ΕΚΤ: Τι θα κάνει με τα επιτόκια – Διχασμένοι αναλυτές και αγορές για την απόφαση

Λίγο μετά τις 3 το μεσημέρι (ώρα Ελλάδος) η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να ανακοινώσει τις αποφάσεις της για τη νομισματική πολιτική. Οι ευρωπαίοι τραπεζίτες, οι οποίοι συνεδριάζουν στη Φρανκφούρτη, βρίσκονται εν μέσω ενός κρίσιμου διλήμματος: αν θα αυξήσουν τα επιτόκια για 10η φορά, ανεβάζοντας το κόστος δανεισμού σε ιστορικά υψηλά επίπεδα για τη ζώνη του ευρώ, ή αν θα κάνουν μία παύση μέχρι την επόμενη συνεδρίαση, αναζητώντας περισσότερα στοιχεία για την πορεία των τιμών και της οικονομίας.

Τα τελευταία επίσημα στοιχεία που μπαίνουν στο τραπέζι είναι οι επικαιροποιημένες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ευρωζώνη, που δείχνουν αδύναμη ανάπτυξη [ύφεση για τη Γερμανία], αλλά και επίμονες πληθωριστικές πιέσεις.

Στο μυαλό της Λαγκάρντ – Τι θα κάνει η ΕΚΤ με τα επιτόκια 

Το μεγάλο διακύβευμα

Το διακύβευμα λοιπόν της σημερινής συνεδρίασης είναι αν θα συνεχίσουν να στοχεύουν στο μέτωπο των τιμών επιβαρύνοντας ακόμα περαιτέρω την ανάπτυξη, και ενισχύοντας τα προβλήματα για τις χώρες του νότου -μεταξύ των οποίων και για την Ελλάδα- ή αν θα διατηρήσουν αμετάβλητο το κόστος δανεισμού, δίνοντας έτσι περισσότερο χρόνο στην οικονομία να αφομοιώσει τις τελευταίες αυξήσεις.

Η όποια απόφαση μοιάζει δίκοπο μαχαίρι  και αυτό αποτυπώνεται και στις εκτιμήσεις των αναλυτών, οι οποίοι είναι διχασμένοι: Από τους οικονομολόγους που ρωτήθηκαν από το Bloomberg οι 34 αναμένουν παύση και οι 32 προβλέπουν αύξηση.

Σε δημοσκόπηση του Reuters από 5-7 Σεπτεμβρίου, η πλειοψηφία των οικονομολόγων περίμενε ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει σταθερά τα επιτόκια αυτή την εβδομάδα, αλλά με τη μετατόπιση της διάθεσης, ενώ οι αγορές χρήματος δίνουν πλέον πιθανότητα 63% για αύξηση, που αναμένεται να είναι η τελευταία σε έναν κύκλο που ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2022.

Μια αύξηση κατά 25 μονάδες βάσης θα ανέβαζε το επιτόκιο που καταβάλλει η ΕΚΤ στις τραπεζικές καταθέσεις στο 4,0%, το υψηλότερο επίπεδο από την κυκλοφορία του ευρώ το 1999.

Ομερτά

Πληροφορίες τις οποίες επικαλείται το Bloomberg, αναφέρουν ότι ακόμα και από τις έως τώρα εκτιμήσεις και δηλώσεις των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου δεν μπορεί κανείς να προβλέψει τι θα συμβεί. Οι τραπεζίτης αφενός είναι μοιρασμένοι ως προς το ποια πρέπει να είναι η συνέχεια, και αφετέρου έχουν δεσμευτεί σε μια «άτυπη» ομερτά προκειμένου να μην δημιουργούν προβληματισμό στην αγορά.

ΕΚΤ: Το παρασκήνιο της απόφασης για τα επιτόκια – Διαφωνίες και ομερτά

Όπως προκύπτει από τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης που δόθηκαν στη δημοσιότητα της τελευταία ημέρα του Αυγούστου, η απόφαση αν και «ομόφωνη» στο τέλος, δεν ελήφθη αβίαστα: γεράκια και περιστέρια διετύπωσαν διαφορετικές απόψεις, με τους πρώτους να προκρίνουν περαιτέρω σύσφιγξη και τους δεύτερους να ρίχνουν στο τραπέζι το ενδεχόμενο «παύσης στις αυξήσεις» μέχρι να υπάρξουν περισσότερα στοιχεία για την πορεία του πληθωρισμού και της ανάπτυξης.

