Η ελληνική οικονομία είναι σε πορεία μετασχηματισμού του αναπτυξιακού της προτύπου στην κατεύθυνση ενίσχυσης της συμμετοχής επενδύσεων κι εξαγωγών στο ΑΕΠ, ούτως ώστε η ανάπτυξη να έχει χαρακτηριστικά διατηρησιμότητας και αειφορίας. Η Eurobank προωθεί αυτόν τον διάλογο με σειρά πρωτοβουλιών. Τον Δεκέμβριο του 2022, με τη μελέτη «Το Αναδυόμενο Μοντέλο Ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας», αναδείξαμε 5 πυλώνες δραστηριότητας που έχουν δυναμικές προοπτικές και εκδηλωμένο επενδυτικό ενδιαφέρον: ενέργεια – πράσινη μετάβαση, υποδομές & ακίνητα, τηλεπικοινωνίες & ψηφιακή αναβάθμιση, τουρισμός, βιομηχανία. Αυτή τη βδομάδα εκδώσαμε την πρώτη από τη σειρά των σχετικών κλαδικών μελετών για τον Πυλώνα Ενέργειας – Πράσινης Μετάβασης.
Η ενέργεια ήταν ανέκαθεν βασική εισροή σε όλες τις παραγωγικές διαδικασίες και βασικό αγαθό για τα νοικοκυριά. Η σημασία του κλάδου ενισχύθηκε περαιτέρω στο πλαίσιο των διεθνών προσπαθειών για την αποτροπή και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) κι ένα πλέγμα εθνικών στρατηγικών (Ελλάδα 2.0, ΕΣΠΑ 2021-2027, Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα) παρέχουν τον οδικό χάρτη για μια δίκαιη και συμπεριληπτική μετάβαση, περιλαμβανομένων μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται και χρηματοδοτικών προγραμμάτων. Οι κυριότεροι στόχοι αφορούν την ταχύρρυθμη ανάπτυξη ΑΠΕ, δικτύων και αποθήκευσης ενέργειας, βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων, ανάπτυξη συνθετικών «πράσινων» καυσίμων και εξηλεκτρισμό των ελαφρών μεταφορών.
Η συμβολή του κλάδου στο ΑΕΠ στην Ελλάδα αυξάνεται συνεχώς, από 1,04% το 2008, στο 3,57% το 2020, δείχνοντας δυναμική και ανθεκτικότητα στις δυσμενείς συνθήκες της κρίσης χρέους. Επίσης, ο κλάδος συνεισέφερε μεταξύ 3,13%-3,53% του ΑΕΠ ετησίως σε φορολογικά έσοδα από το ΦΠΑ και τον ΕΦΚ στα έτη 2017-2022. Οι επιχειρήσεις του κλάδου έχουν μεγαλύτερο μέγεθος, παραγωγικότητα και ένταση κεφαλαίου από το μέσο όρο της οικονομίας. Από την άλλη, η κατανάλωση ενέργειας στην Ελλάδα έχει υψηλό βαθμό εξάρτησης από εισαγωγές, (πετρέλαιο και φυσικό αέριο, το οποίο αντικαθιστά τον εγχωρίως εξορυσσόμενο λιγνίτη). Ωστόσο, η στρατηγική γεωγραφική θέση της Ελλάδας ευνοεί την εξέλιξή της σε κόμβο (hub) για τη διαμετακόμιση ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου στην Κεντρική Ευρώπη. Περαιτέρω, οι επενδύσεις σε μονάδες αεριοποίησης, φύλαξης υγροποιημένου φυσικού αερίου και ηλεκτροπαραγωγής (με ΑΠΕ και σύγχρονες, καθαρές τεχνολογίες μη ανανεώσιμων καυσίμων) συμβάλλουν στους στόχους της ενεργειακής θωράκισης και εξοικονόμησης που επιδιώκει το RePowerEU. Την περίοδο 2023-2030, θα υλοποιηθούν μεγάλα επενδυτικά έργα στον πυλώνα συνολικής αξίας τουλάχιστον €10,25 δισ., χάρη και στις δυνατότητες του ΤΑΑ. Η μελέτη εκτιμά ότι η υλοποίηση αυτών των επενδύσεων θα αποφέρει €19,94 δισ. περισσότερη προστιθέμενη αξία στην οικονομία, δηλαδή 1,9 φορές την αξία τους. Ανάλογα με το βαθμό διείσδυσης των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή έως το 2030, εκτιμήθηκε βελτίωση του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών ετησίως μεταξύ €458,5-€542,9 εκατ. Τέλος, η εμβάθυνση της εφαρμογής του Target Model στην Ελλάδα και οι επενδύσεις σε διασυνοριακά δίκτυα μπορούν να συμβάλλουν στο διασυνοριακό εμπόριο και τον περιορισμό των αναγκών σε εφεδρείες. Μέσο-μακροπρόθεσμα, όταν θα έχει ολοκληρωθεί και θα αρχίσει να αποδίδει ένα σημαντικό τμήμα των επενδύσεων σε «πράσινες» τεχνολογίες, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας θα υποχωρήσουν σε σαφώς χαμηλότερα επίπεδα από τα τρέχοντα.
