Πριν από έναν χρόνο, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωνε στα δικαστήρια ότι οι επιχειρήσεις του κινδυνεύουν. Αν δεν μειωνόταν το αστρονομικό πρόστιμο των 500 εκατομμυρίων δολαρίων, θα αναγκαζόταν –όπως ισχυριζόταν– να ξεπουλήσει τα ακίνητά του.
Λίγους μήνες αργότερα, η εικόνα αυτή έμοιαζε ήδη μακρινή. Ο «πλουσιότερος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ», όπως αρέσκεται να τον χαρακτηρίζουν, όχι μόνο επέστρεψε στον Λευκό Οίκο, αλλά μαζί με την οικογένειά του βρέθηκαν στην κορυφή μιας νέας, εκρηκτικά αναπτυσσόμενης αγοράς: των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων.
Από το Ντουμπάι μέχρι τη Σόφια και τη Νέα Υόρκη, οι γιοι του Ντόναλντ Τραμπ ταξιδεύουν ανά τον κόσμο πουλώντας ψηφιακά όνειρα – και συγκεντρώνοντας εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε κρυπτονομίσματα, υπό τη σκιά του πιο ισχυρού ονόματος στην αμερικανική πολιτική.
Η οικογένεια Τραμπ και το Crypto Roadshow
Ήταν Μάιος όταν ο Έρικ Τραμπ, χαμογελαστός αλλά αποφασιστικός, πήγε στο Ντουμπάι για να συναντήσει έναν Κινέζο επιχειρηματία στο περιθώριο ενός συνεδρίου για τα κρυπτονομίσματα, μας ενημερώνει το Reuters, που έκανε μια μεγάλη έρευνα για την οικογένεια Τραμπ και την αγορά των crypto. Ο γιος του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών παρουσίαζε το νέο «όραμα της οικογένειας»: το World Liberty Financial – μια αυτοκρατορία βασισμένη όχι σε πύργους και γήπεδα γκολφ, αλλά σε ψηφιακά tokens.
Η πρόταση ήταν τολμηρή. Επένδυση τουλάχιστον 20 εκατομμυρίων δολαρίων σε «tokens διακυβέρνησης», για να γίνει ο επενδυτής μέλος μιας εταιρείας που, όπως υποσχόταν ο Έρικ, «θα μεταμόρφωνε τη χρηματοδότηση στην Αμερική». Η τεχνολογία τότε ήταν ακόμη ανώριμη. Όμως η γοητεία του ονόματος «Τραμπ» φάνηκε αρκετή. Λίγες εβδομάδες αργότερα, μια άγνωστη εταιρεία από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Aqua1 Foundation, ανακοίνωσε την αγορά 100 εκατομμυρίων δολαρίων σε tokens της World Liberty.
Από εκείνο το σημείο ξεκίνησε ένα διεθνές roadshow που θύμιζε περισσότερο πολιτική καμπάνια παρά επιχειρηματικό εγχείρημα. Ο Έρικ και ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ άρχισαν τα ταξίδια, παρουσιάζοντας την World Liberty Financial και άλλα οικογενειακά ventures σε ξένους επενδυτές – την ώρα που ο πατέρας τους, ξανά πρόεδρος, έδινε πολιτική κάλυψη στο νέο, αμφιλεγόμενο κύμα των κρυπτονομισμάτων στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με την έρευνα του Reuters, μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2025 η οικογένεια Τραμπ εισέπραξε πάνω από 800 εκατομμύρια δολάρια από πωλήσεις crypto περιουσιακών στοιχείων. Το 90% αυτών των εσόδων προήλθε από την World Liberty και το meme coin $TRUMP, το οποίο απέφερε επιπλέον 336 εκατομμύρια.
Από τα παραδοσιακά έσοδα – γήπεδα γκολφ, resorts και εμπορικά σήματα – η οικογένεια συγκέντρωσε μόλις 56 εκατομμύρια. Ο ψηφιακός κόσμος είχε πλέον ξεπεράσει κατά πολύ τον πραγματικό.
Από την κριτική στην αγκαλιά του blockchain
Μόλις πριν τρία χρόνια, ο Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήριζε το bitcoin «απάτη» και απειλή για το δολάριο. Όμως, λίγο πριν από τις εκλογές του 2024, η στάση του άλλαξε.
