Ξεκινά σήμερα η διήμερη συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Federal Reserve) και το κλίμα δεν θυμίζει σε τίποτα, παρελθούσες περιόδους συναίνεσης.
Η κεντρική τράπεζα είχε ένα ενιαίο μέτωπο όταν οι αξιωματούχοι σταμάτησαν τις μειώσεις των επιτοκίων νωρίτερα φέτος, αφού οι δασμοί του Προέδρου Τραμπ προκάλεσαν φόβους για ανανεωμένο πληθωρισμό. Αλλά με τις αυξήσεις τιμών που σχετίζονται με τους δασμούς να αποδεικνύονται ηπιότερες από ό,τι φοβόντουσαν πολλοί και τις ενδείξεις ότι οι προσλήψεις μπορεί να μειώνονται, οι αξιωματούχοι της επιτροπής καθορισμού των επιτοκίων είναι πλέον χωρισμένοι σε τρία στρατόπεδα σχετικά με το αν θα πρέπει να συνεχιστεί η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.
Η περίπλοκη εσωτερική συζήτηση συμπίπτει με πρωτοφανή πολιτική πίεση, με τον Τραμπ να απαιτεί μειώσεις επιτοκίων και πρόσφατα να περιηγείται στις ανακαινίσεις κτιρίων της Fed, τις οποίες οι σύμβουλοι του Λευκού Οίκου έχουν επικρίνει ως σπάταλες, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης εκστρατείας για την αποδυνάμωση της θέσης του προέδρου της Fed, Τζερόμ Πάουελ .
Ο πρόεδρος μπορεί να πάρει αυτό που θέλει, αλλά όχι αυτή την εβδομάδα.
Όπως υπογραμμίζει η Wall Street Journal, βασικό μέλημα των αγορών είναι το αν ο Πάουελ θα δώσει κάποια ένδειξη για μείωση των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο στη συνέντευξη Τύπου που θα δώσει το απόγευμα της Τετάρτης. Και αν τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες οι συνάδελφοί του θα αρχίσουν να προετοιμάζουν τις βάσεις για μια μείωση στην επόμενη συνάντησή τους.
Το μεγάλο δίλημμα
Η πρόεδρος της Fed του Σαν Φρανσίσκο, Μαίρη Ντάλι, της οποίας οι απόψεις αντικατοπτρίζουν το επιφυλακτικό κέντρο των αξιωματούχων στην επιτροπή, διατύπωσε το δίλημμα που αντιμετωπίζουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής: Οι προοπτικές για τον πληθωρισμό είναι πολύ ασταθείς για να δικαιολογήσουν τη μείωση των επιτοκίων με στόχο την πρόληψη της οικονομικής αδυναμίας, δήλωσε σε συνέδριο στο Άινταχο αυτόν τον μήνα.
Αλλά με τα επιτόκια να παραμένουν σε ένα περιβάλλον που έχει σχεδιαστεί για να επιβραδύνει την οικονομία, «δεν μπορείς να περιμένεις για πάντα» για να μειώσεις τα επιτόκια χωρίς να διακινδυνεύσεις να πλήξεις την αγορά εργασίας, υπογράμμισε.
Αυτή η ομάδα μετριοπαθών, που κινούνται ανάμεσα στα περιστέρια και τα γεράκια, έχει σηματοδοτήσει την προθυμία της να μειώσει τα επιτόκια αργότερα φέτος, αλλά θέλει να μελετήσει τουλάχιστον δύο ακόμη μήνες δεδομένων για τον πληθωρισμό και την αγορά εργασίας, για να διαπιστώσει ότι οι επιπτώσεις των δασμών δεν είναι τόσο άσχημες όσο φοβόταν κανείς και ότι η οικονομική δραστηριότητα δεν επιταχύνεται ξανά. Μέχρι να συνεδριάσει ξανά η Fed τον Σεπτέμβριο, οι αξιωματούχοι θα έχουν δει δύο ακόμη μήνες δεδομένων για την απασχόληση και τον πληθωρισμό.
Αυτή η ομάδα βρίσκεται εν μέσω αντιτιθέμενων μειοψηφιών. Δύο διοικητές της Fed, Κρίστοφερ Γουόλερ και η Μισέλ Μπόουμαν, έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι ενδέχεται να διαφωνήσουν αυτή την εβδομάδα, προτιμώντας να μειώσουν τα επιτόκια αμέσως. Αξίζει να σημειωθεί ότι έχουν περάσει πέντε χρόνια από τότε που σε οποιαδήποτε συνάντηση καθορισμού επιτοκίων υπήρξε περισσότερες από μία διαφωνίες. Αλλά αυτές οι διαφωνίες θα υπογραμμίσουν -αντί να αμφισβητήσουν- την επικρατούσα προσοχή μεταξύ των περισσότερων αξιωματούχων της Fed σχετικά με τις πολύ γρήγορες κινήσεις.
Σε ομιλία του στη Νέα Υόρκη πριν από δύο εβδομάδες, ο Γουόλερ εξέθεσε δημόσια τη θέση του για μείωση των επιτοκίων, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν θα στηρίξει την πρόταση για διατήρηση του κόστους δανεισμούς.
