Οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ στη δεύτερη διοίκηση Τραμπ, με αφορμή και τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την ανάληψη των καθηκόντων του Αμερικανού Προέδρου, ήταν το θέμα συζήτηση στην εκδήλωση που διοργάνωσε το Ελληνοαμερικανικό Ινστιτούτο (ΑΗΙ), με ομιλητές την βουλευτή της ΝΔ και πρώην ΥΠΕΞ, Ντόρα Μπακογιάννη, τον Κωνσταντίνο Φίλη, διευθυντή του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδας και του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, τον Χρήστο Μαραφάτσο, προέδρου των Ελληνοαμερικανών υπέρ Τραμπ και συντονιστή τον δημοσιογράφο της ΕΡΤ, Φάνη Παπαθανασίου.
Ξεκινώντας την τοποθέτηση της η Ντόρα Μπακογιάννη αναφέρθηκε στην ισχυρή στρατιωτική συνεργασία Ελλάδας – ΗΠΑ η οποία όπως είπε αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της στρατηγικής σχέσης των δύο χωρών, σημειώνοντας το ρόλο της βάσης της Σούδας, στα Χανιά. Μία βάση που σύμφωνα με την Μπακογιάννη δίνει στις ΗΠΑ ένα στρατηγικό πλεονέκτημα στην περιοχή.
Η πρώην υπουργός Εξωτερικών και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Ντόρα Μπακογιάννη
Για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις
Όπως είπε οι σχέσεις των δύο χωρών βασίζονται στην δυναμική και τη θετική εμπειρία της πρώτης θητείας του καθώς ο Πρόεδρος Τραμπ κατανοεί ότι η νοτιοανατολική Μεσόγειος είναι ένα θέμα τεράστιας σημασίας, αλλά και σημαντικό θέμα γεωπολιτικής συνεργασίας.
Και σε ένα τέτοιο περιβάλλον, είναι σημαντικό για τις ΗΠΑ να έχουν έναν προβλέψιμο, σταθερό και στενό σύμμαχο, ο οποίος είναι επίσης μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στρατηγικό πλεονέκτημα.
Έκανε αναφορά στο πλήθος των αμερικανών αξιωματούχων που επισκέφθηκαν την Ελλάδα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, με ένα αξιοσημείωτο εύρος συνεργασίας.
Η Μπακογιάννη αναφέρθηκε στην ενεργειακή συνεργασία Ελλάδας – ΗΠΑ, με την Ελλάδα να γίνεται η πύλη για την μεταφορά αμερικανικών ενεργειακών προϊόντων προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη, και την Ουκρανία, χαρακτηρίζοντας αυτό το πρώτο έτος της νέας διοίκησης Τραμπ ως το έτος της δέσμευσης στις σχέσεις ΗΠΑ-Ελλάδας.
Μίλησε για συμφωνίες που υπεγράφησαν και είναι μακροπρόθεσμες και αμοιβαία επωφελείς, φέροντας την προσωπική δέσμευση του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών. Για την Ελλάδα, σημαίνουν μια ανανεωμένη και εμβαθυνθείσα αμερικανική δέσμευση για την ασφάλεια, τη σταθερότητα και το οικονομικό μας μέλλον. Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αντανακλούν τη σταθερή δέσμευση της Ελλάδας να υποστηρίξει μια ακόμη ισχυρότερη αμερικανική παρουσία και να προωθήσει τα αμερικανικά συμφέροντα σε μια περιοχή που είναι ζωτικής σημασίας για τη διατλαντική ασφάλεια, όπως τόνισε η Μπακογιάννη.
Αναφερόμενη στην Τουρκία, η Μπακογιάννη τόνισε ότι υποχωρεί στις δημοκρατικές δομές. Ως παράδειγμα της υπαναχώρησης της Τουρκίας το γεγονός ότι οι ηγέτες της αντιπολίτευσης, ακαδημαϊκοί και δημοσιογράφοι είναι στη φυλακή. Το ΝΑΤΟ δεν είναι μόνο μια στρατιωτική συμμαχία, όπως τόνισε η Μπακογιάννη, είναι μια συμμαχία που βασίζεται στη δημοκρατία, την ατομική ελευθερία και το κράτος δικαίου. Όταν αυτές οι αρχές καταρρέουν στο εσωτερικό, η αξιοπιστία ενός συμμάχου αναπόφευκτα τίθεται υπό αμφισβήτηση σημείωσε.