Στην προεκλογική του εκστρατεία υποσχέθηκε να «τελειώσει τον πόλεμο κατά των crypto», να απολύσει τον επικριτή της αγοράς Γκάρι Γκένσλερ από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC), και να δημιουργήσει «εθνικό αποθεματικό bitcoin».
Την ίδια στιγμή ανακοίνωνε τη δημιουργία των World Liberty tokens με ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα: «Αυτή είναι η ευκαιρία σας να διαμορφώσετε το μέλλον των οικονομικών».
.@WorldLibertyFi Token Sale goes live on Tuesday morning, October 15th! This is YOUR chance to help shape the future of finance. Be there on Monday, October 14th at 8 AM EST for an Exclusive Spaces to learn more. Join the whitelist today and be ready for Tuesday:…
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) October 12, 2024
Και ό,τι υποσχέθηκε πριν από τις εκλογές, έγινε πράξη αμέσως μετά την επανεκλογή του.
Μέσα σε λίγες εβδομάδες η SEC άλλαξε στάση και έκλεισε υποθέσεις εναντίον μεγάλων crypto εταιρειών όπως των Coinbase και Ripple Labs ενώ το Υπουργείο Δικαιοσύνης κατήργησε την ομάδα δίωξης για εγκλήματα crypto.
Ο ίδιος άνθρωπος που επέκρινε τα crypto, τώρα γινόταν το σύμβολό τους. Το περιβάλλον είχε πια αλλάξει ριζικά – και η οικογένεια Τραμπ το εκμεταλλεύτηκε πλήρως.
Ο «Crypto Πρόεδρος» και η νέα Ουάσιγκτον
Στο νέο του αφήγημα, ο Τραμπ παρουσιάζει τα κρυπτονομίσματα ως εθνική υπόθεση. «Θα κάνουμε την Αμερική πρωτεύουσα των crypto», δήλωσε, υποσχόμενος «κανόνες γραμμένους από ανθρώπους που αγαπούν τη βιομηχανία».
«Θα κάνουμε την Αμερική πρωτεύουσα των crypto»
Το Bitcoin, που κατά τη διάρκεια της θητείας Μπάιντεν γνώρισε περιορισμούς και σφοδρές επιθέσεις, εκτοξεύτηκε σε νέα ρεκόρ τιμών.
Η “World Liberty Financial”: Το νέο χρυσωρυχείο
Το στολίδι της αυτοκρατορίας, η World Liberty Financial (WLF) είναι μια πλατφόρμα που δημιούργησαν οι γιοι του Τραμπ μαζί με τους γιους του διπλωμάτη και επιχειρηματία Στιβ Γουίτκοφ, αναφέρουν οι Financial Times.
Η πλαρφόρμα παρουσιάζεται ως «το μέλλον των τραπεζών» και υπόσχεται peer-to-peer χρηματοδότηση και ένα stablecoin, το USD1, που θα «φέρει σταθερότητα στο χάος των crypto». Όμως, στην πράξη, τα προϊόντα αυτά έμειναν περισσότερο στα λόγια.
Όπως λέει στο Reuters η καθηγήτρια χρηματοοικονομικών Seoyoung Kim από το Πανεπιστήμιο Santa Clara, «χωρίς το όνομα Τραμπ, η World Liberty δεν θα είχε συγκεντρώσει ούτε το ένα δέκατο αυτών των χρημάτων».
«Χωρίς το όνομα Τραμπ, η World Liberty δεν θα είχε συγκεντρώσει ούτε το ένα δέκατο αυτών των χρημάτων»
Tο όνομα λειτούργησε σαν μαγνήτης. Επενδυτές από την Ασία και τη Μέση Ανατολή έσπευσαν να αγοράσουν tokens. Η αξία τους αυξήθηκε προσωρινά κατά 50% μετά την είσοδο στο χρηματιστήριο Nasdaq, προτού καταρρεύσει στο ένα τρίτο μέσα σε λίγες μέρες. Όμως τα κέρδη για την οικογένεια είχαν ήδη εξαργυρωθεί.
