Υδατοκαλλιέργειες: Αναπτυξιακό «φρένο» η έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού

Κορυφαία προτεραιότητα για τον κλάδο των υδατοκαλλιεργειών αποτελεί η ολοκλήρωση του χωροταξικού σχεδιασμού με έμφαση στην ίδρυση των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης των Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ). «Θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των υφιστάμενων επιχειρήσεων, συμβάλλοντας στην περαιτέρω βιώσιμη ανάπτυξή τους ενώ θα προσελκύσει και νέες επενδύσεις», αναφέρει  ο πρόεδρος  της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ) η οποία αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 80% της εγχώριας παραγωγής, κ. Απόστολος Τουραλιάς.  Και προσθέτει: «Ο κλάδος παράγει σήμερα στο 90% της μέγιστης αδειοδοτημένης δυναμικότητας της χώρας και υπό τις παρούσες συνθήκες δεν μπορεί να εφαρμοστεί καμία αποτελεσματική αναπτυξιακή στρατηγική. Με την καθυστέρηση της ίδρυσης των ΠΟΑΥ  δεν μπορεί να επιτευχθεί ο αναπτυξιακός στόχος που έχει τεθεί στο Πολυετές Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την Υδατοκαλλιέργεια, ενώ σε εταιρικό επίπεδο, δεν μπορούν οι εταιρείες του κλάδου να προχωρήσουν σε επενδύσεις, μετεγκαταστάσεις και γενικότερα στην αναδιαμόρφωση του  παραγωγικού μοντέλου».

Μετά από διαδοχικές παρατάσεις, έχουν ιδρυθεί μόλις 4 από τις 23 προβλεπόμενες ΠΟΑΥ ιχθυοκαλλιέργειας, παρότι βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας απαιτείται καθορισμός ζωνών στον θαλάσσιο χώρο για τις υδατοκαλλιέργειες.  Η έλλειψη επικαιροποιημένου χωροταξικού σχεδιασμού παραμένει εδώ και χρόνια το μεγάλο «αγκάθι». Πάντως, προ ημερών εγκρίθηκαν από το ΥΠΕΝ οι τεχνικές προδιαγραφές και οι όροι τουδιαγωνισμού για την εκπόνηση μελέτης για την «Αξιολόγηση και αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις Υδατοκαλλιέργειες» καθώς έχει παρέλθει  η  προβλεπόμενη από τη νομοθεσία πενταετία για την αξιολόγηση του υφιστάμενου   πλαισίου το οποίο είχε εγκριθεί ο  2011.

Δεν είναι τυχαίο ότι το ζήτημα της χωροταξίας αναμένεται να αναλυθεί  διεξοδικά και  στο 2ο κλαδικό συνέδριο που διοργανώνεται στις 15 και 16 Απριλίου στο Μέγαρο Μουσικής από την ΑΜΒΙΟ, με τη στήριξη της ΕΛΟΠΥ και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης  _ με τη συμμετοχή επιστημόνων, θεσμικών παραγόντων και εκπροσώπων   παραγωγών και προμηθευτών του κλάδου της  υδατοκαλλιέργειας από περίπου 15 κράτη _ με τιμώμενη χώρα είναι η Σαουδική Αραβία.

Επιπλέον  θα συζητηθούν οι προοπτικές και τάσεις για μια βιώσιμη και ανταγωνιστική ιχθυοκαλλιέργεια . Ο κλάδος δοκιμάστηκε στη διάρκεια της πανδημίας, ενώ νέες προκλήσεις αντιμετωπίζει εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, αλλά και από τα  …απόνερα του πολέμου στην Ουκρανία. Η αύξηση στο κόστος παραγωγής  στις υδατοκαλλιέργειες φτάνει σήμερα το 25% με το κόστος των ιχθυοτροφών να έχει ξεπεράσει το 40%.

Σε κάθε περίπτωση, οι επιδόσεις του κλάδου είναι ικανοποιητικές. Το 2020, το 79% της παραγωγής εξήχθη σε 40 χώρες, με το υπόλοιπο 21% να διατίθεται στην εγχώρια αγορά.  Όσο για το 2021,  οι πωλήσεις αυξήθηκαν, όπως και οι εξαγωγές (9% ως προς τον όγκο και την αξία) οι οποίες ανήλθαν στους 100.300 τόνους, αξίας 499 εκατ. ευρώ. Αλλά και η  κατανάλωση, φαίνεται να επανέρχεται, και σε ορισμένες χώρες να ξεπερνάει, τα προ COVID επίπεδα.  Άλλωστε παραμένει  πρώτος κλάδος της χώρας σε εξαγωγές ζωικών προϊόντων και δεύτερος σε εξαγωγές γεωργικός κλάδος μετά από εκείνον του ελαιολάδου.