Ξεκαθάρισε ωστόσο ότι η σχέση της Ελλάδας με τις ΗΠΑ δεν καθορίζεται από την Τουρκία, αντίθετα είναι αυτόνομη, ισχυρή χάρη στην υποστήριξη των κομμάτων στο Κογκρέσο και στην υγιή σχέση με τον Λευκό Οίκο.
«Να διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα διατηρεί ισχυρή αποτρεπτική δύναμη»
Η Ντόρα Μπακογιάννη επεσήμανε ότι η Ελλάδα έχει μια σημαντική διαφορά με την Τουρκία, όσον αφορά τον καθορισμό των θαλάσσιων ζωνών και είναι έτοιμη να τη συζητήσει, ωστόσο όπως είπε ευθύνη μας είναι επίσης να διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα διατηρεί ισχυρή αποτρεπτική δύναμη.
Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην αναβάθμιση των αμυντικών δυνατοτήτων της Ελλάδας, ώστε η κυριαρχία και τα εθνικά μας συμφέροντα να προστατεύονται πάντα.
Σημείωσε ότι η ίδια εξακολουθεί να πιστεύει στο διάλογο, ο οποίος ωστόσο βασίζεται σε κανόνες οι οποίοι πρέπει να γίνονται σεβαστοί από όλους.
Στο αν Τουρκία και Ελλάδα χρειάζονται διαμεσολάβηση τρίτου για να δώσουν λύση στα προβλήματα τους, η Μπακογιάννη απάντησε αρνητικά, σημειώνοντας ότι οι δύο χώρες έχουν βαθιές διαφορές πάνω στις οποίες πρέπει να συνεργαστούν και να εργαστούν.
Υπενθύμισε δε ότι στο παρελθόν η Τουρκία ήταν διαφορετική, μία χώρα που ήταν αποφασισμένη να πλησιάσει τα ευρωπαϊκά πρότυπα και είχε μεγαλύτερο σεβασμό για τις δημοκρατικές αξίες από την Τουρκία του σήμερα.
Φίλης: Προβληματική μια λύση στην Ουκρανία που θα περιστρέφεται γύρω από τον εισβολέα
Ο Κωνσταντίνος Φίλης από την πλευρά του μίλησε για τις προθέσεις Τραμπ να επιλύσει περιφερειακές κρίσεις και πολέμους παγκόσμιας εμβέλειας, αλλά και από τον τρόπο που διαμορφώνεται και ασκείται η διπλωματία αγνοώντας την πολυμερή διπλωματία, τους θεσμούς και τους μηχανισμούς.
Σημείωσε ωστόσο ότι θα είναι προβληματική μία λύση για παράδειγμα στην Ουκρανία η οποία θα περιστρέφεται γύρω από τον εισβολέα και το γεγονός ότι ζητήματα όπως η πίστη ακεραιότητα, την κρατική κυριαρχία και το απαραβίαστο των συνόρων αντιμετωπίζονται ως δευτερεύουσες σκέψεις.
Τόνισε δε ότι ακόμα και αν οι ΗΠΑ δεν ανησυχούν ότι ένα τέτοιο προηγούμενο τις επηρεάζει άμεσα, επειδή παραμένουν η κυρίαρχη δύναμη στον κόσμο και επειδή οι ανταγωνιστές και οι αντίπαλοί τους παρατηρούν, θυμούνται και χρησιμοποιούν τα προηγούμενα που δημιουργούνται, η Ουάσιγκτον θα πρέπει να είναι πολύ πιο προσεκτική σε θέματα που αφορούν τους κανόνες και τις νόρμες που την κρατούν ασφαλή όλο το χρόνο και που εδραιώθηκαν μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.
