Τροπολογία που προβλέπει τη διπλή, επιπλέον φορολόγηση των εστιατορίων γρήγορου φαγητού στη Γαλλία υπέβαλε στην Εθνοσυνέλευση κατά τη συζήτηση για το νέο προϋπολογισμό την περασμένη Παρασκευή το κόμμα Οικολόγων.
Για τους εισηγητές της ρύθμισης πρόκειται για ένα μέτρο που δικαιολογείται από την κατακόρυφη αύξηση του αριθμού των εστιατορίων fast food την τελευταία δεκαετία στη χώρα, κάτι που απειλεί τη δημόσια υγεία, κυρίως των νέων ηλικιών. Γι’ αυτό και προτείνουν έξτρα επιβάρυνση στα φαστφουντάδικα που βρίσκονται κοντά σε σχολεία.
«Εάν η τροπολογία ψηφιστεί, θα μπορούσε να επιβληθεί εφάπαξ φόρος 50.000 ευρώ κατά το άνοιγμα ενός νέου καταστήματος πώλησης χάμπουργκερ, φόρος που θα συνοδεύεται από έναν δεύτερο ύψους 10.000 ευρώ για κάθε χρόνο λειτουργίας του καταστήματος», γράφει η Εμά Κονφρέρ στη Figaro. Ο διπλός φόρος προτείνεται να επιβάλλεται στα fast food με franchise από τον Ιούλιο του 2026.
Τα ανεξάρτητα εστιατόρια γρήγορου φαγητού, όσα δηλαδή δεν φέρουν τη φίρμα αλυσίδων εστίασης, θα εξαιρούνται από τον φόρο
«Δεν είναι άσπρο-μαύρο»
Η Κονφρέρ εξηγεί ότι «πρόκειται για ένα νομοσχέδιο κατά του junk food που απευθύνεται ιδιαίτερα στους νέους». Έτσι, οι Οικολόγοι-Πράσινοι προχωρούν ένα βήμα παραπέρα από την επιβολή της εφάπαξ και της ετήσιας επιβάρυνσης των ταχυφαγείων και προτείνουν να διπλασιάζεται ο φόρος αν τα εστιατόρια βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 300 μέτρων από ένα σχολείο. Ως εκ τούτου τα ποσά θα αυξάνονται σε 100.000 ευρώ για το αρχικό άνοιγμα και σε μια ετήσια εισφορά 20.000 ευρώ στη συνέχεια.
Την πρόταση φαίνεται να ενστερνίζεται η υπουργός Υγείας της νέας κυβέρνησης του Σεμπαστιάν Λεκορνί, Στεφανί Ριστ. Ιατρός ρευματολόγος η ίδια η υπουργός, μιλώντας την Παρασκευή στο γαλλικό ραδιόφωνο εξήγησε ότι «η πρωτοβουλία θα εμπίπτει στην ομπρέλα των ‘φόρων συμπεριφοράς’ που θα καθοδηγούν την πολιτική δημόσιας υγείας».
Η Ριστ, η οποία δεν είναι Οικολόγος αλλά εκλέχθηκε βουλευτίνα με την «Αναγέννηση» του Εμανουέλ Μακρόν, πρόσθεσε ότι οι φόροι αυτοί «μπορούν να είναι ωφέλιμοι» εάν συνοδεύονται από άλλα μέτρα. «Η επιβολή τους δεν είναι άσπρο-μαύρο. Είναι κάτι που πρέπει να αναπτυχθεί σε συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη», εξήγησε η υπουργός.
«Αθέμιτος ανταγωνισμός»
Τα «ενδιαφερόμενα μέρη» βέβαια, όπως θα υπέθετε κανείς, απορρίπτουν την ιδέα. Η Γαλλική Ομοσπονδία Δικαιόχρησης (FFF) με επιστολή της που απέστειλε την Παρασκευή στα μέλη της Εθνοσυνέλευσης ζήτησε την απόρριψη της τροπολογίας. Οι εστιάτορες υποστηρίζουν ότι το μέτρο θα αποτελέσει ένα «άμεσο εμπόδιο» για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και για τις επενδύσεις στις γειτονιές.
Επιπλέον, υποστηρίζει ο κλάδος, θα επηρεαστούν αρνητικά η απασχόληση, η τοπική οικονομία και η ανάπτυξη στις αστικές γειτονιές και στην περιφέρεια της χώρας. Θεωρούν επίσης οι εστιάτορες ότι «ο φόρος δεν θα επιβάλλεται στη δραστηριότητα μιας επιχείρησης αλλά σ’ αυτό καθαυτό το επιχειρηματικό μοντέλο της δικαιόχρησης (franchise), δημιουργώντας έτσι έναν αθέμιτο ανταγωνισμό».