Η μελέτη προτείνει πολιτικές, μεταξύ των οποίων τη διεύρυνση χρήσης μακροχρόνιων συμβάσεων προμήθειας «πράσινης» ενέργειας από επιχειρήσεις (PPAs), αξιοποίηση και άλλων ΑΠΕ (γεωθερμία, κυματική ενέργεια, μικρές ανεμογεννήτριες) αλλά και των υδρογονανθράκων.
* Ο Τάσος Αναστασάτος είναι Επικεφαλής Οικονομολόγος του Ομίλου της Eurobank
Latest News
Τι ισχύει και πώς εφαρμόζεται η εξαήμερη εργασία - Προϋποθέσεις και αλλαγές
Το διευθυντικό δικαίωμα, ο καθορισμός ημερών αναπαύσεως μισθωτών και τα συστήματα απασχόλησης
Προσδιορισμός και φορολογία εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα
Επιχειρηματικές δαπάνες οι οποίες εκπίπτουν από τα ακαθάριστα φορολογικά έσοδα
Δημόσιο Χρέος και Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Σταθερότητας
Η προοπτική και τα ανησυχητικά στοιχεία
Τι ισχύει για την εξαήμερη εργασία στην Ελλάδα και πώς εφαρμόζεται
Οι προϋποθέσεις και οι αμοιβές και αλλαγές με Ν. 5053/2023
Crash test για τις αντοχές του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας η πράσινη ανάπτυξη
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα προς την απανθρακοποίηση
Χρηματικές αξιώσεις κατά του Δημοσίου: Η περίπτωση διακοπής της παραγραφής
Τι ισχύει στην περίπτωση διακοπής της παραγραφής των χρηματικών αξιώσεων κατά του Δημοσίου στο χρονικό σημείο της επίδοσής της στο εναγόμενο με επιμέλεια του ενάγοντος
Άτυπο Υπουργικό Συμβούλιο Υγείας και Συμμαχία για τα Κρίσιμα Φάρμακα
«Βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή που χαρακτηρίζεται από εξελισσόμενες ανάγκες υγειονομικής περίθαλψης»
Η μεγάλη περιπέτεια της Ελλάδας και ο ρόλος της Ε.Ε
Η «τιμωρητική» συμπεριφορά εν μέσω κρίσης
Επίδραση των Γνωστικών Αποκλίσεων στη Λήψη Αποφάσεων και στο Ρίσκο
Ο νομπελίστας Daniel Kahneman αποδόμησε την ιδέα κατά την οποία οι οικονομικές αποφάσεις λαμβάνονται με ορθολογικό τρόπο
Γεωπολιτικό ρίσκο και επιτόκια
Πρέπει να λαμβάνουμε τα οικονομετρικά μοντέλα τοις μετρητοίς; Σε μικρό βαθμό μόνο