Σημείωσε ακόμα πως ελλείψει κανόνων η υπάρχουσα τάξη αμφισβητείται, όχι μόνο από τους οραματιστές, αλλά και από τους ίδιους τους αμφισβητίες και τους αναθεωρητές.
Η νέα εποχή των σχέσεων ΗΠΑ-Ελλάδας
Ο Χρήστος Μαραφάτσος από την πλευρά του αναφέρθηκε στην νέα εποχή των σχέσεων ΗΠΑ – Ελλάδας, τις ενεργειακές και εμπορικές συμφωνίες που οδηγούν στη νέα εποχή. Σημείωσε ότι στόχος του προέδρου Τραμπ είναι η ειρήνη και η ενδυνάμωση των ΗΠΑ, λέγοντας ότι έχουν γίνει πολλά πράγματα τον τελευταίο χρόνο. Σημείωσε την ανάγκη να επικεντρωθούμε στο πώς η Ελλάδα θα ενδυναμώσει τη θέση της σε αυτή τη γεωγραφική περιοχή.
Αν μπορέσουμε να επικεντρωθούμε στην ενδυνάμωση της Ελλάδας ώστε να επικεντρωθεί στις επιχειρήσεις και στην ενδυνάμωση της νεότερης γενιάς της Ελλάδας ώστε να κερδίσει χρήματα και να ευημερήσει, τότε μπορούμε να κάνουμε τη στρατηγική θέση της Ελλάδας θεμελιωδώς πολύτιμη, πολύ περισσότερο από μια απλή γεωγραφική ευκαιρία, αλλά μάλλον από εμπορικής άποψης, μια αναγκαιότητα για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και αυτό είναι μια νίκη, όπως ανέφερε ο Μαραφάτσος.
Τόνισε δε ότι ο ο διάλογος με την Ελλάδα έχει αξία για τον υπόλοιπο κόσμο. Και δεν είναι μόνο γεωγραφικό, είναι μια συνεργασία μεταξύ των ΗΠΑ και των εταίρων του κόσμου.
Αναφερόμενη στην Ουκρανία η Μπακογιάννη τόνισε ότι αναζητούμε ένα σχέδιο ειρήνης που να είναι αποδεκτό από την Ουκρανία, που να σώζει την τιμή της Ευρώπης, γιατί η Ευρώπη πρέπει να πληρώσει το τίμημα όλου αυτού του πολέμου και να διασφαλίσει ότι δεν θα ξανασυμβεί στο μέλλον.
Σημείωσε δε ότι η Ευρώπη θέλει ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία, αλλά με σχέσεις που να βασίζονται στο κράτος δικαίου. Υπάρχουν κανόνες σε αυτό το παιχνίδι σε διεθνές επίπεδο, και δεν μπορούμε να τους ξεχνάμε, τόνισε η Μπακογιάννη. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό, όπως είπε τόσο για την Ευρώπη, όσο και για τις ΗΠΑ και για την Ταϊβάν.
Σύμφωνα με με την Μπακογιάννη είναι έχει σημασία για εμάς όσον αφορά την Κύπρο, αλλά είναι σημαντικό για ολόκληρο τον κόσμο, όπου κι αν λαμβάνει χώρα ένας τέτοιος πόλεμος.
Υπογραμμίζοντας ότι η συμφωνία για την Ουκρανία πρέπει να είναι σε ένα πλαίσιο που συνάδει με τις δημοκρατικές μας αξίες και τις αξίες των συμμάχων.
Ο Φίλης από την πλευρά του υπενθύμισε ότι η Κοντολίζα Ράις ως ΥΠΕΞ των ΗΠΑ το όταν τον Φεβρουάριο του 2008, όταν το Κοσσυφοπέδιο απέκτησε την ανεξαρτησία του, το χαρακτήριζε μια μοναδική περίπτωση. Μετά το Κοσσυφοπέδιο ακολούθησαν η Νότια Οσετία και η Αμπχαζία στη Γεωργία. Αποσχίστηκαν από τη Γεωργία τον Αύγουστο του 2008, στη συνέχεια η προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και μετά η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022.
