ΚΑΠ: Ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση των αλλαγών – Αντιδράσεις για το ενιαίο ταμείο της ΕΕ

Η αντίστροφη μέτρηση για τις αλλαγές που θα κλειδώσουν στην Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ)  μετά το 2027, αλλά και το πώς θα κατανεμηθούν τα κονδύλια στο πλαίσιο του επόμενου επταετούς προϋπολογισμού (2028 -2034) της ΕΕ ξεκίνησε.

Με τις τελικές προτάσεις να αναμένεται να παρουσιαστούν από την Κομισιόν στα μέσα Ιουλίου, η μεγάλη θεσμική αλλαγή που δρομολογείται στην ΕΕ και αφορά τη δημιουργία ενός ενιαίου ταμείου έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις. Αγρότες, συνεταιρισμοί, αγροτικοί φορείς, οι οποίοι φοβούνται ότι θα χαθεί ο αυτόνομος αγροτικός προϋπολογισμός προειδοποιούν ότι η υλοποίησή του θα σημάνει την συρρίκνωση της ΚΑΠ.

Η ιδέα του «ενιαίου ταμείου», που συζητούν οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών θα αναδιαμορφώσει τον τρόπο κατανομής των χρημάτων της ΕΕ, συνδέοντας ενδεχομένως τις αγροτικές δαπάνες πιο άμεσα με ευρύτερους πολιτικούς στόχους όπως η άμυνα ή η ψηφιακή μετάβαση

Την ίδια στιγμή, ως απειλή βλέπουν το ενιαίο ταμείο, οι υπουργοί Γεωργίας της ΕΕ, οι οποίοι αποφάσισαν να αντιδράσουν κατά την τελευταία σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες και να αντιταχθούν σε οποιαδήποτε προσπάθεια ενσωμάτωσης της ΚΑΠ των 386,6 δισεκατομμυρίων ευρώ σε ένα ευρύτερο, πιο ευέλικτο μοντέλο χρηματοδότησης της ΕΕ.

«Το ενιαίο ταμείο θα ήταν το τέλος»

Η ιδέα του «ενιαίου ταμείου», που συζητούν οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών θα αναδιαμορφώσει τον τρόπο κατανομής των χρημάτων της ΕΕ, συνδέοντας ενδεχομένως τις αγροτικές δαπάνες πιο άμεσα με ευρύτερους πολιτικούς στόχους όπως η άμυνα ή η ψηφιακή μετάβαση.

Η πρόταση αυτή είναι που… κινητοποίησε τους υπουργούς Γεωργίας της ΕΕ – λίγες μόνο εβδομάδες πριν τις τελικές ανακοινώσεις – να δεσμευθούν ότι θα αντισταθούν στην αναδιάρθρωση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, μη επιτρέποντας στις Βρυξέλλες να επανασχεδιάσουν την «δική τους πολιτική» και προειδοποιώντας ότι «το ενιαίο ταμείο θα

Στο πλαίσιο αυτό οι υπουργοί Γεωργίας από 20 κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, με επιστολή τους προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ειδικότερα προς τον επίτροπο Προϋπολογισμού, Καταπολέμησης της Απάτης και Δημόσιας Διοίκησης, ζητούν μια ΚΑΠ, βασισμένη σε δύο πυλώνες —άμεσες ενισχύσεις και μέτρα αγροτικής ανάπτυξης— με σημαντικούς οικονομικούς πόρους και δικό της θεσμικό πλαίσιο, ξεχωριστό από άλλες πολιτικές της ΕΕ.

Στην επιστολή, οι υπουργοί τονίζουν τον ρόλο της ΚΑΠ στη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας, ενός δίκαιου βιοτικού επιπέδου για την αγροτική κοινότητα, στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, τη στήριξη των αγροτικών περιοχών.

Εντός του Ιουλίου αναμένεται και η τελική έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, του «πακέτου» μέτρων για την απλοποίηση της ΚΑΠ

Μάλιστα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πολιτικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ, όπως η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η αστάθεια της αγοράς και η ανανέωση των γενεών στον αγροτικό τομέα, το επόμενο δημοσιονομικό πλαίσιο, υπογραμμίζουν ότι πρέπει να επικεντρωθεί σε μια «ανεξάρτητη» ΚΑΠ.

Οι υπογράφοντες υπουργοί τονίζουν στην επιστολή ότι η ΚΑΠ πρέπει να βασίζεται στους δύο προαναφερθέντες πυλώνες. Αφενός, επισημαίνουν ότι η άμεση βοήθεια είναι απαραίτητη για την παροχή της απαραίτητης εισοδηματικής στήριξης στους αγρότες και τους κτηνοτρόφους, ιδίως στο τρέχον γεωπολιτικό πλαίσιο, ενώ, αφετέρου, η βοήθεια για την αγροτική ανάπτυξη είναι απαραίτητη για τη διατήρηση του πληθυσμού στις αγροτικές περιοχές, την προώθηση των επενδύσεων στον εκσυγχρονισμό και την καινοτομία των αγροκτημάτων και των αγροτικών υποδομών και την προστασία του περιβάλλοντος.

Το πακέτο με τις αλλαγές στην ΚΑΠ

Εντός του Ιουλίου αναμένεται και η τελική έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, του «πακέτου» μέτρων για την απλοποίηση της ΚΑΠ, το οποίο ήδη έχει ανακοινωθεί από την Κομισιόν στα μέσα του Μαΐου και αναμένεται να εξοικονομήσουν, σύμφωνα με την Κομισιόν, έως και 1,58 δισ. ευρώ ετησίως για τους αγρότες και 210 εκατ. ευρώ για τις εθνικές διοικήσεις.

Σε αυτό περιλαμβάνεται αύξηση στην καταβολή των ενισχύσεων και χρηματοδοτικά εργαλεία έως και 50.000 σε μικρούς αγρότες, χαλάρωση της γραφειοκρατίας, των ελέγχων και των πράσινων απαιτήσεων καθώς και μέτρα για την αντιμετώπιση κρίσεων στον αγροτικό τομέα.

Μια σημαντική ρύθμιση αποτελεί η αύξηση του ανώτατου ορίου της ετήσιας εφάπαξ πληρωμής για τους μικρούς αγρότες από 1.250 ευρώ σε 2.500 ευρώ.

Στη χαλάρωση των «πράσινων» απαιτήσεων με απλοποίηση των διαδικασιών περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων οι πιστοποιημένες βιολογικές εκμεταλλεύσεις, οι οποίες θα θεωρούνται αυτόματα ότι πληρούν ορισμένες από τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις της ΕΕ για τη χρηματοδότηση.