Κοντέινερ: Τα εμπορεύματα στα αζήτητα – Mystery box σε δημοπρασία

Εχουν χαρακτηριστεί ως η κινητήρια δύναμη της ναυτιλίας και του παγκοσμίου εμπορίου. Ο λόγος για τα εμπορευματοκιβώτια, τα γνωστά σε όλους κοντέινερ, τα οποία μετρούν 67 χρόνια ζωής και φορτώνονται κατά χιλιάδες στα πλοία. Μπορεί να μεταφέρουν από καρφίτσες μέχρι οικοδομικά υλικά και από οχήματα μέχρι ρούχα.

Τι συμβαίνει, όμως, αν κάποιος αρνηθεί να παραλάβει για οποιονδήποτε λόγο την παραγγελία του. Ο νόμος είναι ξεκάθαρος και ο κάθε διαχειριστής καλείται να προβεί στις απαραίτητες διαδικασίες. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο κανονισμός «εμπορεύματα που εκφορτώθηκαν και παραλήφθηκαν στα λιμάνια και τοποθετήθηκαν στους αποθηκευτικούς χώρους που διαχειρίζονται εντός της Ελεύθερης Ζώνης, εφόσον ο κύριος αυτών εντός τριών μηνών από την ημερομηνία εκφόρτωσής τους δεν εμφανισθεί για παραλαβή ή δεν έχει καταθέσει παραστατικό με το οποίο να προσδίδει σε αυτά νέο τελωνειακό προορισμό και δεν εξοφλεί τα δικαιώματα στους διαχειριστές που οφείλονται ή εάν ο κύριος αυτών υποβάλλει έγγραφη δήλωση ότι τα εγκαταλείπει, κινείται η διαδικασία κήρυξης αζήτητων».

«Ένα από τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα λιμάνια containers παγκοσμίως ο Πειραιάς»

Οι λόγοι

Μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος της Διεθνούς Ναυτικής Ενωσης, Αντώνης Βενιέρης, υπογραμμίζει πως «ο αριθμός των εμπορευματοκιβωτίων που εγκαταλείπεται δεν είναι τρομακτικός, αν κρίνω από τις κατά διαστήματα δημοπρασίες που κάνει το λιμάνι του Πειραιά. Είναι περίπου δύο με τρία κοντέινερ ανά δίμηνο». Σύμφωνα με τον ίδιο, το να μην παραληφθεί ένα εμπορευματοκιβώτιο μπορεί να συμβεί για πάρα πολλούς λόγους. «Μπορεί ακόμα και εγώ και εσείς να φέρουμε κάτι για τον οποιοδήποτε λόγο και να μην μας αρέσει. Μπορούμε να κάνουμε, ίσως και μια δειγματοληψία, να δούμε ότι αυτό που παραγγείλαμε, δεν είναι αυτό που μας ήρθε και να το εγκαταλείψουμε στο λιμάνι».

Στο πλαίσιο αυτό, το λιμάνι είναι αναγκασμένο να κάνει κάτι με αυτό το κοντέινερ για να πάρει τα χρήματα που οφείλονται και επίσης οι ναυτιλιακές θέλουν πίσω το κενό κουτί. «Η μόνη λύση που υπάρχει αφότου περάσει ένα τρίμηνο και δεν εμφανιστεί κάποιος να το παραλάβει, είναι να βγει το εμπόρευμα σε πλειστηριασμό. Αν είναι κάτι το οποίο μπορεί να δημοπρατηθεί, σε μια προσπάθεια να καλυφθεί μέρος του κόστους των αποθηκευτικών που έχουν προκύψει αυτό το διάστημα», σημειώνει ο Αντώνης Βενιέρης.