Ο ξένος παράγοντας και τα συμφέροντα
Η πλειονότητα των μεγάλων επενδυτών προερχόταν από το εξωτερικό. Εταιρείες με έδρα στο Άμπου Ντάμπι, το Χονγκ Κονγκ και τη Σιγκαπούρη κατείχαν τα μεγαλύτερα πορτοφόλια WLFI tokens. Μερικοί από αυτούς, όπως ο Κινέζος δισεκατομμυριούχος Justin Sun, βρίσκονταν υπό έρευνα για απάτη ή ξέπλυμα χρήματος.
Το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις των γιων του προέδρου είχαν τόσο στενή σχέση με ξένους επενδυτές, την ίδια ώρα που ο πατέρας τους καθόριζε την αμερικανική πολιτική για τα κρυπτονομίσματα, προκάλεσε σοβαρές ανησυχίες.
Η καθηγήτρια νομικής Kathleen Clark από το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον λέει στο Reuters: «Αυτοί οι άνθρωποι δεν αγοράζουν tokens επειδή πιστεύουν στο project. Τα αγοράζουν επειδή πιστεύουν ότι έτσι αγοράζουν επιρροή».
«Αυτοί οι άνθρωποι δεν αγοράζουν tokens επειδή πιστεύουν στο project. Τα αγοράζουν επειδή πιστεύουν ότι έτσι αγοράζουν επιρροή»
«Νόμιμο αλλά ανήθικο»
Παρά τις επικρίσεις, κανείς δεν μπορεί να αποδείξει παρανομία. Οι ειδικοί στη δεοντολογία τονίζουν ότι, εφόσον οι Τραμπ δεν υπόσχονται ρητά πολιτικά ανταλλάγματα, δεν παραβιάζουν τον νόμο. Ο Ρίτσαρντ Πέιντερ, πρώην σύμβουλος δεοντολογίας του Τζορτζ Μπους, το περιέγραψε απλά: «Είναι απολύτως νόμιμο – αλλά βαθιά ανήθικο».
Η γραμμή ανάμεσα στην πολιτική ισχύ και την ιδιωτική εκμετάλλευση της φήμης φαίνεται πλέον θολή. Το ίδιο και τα όρια του δημόσιου και του ιδιωτικού πλούτου στην αμερικανική προεδρία.
Από τα γήπεδα γκολφ στα συνέδρια των crypto
Τον Απρίλιο, ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ προσγειώθηκε στη Σόφια με ιδιωτικό τζετ, περπατώντας σε κόκκινο χαλί για μια σειρά συνεδρίων με τίτλο Trump Business Vision 2025. Εκεί, σε σκηνές γεμάτες επενδυτές, παρουσίαζε το νέο πρόσωπο της οικογένειας: μια δυναστεία που δεν εμπορεύεται πια πολυτελή ακίνητα, αλλά ψηφιακά νομίσματα.
Στο Ντουμπάι, στο συνέδριο TOKEN2049, ο Ερικ είχε δηλώσει ότι «θα αλλάξουμε τον κόσμο των οικονομικών για πάντα». Ήταν η ίδια ημέρα που παρουσίασε τη συμφωνία των 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων με την κρατική εταιρεία MGX των ΗΑΕ – συμφωνία που, όπως αποκαλύφθηκε, θα απέφερε δεκάδες εκατομμύρια στην οικογένεια Τραμπ μέσω παραγώγων του stablecoin USD1.
Το μέλλον – και ο λογαριασμός
Καθώς ο πρόεδρος Τραμπ συνεχίζει τη δεύτερη θητεία του, τα κέρδη της οικογένειας από τον ψηφιακό κόσμο εκτοξεύονται. Οι αναλυτές υπολογίζουν ότι, συμπεριλαμβανομένων των μη ρευστοποιημένων περιουσιακών στοιχείων, η συνολική αξία της «crypto αυτοκρατορίας Τραμπ» μπορεί να υπερβαίνει τα 11 δισεκατομμύρια δολάρια.
Όμως, πίσω από το εντυπωσιακό αφήγημα της καινοτομίας, κρύβεται ένα σημαντικό ερώτημα: Όταν το όνομα του προέδρου μιας χώρας μετατρέπεται σε κερδοφόρο brand του ψηφιακού καπιταλισμού, ποιος τελικά κυβερνά – η πολιτική ή το χρήμα;