Και τονίζοντας ότι δεν υπάρχουν μοναδικές περιπτώσεις υπογράμμισε πως αν θεωρούμε ότι οποιαδήποτε λύση στην Ουκρανία είναι μια μοναδική περίπτωση που δεν θα χρησιμοποιηθεί ως προηγούμενο από άλλες ρεβιζιονιστικές δυνάμεις σε όλο τον κόσμο, κάνουμε λάθος.
Για το λιμάνι του Πειραιά
Απαντώντας για τη συμφωνία της Ελλάδας με την Κίνα για το λιμάνι του Πειραιά, η Μπακογιάννη σημείωσε ότι η στάση της Ελλάδας είναι σαφής, «έχουμε μια συμφωνία με την Κίνα και θα την σεβαστούμε». Ανέφερε ωστόσο ότι υπάρχουν εκατοντάδες άλλα παραδείγματα σε όλο τον κόσμο τα τελευταία 15 χρόνια, έργων ή τομέων στους οποίους η Κίνα έχει εισέλθει, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν υποχωρήσει. Διότι δεν υπάρχουν κενά στη γεωπολιτική.
Όταν ο ένας αποχωρεί, ο άλλος εισέρχεται. Και όπως συνήθιζε να λέει η φίλη μου, η υπουργός Κοντλίζα Ράις, οι μεγάλες δυνάμεις δεν ασχολούνται μόνο με τις δικές τους υποθέσεις. Και είχε δίκιο. Αν οι ΗΠΑ υποχωρήσουν, άλλοι θα προχωρήσουν. Αυτή είναι η φύση της γεωπολιτικής βαρύτητας. Για την Ελλάδα, το συμπέρασμα είναι απλό. Χρειαζόμαστε μια Αμερική που να παραμένει ενεργή σε παγκόσμιο επίπεδο, οικονομικά, διπλωματικά και στρατηγικά. Όχι επειδή θέλουμε αντιπαράθεση, αλλά επειδή μόνο όταν οι ΗΠΑ έχουν αυτοπεποίθηση και είναι εξωστρεφής μπορούν να προσφέρουν τη σταθερότητα και την προβλεψιμότητα που αποτρέπουν τον ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων από το να γίνει επικίνδυνος, ανέφερε η Μπακογιάννη.
Κληθείς να απαντήσει για το ρόλο της ομογένειας στις σχέσεις ΗΠΑ – Ελλάδας, ο Μαραφάτσος σημείωσε ότι τα εύσημα δεν ανήκουν στη γενιά του, αλλά στους προηγούμενες γενιές καθώς και στην εκκλησία.
Σημείωσε ότι υπάρχουν Ελληνοαμερικανοί που υπηρετούν σε αυτή την κυβέρνηση. Στο Λευκό Οίκο, στο Υπουργείο Εμπορίου, στο Υπουργείο Εξωτερικών. Όπως είπε η ελληνοαμερικανική κοινότητα παίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην πολιτική. Είναι όπως είπε Ρεπουμπλικανοί και Δημοκρατικοί. Τόνισε δε ότι αυτή είναι μόνο η αρχή, κάνοντας λόγο για ατελείωτες ευκαιρίες.
«Η πολιτική, όπως γνωρίζουμε, δεν είναι εύκολη. Δεν είναι εύκολη στις ΗΠΑ, δεν είναι εύκολη ούτε στην Ελλάδα» υπογράμμισε ο Μαραφάτσος. Μίλησε για όσους επιστρέφουν στην Ελλάδα και τόνισε ότι υπάρχουν 11 εκατομμύρια Έλληνες που πέρασαν μια ύφεση και που θέλουν μια καλύτερη χώρα, θέλουν μια καλύτερη ζωή.
Εξέφρασε τέλος την πεποίθηση του ότι το μέλλον μπορεί να είναι μόνο καλύτερο.
Πηγή: in.gr
