FT: Το σκληρό πόκερ στην ενεργειακή σκακιέρα εκτινάσσει τις τιμές του φυσικού αερίου

Η ανάκαμψη της οικονομίας μετά την άρση περιοριστικών μέτρων για την πανδημία στην Ευρώπη σπάει κάθε ρεκόρ στις τιμές του φυσικού αερίου που διαμορφώνονται πλέον στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 13 χρόνων. Πρόκειται για εξέλιξη που αναγκάζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις να βάλουν ακόμη πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για να καλύψουν το κόστος της ενέργειας, σε μια περίοδο μάλιστα που και οι τιμές του πετρελαίου Brent διαμορφώνονται σε υψηλά διετίας, πάνω από τα 75 δολάρια το βαρέλι. Παρόμοιες μεγάλες αυξήσεις καταγράφονται και στις ΗΠΑ και σε άλλες περιοχές του κόσμου.

Η μεγάλη ζήτηση από νοικοκυριά  και επιχειρήσεις, οι υψηλές θερμοκρασίες, τα όχι πολύ υψηλά αποθέματα και η μεγάλη ζήτηση από την Ασία που έχει οδηγήσει προς τα εκεί μεγάλο μέρος φορτίων φυσικού αερίου αποτελούν τους κύριους παράγοντες για το ράλι της Ευρώπης -κι όχι μόνο. Πληροφορίες επίσης των Financial Times φέρουν τη Ρωσία να παίζει σκληρό πόκερ στην ενεργειακή σκακιέρα, πιέζοντας για ταχύτερη λειτουργία του αγωγού Nord Stream 2 με το να μειώνει αθόρυβα τις ροές φυσικού αερίου προς τους πελάτες.

Η ανάκαμψη στη ζήτηση έχει οδηγήσει πλέον τις τιμές (Dutch TTF που αποτελούν σημείο αναφοράς για την Ευρώπη) στα 31,5 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh). Είναι ενδεικτικό ότι μεσούσης της πανδημίας τον Απρίλιο και το Μάιο οι τιμές αυτές είχαν υποχωρήσει ακόμη και στα 10 ευρώ ανά MHh. Τότε είχαν σχεδόν μηδενιστεί και οι τιμές του πετρελαίου. Δύο χρόνια πιο πριν, τον Ιούνιο του 2019, που δεν υπήρχε η μεγάλη στρέβλωση της αγοράς του 2020 από τον Covid-19, οι τιμές των συμβολαίων Dutch TTF διαμορφώνονταν στα 17 ευρώ ανά MHh σύμφωνα με στοιχεία του Χρηματιστηρίου ICE. Οι τιμές TTF ανά MMBtu διαμορφώθηκαν στα 10.230 δολάρια την Παρασκευή που είναι τα υψηλότερα επίπεδα από το 2008 σύμφωνα με τον ιστότοπο Natural Gas Intel.

Οι τιμές ανεβαίνουν συνεχώς από τις αρχές της χρονιάς με αποτέλεσμα να εγείρονται και θέματα επάρκειας. Οι αποθηκευτικοί χώροι στην Ευρώπη ήταν γεμάτοι κατά το 44% της χωρητικότητάς τους, ή περίπου κατά 25% χαμηλότερα από τον κινητό μέσο όρο των τελευταίων πέντε ετών. Πρόκειται για τα χαμηλότερα επίπεδα από το 2018.

Την ίδια στιγμή η ισχυρή ζήτηση για φυσικό αέριο από την Ασία συνεχίζει να κάνει εταιρείας να στέλνουν εκεί φορτία με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) αντί να προτιμούν την Ευρώπη, επειδή πιστεύουν ότι έτσι θα πιάσουν καλύτερες τιμές. Επίσης σε πολλές εγκαταστάσεις αγωγούς στην Ευρώπη όπως στη Νορβηγία, τη Βρετανία, την Ολλανδία και τη Γαλλία γινόταν ή γίνεται συντήρηση αυτό το διάστημα με αποτέλεσμα να έχουν μειωθεί κάπως οι κανονικές ροές, η Natural Gas Intel. Τον επόμενο μήνα έχουν προγραμματιστεί εργασίες συντήρησης και για τους αγωγούς Nord Stream και Yamal, γεγονός που μπορεί να συνεχίσει να επηρεάζει τις τιμές, λένε αναλυτές της Engie EnergyScan.

Η πολιτική διάσταση

Στην πολιτική διάσταση του θέματος, οι FT αναφέρουν ότι οι εξαγωγές φυσικού αερίου από το κρατικό μονοπώλιο της Gazprom έχουν μειωθεί κατά περίπου 20% φέτος με βάση τα προ πανδημικά επίπεδα, παρά το γεγονός ότι η ζήτηση είναι μεγάλη και τα αποθέματα δεν υπερεπαρκούν.

Η βρετανική εφημερίδα σημειώνει ότι η αύξηση των τιμών έρχεται σε μια περίοδο τεταμένων σχέσεων μεταξύ Βρυξελλών και Μόσχας. Αναλυτές αναφέρουν στους FT ότι αυτό μπορεί να γίνεται για να πιεστεί η Ευρώπη να δώσει γρηγορότερα πράσινο φως για το άνοιγμα του δεύτερου μεγάλου αγωγού, του Nord Stream 2, αλλά και για να βγάλει περισσότερα χρήματα η Gazprom. Η ρωσική εταιρεία από την πλευρά της δηλώνει ότι παρέχει όσο ακριβώς φυσικό αέριο όσο της ζητούν οι πελάτες της.