ΝΑΤΟ: Θέλει την αρωγή του εμπορικού διαστημικού τομέα

Το ΝΑΤΟ συμφώνησε να ανοίξει το πορτοφόλι του και οι διαστημικοί και αμυντικοί παράγοντες παρατάσσονται για να επωφεληθούν. Η νέα εμπορική διαστημική στρατηγική του στρατιωτικού συνασπισμού προσθέτει το κερασάκι στην τούρτα.

Τώρα, με εντολή Τραμπ, υπογράφεται μια δέσμευση για υπερδιπλασιασμό των αμυντικών δαπανών των μελών της συμμαχίας από 2% σε 5% ΑΕΠ τους έως το 2035. Περίπου το 3,5% αυτής της χρηματοδότησης θα πρέπει να διοχετευτεί στην «καθαρή» άμυνα, ενώ το υπόλοιπο 1,5% θα πρέπει να προορίζεται για υποδομές που συνδέονται με την ασφάλεια, όπως δυνατότητες κυβερνοπολέμου και πληροφορίες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΝΑΤΟ αναγνώρισε το διάστημα ως έναν από τους πέντε «επιχειρησιακούς» τομείς μαζί με τον αέρα, την ξηρά, τη θάλασσα και τον κυβερνοχώρο το 2019.

Δύο χρόνια αργότερα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι επιθέσεις προς, από ή εντός του διαστήματος μπορούν να αποτελέσουν απειλή για τη συμμαχία και να ενεργοποιήσουν το διαβόητο Άρθρο 5, που ορίζει μια επίθεση σε ένα μέλος ως επίθεση σε όλα. Με λίγα λόγια, ο στρατιωτικός συνασπισμός αναμένεται να δημοσιεύσει το νέο του Διαστημικό Δόγμα 2026, σύμφωνα με το CNBC.

Το αν οι σύμμαχοι -ειδικά η απρόθυμη Ισπανία- μπορούν ή θα επιτύχουν έναν στόχο 5% είναι αβέβαιο. Κοιτάζοντας τα στοιχεία του ΝΑΤΟ, μόνο η Πολωνία πλησίασε στο να διαθέσει αυτό το μερίδιο του ΑΕΠ της σε αμυντικούς σκοπούς πέρυσι, στο 4,12%, ενώ η ίδια η Ουάσιγκτον αφιέρωσε μόνο το 3,38% του οικονομικού προϊόντος της σε αυτόν τον σκοπό.

Σε όλους τους τομείς, υπάρχει έδαφος που πρέπει να καλυφθεί. Στην Ευρώπη, τα πράγματα φάνηκαν να αλλάζουν, αφότου η ΕΕ πρότεινε την κινητοποίηση 800 δισεκατομμυρίων ευρώ για αμυντικές δαπάνες τον Μάρτιο, ενώ η Γερμανία χαλάρωσε τους κανόνες δημοσιονομικού χρέους για να διευκολύνει περισσότερες αγορές που συνδέονται με την ασφάλεια.

Το Ηνωμένο Βασίλειο ξεκίνησε το έτος με την υπόσχεση να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες στο 2,5% έως τον Απρίλιο του 2027, και ο Κιρ Στάρμερ έκτοτε έσπευσε να δεσμευτεί ότι ο στόχος του 5% θα επιτευχθεί έως το 2035.

ΝΑΤΟ και διαστημικές δυνατότητες

Η επικοινωνία, η πλοήγηση και η επιτήρηση είναι προφανείς χρήσεις για τις διαστημικές δυνατότητες στην άμυνα, και αυτό πριν καν αναφερθεί το θέμα της στρατικοποίησης του διαστήματος.

Η φιλόδοξη αμυντική ασπίδα Golden Dome του Τραμπ -την οποία η κυβέρνησή του τιμολογεί 75 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά ορισμένοι παρατηρητές λένε ότι θα κοστίσει πολλαπλάσια- έχει ήδη εταιρείες όπως η Boeing, η Lockheed Martin, ακόμη και ευρωπαίοι παίκτες να διεκδικούν ένα κομμάτι της δημοσιονομικής πίτας. Μόλις πρόσφατα, ο πάροχος δορυφορικών εικόνων Planet Labs εξασφάλισε ένα επταψήφιο συμβόλαιο για την παροχή δυνατοτήτων παρακολούθησης και πληροφοριών στο ίδιο το ΝΑΤΟ.