Βέβαια, όπως φαίνεται και στις διακηρύξεις, οι περιγραφές είναι λίγο ή μάλλον πολύ γενικές. Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι δημοπρατείται ένα mystery box. Οπως τονίζει ο πρόεδρος της ΔΝΕ, «πολλές φορές η περιγραφή που έχουμε, δεν είναι ακριβής. Πάει ουσιαστικά με την περιγραφή που αναφέρουν οι φορτωτικές, οι οποίες συνήθως δεν καταγράφουν λεπτομέρειες του προϊόντος. Μπορεί να λέει ότι έχει οικοδομικά υλικά, ωστόσο αυτό μπορεί να περιλαμβάνει από τσιμέντο ή άμμο μέχρι τούβλα. Αν, όμως, καταθέσεις μια προκαταβολή για να συμμετέχεις στη διαδικασία έχεις το δικαίωμα να δεις το προϊόν. Οπτικά, μόνο. Δεν μπορείς για παράδειγμα αν είναι ένα υλικό σε σκόνη να κάνεις αναλύσεις ή μπορεί να είναι σώματα καλοριφέρ και να είναι σκουριασμένα μέσα. Δεν έχει νόημα να πας να αγοράσεις κάτι τέτοιο».

Κατηγορίες

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Συλλόγου Εκτελωνιστών – Τελωνειακών Αντιπροσώπων Πειραιώς – Αθηνών, Παναγιώτης Μελιγκοτσίδης, επισημαίνει ότι αυτή η διαδικασία προβλέπεται με βάση τον νόμο και ισχύει για όλες τις Ελεύθερες Ζώνες, όχι μόνο για τον Πειραιά. «Εάν ένα εμπόρευμα εισαχθεί από το εξωτερικό και παραμείνει για τρεις μήνες στην αποθήκη χωρίς να ζητηθεί, τότε έχει δικαίωμα ο διαχειριστής να το βγάλει σε δημοπρασία. Βέβαια, από αυτή τη δημοπρασία θα εισπράξει το Δημόσιο τους αναλογούντες δασμούς και μετά η αποθήκη αυτά που δικαιούται από το εμπόρευμα».

«Υπάρχουν δύο – τρεις κατηγορίες. Η μία αφορά τα εμπορεύματα που εγκαταλείπονται, δηλαδή βλέπει κάποιος ότι δεν μπορεί να τα διαθέσει ή έχει περάσει η μόδα τους γιατί άργησαν να έρθουν. Οπότε παραμένουν στο τελωνείο, δεν τα ζητάει κανείς και ξεκινά η διαδικασία το πλειστηριασμού. Υπάρχει μια άλλη κατηγορία, η οποία αφορά εμπορεύματα που για τον ένα ή τον άλλο λόγο δεσμεύονται και αυτά βγαίνουν πάλι σε δημοπρασία. Υπάρχει και μία τρίτη κατηγορία καθυστερήσεων, η οποία, όμως, δεν αφορά μη παραλαβή, αλλά μιλάμε για προϊόντα που παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην Ελεύθερη Ζώνη».

Σε ό,τι αφορά τους αριθμούς και τα είδη προϊόντων, μια απλή περιήγηση στους ιστοτόπους των λιμανιών σε Πειραιά και Θεσσαλονίκη, αποκαλύπτει ποια εμπορεύματα μένουν «ορφανά» και πόσο συχνά. Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά (PCT), το 2019 εκδόθηκαν 16 διακηρύξεις εκποίησης αζήτητων εμπορευμάτων, το 2020 είχαμε 17 εκποιήσεις, ενώ τα επόμενα τρία χρόνια οι αριθμοί αυτοί έπεσαν. Οπως φαίνεται, τα προϊόντα που εγκαταλείπονται ποικίλλουν και μπορεί να είναι από υφάσματα, μάσκες ηλεκτροσυγκολλητών και εκκλησιαστικά είδη έως βαρέα οικοδομικά υλικά. Επίσης, δεν είναι λίγες φορές που οι δημοπρασίες καταλήγουν άγονες, με τους διαχειριστές να κατεβάζουν την τιμή εκκίνησης, προκειμένου να ξεφορτωθούν τα αζήτητα, αν δεν τα έχουν ήδη καταστρέψει λόγω φθοράς.

Zoom στα ΝΕΑ

Συντονισμός: Άγγελος Σκορδάς

Γράφουν: Ηλιάνα Δανέζη, Πέτρος Κωνσταντινίδης, Χρήστος Λογαράς, Γιώργος Μουρμούρης, Παναγιώτης Σωτήρης, Γιώργος Φωκιανός