικά ζητήματα».

Το να παραμείνει κανείς σταθερός είναι ζωτικής σημασίας, πιστεύει ο Τράιμπ, επειδή ο Τραμπ προσπαθεί να αποδυναμώσει ένα προς ένα τα πανεπιστήμια, όπως ακριβώς έκανε και με τα δικηγορικά γραφεία. Το διακύβευμα είναι η στάση απέναντι στον αυταρχισμό και η ελπίδα ότι το θάρρος θα είναι μεταδοτικό.

«Αν δεν μπορούν να ελέγξουν το πανεπιστήμιο, θέλουν να το διαλύσουν, επειδή η πρώτη σκέψη ενός τυράννου είναι να καταστείλει τη δύναμη της λογικής και το «οχυρό» της ελευθερίας», δήλωσε ο Τράιμπ. «Αυτό είναι το πανεπιστήμιο. Αυτό ισχύει από τον Μεσαίωνα. Το Χάρβαρντ έχει μια εμβληματική σημασία που ενοχλεί τον Ντόναλντ Τραμπ. Το σύνθημά του ‘veritas’ πρέπει να τον εκνευρίζει πάρα πολύ, επειδή η αλήθεια είναι ο εχθρός του».

Πηγή: in.gr