Και αυτή είναι η κατάσταση που επικρατεί μεταξύ των επιχειρήσεων του διαστήματος που ασχολούνται με την άμυνα, πριν επανεξετάσουμε το αμφιλεγόμενο θέμα του κατά πόσον το Starlink του Ίλον Μασκ μπορεί να αντικατασταθεί με επιτυχία από την Ουκρανία, όπου διευκολύνει την πρόσβαση σε δεδομένα διαδικτύου και επικοινωνίες τόσο για οικιακούς όσο και για στρατιωτικούς σκοπούς. Οι ρωσικοί βομβαρδισμοί έχουν καταστρέψει τα τοπικά δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, καθιστώντας απαραίτητες τις υπηρεσίες δορυφορικής επικοινωνίας τρίτων – αλλά η προηγουμένως στενή σχέση του Μασκ με τον ασταθή Τραμπ, του οποίου η υποστήριξη προς το Κίεβο ήταν ρευστή, έχει προκαλέσει ανησυχίες στην Ευρώπη σχετικά με τη μακροπρόθεσμη αξιοπιστία του Starlink. Μένει να φανεί αν η έντονη δημόσια αναμέτρηση του προέδρου και του δισεκατομμυριούχου της τεχνολογίας θα εξαλείψει αυτές τις ανησυχίες μεταξύ των ευρωπαίων ηγετών.

Σύμφωνα με πληροφορίες του CNBC, η Ευρώπη εξακολουθούσε να αναζητά έναν εναλλακτικό πάροχο  δορυφόρων για να εκτοπίσει την συντριπτική εξάρτηση από το Starlink στην Ουκρανία. Η γαλλική Eutelsat, η οποία ήδη υποστηρίζει κυβερνητικές και θεσμικές επικοινωνίες στην Ουκρανία, επωφελείται από αυτή την διάσταση. Από τη συγχώνευσή της με τη βρετανική OneWeb το 2023 και έπειτα, η γαλλική εταιρεία ελέγχει πάνω από 650 δορυφόρους OneWeb σε χαμηλή περιγήινη τροχιά (LEO), μαζί με περισσότερους από 30 γεωστατικούς δορυφόρους.

Η εταιρεία την περασμένη εβδομάδα ανακοίνωσε αύξηση κεφαλαίου ύψους 1,35 δισεκατομμυρίων ευρώ με επικεφαλής τη γαλλική κυβέρνηση -η οποία θα γίνει ο μεγαλύτερος μέτοχος με μερίδιο 29,99%- και άλλους επενδυτές, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τις δυνατότητές της στο LEO. Ως αποτέλεσμα, οι μετοχές σημείωσαν άνοδο 31%, βασιζόμενες στα κέρδη που καταγράφηκαν μετά τις αρχικές  εικασίες ότι θα μπορούσε να μπει στη θέση της Starlink στην Ουκρανία.

Και αυτού του είδους οι ιδιωτικοί παίκτες δεν αποτελούν επίσημα απλώς μια δευτερεύουσα παράμετρο για το ΝΑΤΟ. Μόλις αυτή την εβδομάδα, η συμμαχία δημοσίευσε την πρώτη της Στρατηγική Εμπορικού Διαστήματος, τονίζοντας τρεις στόχους – την αξιοποίηση εμπορικών λύσεων, τη διασφάλιση συνεχούς πρόσβασης κατά τη διάρκεια ειρήνης, κρίσης ή σύγκρουσης και την ενίσχυση συνεκτικών σχέσεων με τον εμπορικό τομέα.

Το τελικό αποτέλεσμα, είναι να «βοηθήσουμε τους εμπορικούς εταίρους να κατανοήσουν καλύτερα τις ανάγκες του ΝΑΤΟ, να επενδύσουν και να ανταποκριθούν στα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της κυβερνοασφάλειας, και να επεκτείνουν τις δυνατότητες παραγωγής», αναφέρται στο ψήφισμα που εγκρίθηκε.