Αίσθηση προκαλεί επίσης ότι, όπως αναφέρεται στα πρακτικά, συμφωνήθηκε ένα είδος «άτυπης ομερτά»: ειδικότερα συμφωνήθηκε ότι μέχρι την επόμενη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου, το «διοικητικό συμβούλιο δεν θα έπρεπε ούτε να υπαινίσσεται περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων ούτε να σηματοδοτήσει ότι θα διακόψει τις αυξήσεις, ούτε ότι έχει φτάσει στο ανώτατο επιτόκιο».

Ερμητικά κλειστά

Ενδεικτικό είναι ότι η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ έχει κρατήσει τα ερμητικά κλειστά τα χαρτιά της από τότε που επέστρεψε από τις καλοκαιρινές διακοπές. Και θα ενημερώσει τον Τύπο στη Φρανκφούρτη μισή ώρα μετά την ανακοίνωση της ΕΚΤ,  στις 3:15 μ.μ.

Όποια και αν είναι η απόφαση της ΕΚΤ, η συνοδευτική δήλωση είναι πιθανό να διατηρήσει τη γλώσσα που εισήχθη τον Ιούλιο ότι το κόστος δανεισμού θα «καθοριστεί σε επαρκώς περιοριστικά επίπεδα για όσο διάστημα χρειαστεί» ώστε να διασφαλιστεί ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει έγκαιρα στο 2%.

Με λίγα λόγια θα μπορούσε να πει κανείς, ότι είτε θα έχουμε μια «γερακίσια παύση των επιτοκίων» ή μια «αύξηση περιστεριών».

Οικονομικές Προοπτικές

Ενώ η οικονομία της ευρωζώνης συνέχισε να επιταχύνει το δεύτερο τρίμηνο, οι δείκτες κλίματος υποδηλώνουν ότι έκτοτε έχει πάρει μια στροφή προς το χειρότερο. Επιχειρηματικές έρευνες δείχνουν ότι οι υπηρεσίες έχουν αρχίσει να ακολουθούν τη μεταποίηση σε πτώση, καθώς ο επίμονος πληθωρισμός επιβαρύνει σημαντικά τη δραστηριότητα. Η ασθενής παγκόσμια ζήτηση και η επιβράδυνση της Κίνας επιβαρύνουν τις εξαγωγές, ενώ οι κατασκευές μειώνονται εν μέρει λόγω του υψηλότερου κόστους χρηματοδότησης.

Αυτό το τοξικό μείγμα έχει αυξήσει το φάσμα του στασιμοπληθωρισμού – παρόλο που η τρέχουσα κατάσταση διαφέρει πολύ από τις δεκαετίες του 1970 και του 1980, όταν η ανεργία εκτινάχθηκε, σε αντίθεση με τα χαμηλά ρεκόρ που παρατηρούνται σήμερα.

Σε μια προεπισκόπηση των προβλέψεων της ΕΚΤ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μείωσε τις προοπτικές της για την περιοχή αυτή την εβδομάδα. Η οικονομία φαίνεται τώρα να επεκτείνεται μόλις 0,8% φέτος και 1,3% το 2024, με την ταλαιπωρημένη Γερμανία να βυθίζεται σε ύφεση. Ο πληθωρισμός το επόμενο έτος θα είναι διαμορφωθεί λίγο υψηλότερα από τις προηγούμενες εκτιμήσεις, λίγο πάνω από το 3%.

Αρνητικά επιτοκία

Αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν μόλις 14 μήνες πριν, όταν το βασικό επιτόκιο έπεφτε στο ιστορικά χαμηλό του μείον 0,5%, που σήμανε ότι οι τράπεζες έπρεπε να πληρώσουν για να σταθμεύσουν τα μετρητά τους με ασφάλεια στην κεντρική τράπεζα.