Όπως εξηγεί η ρεπόρτερ της Figaro, τα ανεξάρτητα εστιατόρια γρήγορου φαγητού, όσα δηλαδή δεν φέρουν τη φίρμα αλυσίδων εστίασης, θα εξαιρούνται από αυτόν τον φόρο «ακόμη και αν προσφέρουν τρόφιμα με την ίδια διατροφική ποιότητα».
Εκπρόσωποι της FFF υποστηρίζουν εξάλλου ότι «αυτή η τροπολογία προτείνεται χωρίς καμία αποδεδειγμένη επίδραση του κλάδου στην ποιότητα της διατροφής των νέων». Είναι μια άποψη εκ διαμέτρου αντίθετη με εκείνη των βουλευτών των Γάλλων Πράσινων, που εισηγήθηκαν το μέτρο και οι οποίοι θεωρούν ότι «η ραγδαία εξάπλωση του fast food συμβάλλει στην τυποποίηση των τροφίμων και θέτει πραγματικές προκλήσεις για τη δημόσια υγεία».
Κήρυξη πολέμου
Η Le Figaro σε ρεπορτάζ της στα τέλη Σεπτεμβρίου αναφέρθηκε στην περίπτωση μιας μικρής πόλης 3.000 κατοίκων στην Πικαρδία της βόρειας Γαλλίας, όπου ο δήμαρχος με απόφασή του έθεσε όριο στον αριθμό των fast food που λειτουργούν στην περιοχή του, ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για καταστήματα franchise ή όχι.
«Στο Φερ-αν-Ταρντενουά ο δήμαρχος Ζαν-Πολ Ροζελέ κήρυξε πόλεμο κατά των κεμπάμπ, των περιπτέρων με τάκος, των πιτσαριών και των μπεργκεράδικων που πολλαπλασιάζονται στην πόλη με αποτέλεσμα στον κεντρικό δρόμο να έχουν μαζευτεί περίπου 10 σταντ με γρήγορο φαγητό», γράφει η ρεπόρτερ Λουίζ Ντιγκάστ.
«Αρκετά πια. Σε ένα χωριό σαν το δικό μας τα παραδοσιακά καταστήματα αγωνίζονται για να επιβιώσουν. Δεν έχουμε πια βιβλιοπωλείο ενώ έχουμε ήδη αρκετά καταστήματα γρήγορου φαγητού. Νομίζουν ότι θα βγάλουν εύκολα χρήματα, αλλά με τέτοιο ανταγωνισμό η μικρή αγορά μας έχει πλέον κορεστεί», δήλωσε στη Figaro ο δήμαρχος του Φερ-αν-Ταρντενουά.
Περισσότερα από 11.000 καταστήματα πώλησης κεμπάμπ βρίσκονται σε όλη τη Γαλλία
Κεμπαμπ-μανία
Ο Ζαν-Πολ Ροζελέ παραδέχεται ότι η αφορμή για την απόφασή του να απαγορεύσει το άνοιγμα νέων καταστημάτων γρήγορου φαγητού ήταν το κλείσιμο «ενός καλού μικρού εστιατορίου, του τελευταίου που η κουζίνα του προμηθευόταν τοπικά προϊόντα». Ο χώρος που λειτουργούσε η παραδοσιακή αυτή ταβέρνα κατελήφθη τάχιστα από ένα φαστφουντάδικο.
Τα τελευταία είκοσι χρόνια η αγορά των εστιατορίων γρήγορου φαγητού έχει εκτοξευθεί στη Γαλλία. Το 2022 υπήρχαν 48.300 εστιατόρια γρήγορου φαγητού, ενώ το έτος 2000 υπήρχαν μόνο 13.000. «Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα κεμπαμπτζίδικα, κάτι που αποτελεί σημαντική ανησυχία για τους δημάρχους της χώρας οι οποίοι βλέπουν τα παραδοσιακά εστιατόρια των περιοχών τους να εξαφανίζονται το ένα μετά το άλλο και να αλλάζει εικόνα η πόλη τους», γράφει η «Le Figaro».
«Κάθε δευτερόλεπτο καταναλώνονται 11 σάντουιτς κεμπάμπ στη Γαλλία. Περισσότερα από 11.000 καταστήματα πώλησης κεμπάμπ βρίσκονται σε όλη τη χώρα, 9.000 περισσότερα από τον συνολικό αριθμό των εστιατορίων της αλυσίδας McDonald’s», σημειώνει χαρακτηριστικά η εφημερίδα.