«Αν μιλάτε για [μείωση τον] Σεπτέμβριο, τι περιμένετε; Προχωρήστε και κάντε το τώρα» για να αποφύγετε την αποδυνάμωση της αγοράς εργασίας, είπε χαρακτηριστικά.
Το τρίτο στρατόπεδο
Από την άλλη πλευρά της συζήτησης βρίσκεται μια τρίτη ομάδα αξιωματούχων της Fed που θα θέλουν να δουν στοιχεία ουσιαστικής οικονομικής αδυναμίας πριν από τις περικοπές, δεδομένων των ανησυχιών τους ότι επίκεινται υψηλότερες τιμές.
Οι αξιωματούχοι σημειώνουν ότι οι δασμοί που εισπράττονται αυτήν τη στιγμή είναι πολύ χαμηλότεροι από τους συντελεστές που έχει ανακοινώσει ο Τραμπ, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι πιέσεις στις τιμές θα μπορούσαν να συνεχιστούν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, καθώς η επιβολή των τελωνείων και οι αποφάσεις τιμολόγησης των επιχειρήσεων συμβαδίζουν με τις ανακοινώσεις πολιτικής.
Αυτή η ομάδα είναι επιφυλακτική σχετικά με την πιθανή μείωση των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο, επειδή οι αξιωματούχοι θα πλησίαζαν σε μια πιθανή απόφαση τη στιγμή που οι πιέσεις στις τιμές είναι πιο έντονες.
Ο πρόεδρος της Fed της Ατλάντα, Ράφαελ Μπόστιτς, φοβάται ότι μετά από χρόνια που ο πληθωρισμός κυριαρχεί στα πρωτοσέλιδα, το «συνεχές τύμπανο» των ανησυχιών για τις τιμές θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο που οι Αμερικανοί σκέφτονται το κόστος, καθιστώντας ενδεχομένως πιο διαρκή αυτά που θα έπρεπε να είναι προσωρινά τιμολογιακά αποτελέσματα.
Παρόλο που ο πληθωρισμός έχει ηρεμήσει σημαντικά από την τεράστια περίοδο άνοδο του 2021-22, «οι συζητήσεις για τον πληθωρισμό, από όσο μπορώ να καταλάβω, δεν έχουν πραγματικά διαλυθεί καθόλου» και οι τίτλοι ειδήσεων που σχετίζονται με τους δασμούς θα μπορούσαν να επεκτείνουν αυτήν την εστίαση, δήλωσε ο Μπόστιτς σε συνέντευξή του αυτόν τον μήνα .
Το διακύβευμα
Το αν η Fed θα προβεί σε περικοπές αυτή την εβδομάδα, τον Σεπτέμβριο ή αργότερα αυτό το φθινόπωρο είναι πιθανό να μην έχει μεγάλη σημασία για τον πληθωρισμό ή την ανεργία τους επόμενους μήνες, πράγμα που σημαίνει ότι οι αποφάσεις «τελικά αφορούν την επικοινωνία και την πολιτική του θέματος», εξηγεί στη Wall Street Journal, ο William English, πρώην ανώτερος σύμβουλος της Fed.
Οι αξιωματούχοι μένουν να ζυγίσουν αν ο μεγαλύτερος κίνδυνος έγκειται στην πολύ πρόωρη μείωση και ενδεχομένως στην τροφοδότηση μιας νέας αύξησης του πληθωρισμού ή στη διατήρηση μιας πολιτικής στάσης που μπορεί να είναι πιο αυστηρή από ό,τι είναι απαραίτητο. Το κόστος ενός ακόμη πληθωριστικού επεισοδίου τόσο σύντομα μετά την εμπειρία του 2021-22 εξηγεί γιατί πολλοί αξιωματούχοι ήταν πρόθυμοι να παραμείνουν σε αναμονή.
Η Fed του Πάουελ λειτουργεί συχνά «σαν ένα υπερτάνκερ » που «δεν γυρίζει ούτε σπιθαμή», υπογράμμισε ο Ρόμπερτ Κάπλαν, ο οποίος ήταν πρόεδρος της Fed του Ντάλας από το 2015 έως το 2021, και τώρα εργάζεται στην Goldman Sachs . Αυτό αντανακλά ένα θεσμικό προνόμιο να διαχειρίζεται τις προσδοκίες και να περιορίζει την αστάθεια αντί να αντιδρά γρήγορα όπως στελέχη επιχειρήσεων ή χρηματιστές. Δεδομένων των ασαφών πληθωριστικών επιπτώσεων των αυξήσεων των δασμών, «η Fed ήταν σοφή μέχρι στιγμής να είναι προσεκτική», είπε.
Παρόλα αυτά, ο Κάπλαν είπε ότι αν ήταν στην παλιά του δουλειά, «θα είχα βάλει τον εαυτό μου σε θέση τώρα να αρχίσω να αναβαθμίζω το υπερδεξαμενόπλοιο», έτσι ώστε η Fed να μπορεί να κάνει περικοπές «με πεποίθηση τον Σεπτέμβριο», εάν χρειαστεί.
