Repos ΗΠΑ: Βίαιες διακυμάνσεις -Ο ρόλος της Fed

Η εποχή της ηρεμίας στις αγορές βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης φαίνεται να κλείνει, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg.

Μετά από περίπου τέσσερα χρόνια ομαλών συναλλαγών, όπου οι τράπεζες και οι διαχειριστές κεφαλαίων κλειδώνουν τη χρηματοδότηση στο τέλος κάθε μήνα, τριμήνου και έτους, η μεταβλητότητα έχει πάρει πάλι τα ηνία. Οι διακυμάνσεις στα επιτόκια των repos είχαν ως αποτέλεσμα ο δείκτης αναφοράς να ανέλθει σε επίπεδα ρεκόρ την Πέμπτη, ενώ τεράστιες ταλαντώσεις ταλαιπώρησαν την αγορά βραχυπρόθεσμων δανείων με εγγύηση τα κρατικά ομόλογα.

Ευρωπαϊκά χρηματιστήρια: Με κέρδη επισφράγισαν το ισχυρό 2023

Η συμφωνία επαναγοράς (repo) είναι μια μορφή βραχυπρόθεσμου δανεισμού για τους διαπραγματευτές κρατικών τίτλων. Ένας έμπορος πωλεί κρατικά χρεόγραφα σε επενδυτές, συνήθως σε ολονύκτια βάση, και τα αγοράζει πίσω την επόμενη ημέρα σε ελαφρώς υψηλότερη τιμή. Αυτή η μικρή διαφορά στην τιμή είναι το έμμεσο επιτόκιο μιας ημέρας. Τα repos χρησιμοποιούνται συνήθως για την άντληση βραχυπρόθεσμων κεφαλαίων. Αποτελούν επίσης κοινό εργαλείο των πράξεων ανοικτής αγοράς των κεντρικών τραπεζών.

Η επιστροφή των βίαιων διακυμάνσεων στην αμερικανική αγορά οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, η οποία αφαιρεί ρευστότητα από το σύστημα μέσω της ποσοτικής σύσφιγξης, ή αλλιώς QT. Αυτό έχει ξυπνήσει εκ νέου τη μεταβλητότητα γύρω από αυτές τις βασικές περιόδους χρηματοδότησης, όταν οι τράπεζες παρεμβαίνουν στη δραστηριότητα για να ενισχύσουν τους ισολογισμούς τους για να συμμορφωθούν με τις προβλέψεις του κανονιστικού πλαισίου, αναγκάζοντας τους επίδοξους δανειολήπτες είτε να βρουν εναλλακτικές λύσεις είτε να πληρώσουν. Ταυτόχρονα, η πληθώρα πωλήσεων κρατικού χρέους σημαίνει περισσότερες εξασφαλίσεις που χρειάζονται χρηματοδότηση από την αγορά repos.

«Τελικά συμβαίνει» λέει χαρακτηριστικά ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Curvature Securities, Σκοτ Σκουρν «Με μήνες εκροής από το ισοζύγιο και μαζικές εκδόσεις κρατικών τίτλων, βρισκόμαστε σε ένα σημείο όπου η προσφορά δημιουργεί μεγαλύτερη μεταβλητότητα στην αγορά. Νομίζω ότι το 2024-2025 θα έχει τη μεταβλητότητα του 2018-2019».

Το Secured Overnight Financing Rate, το επιτόκιο αναφοράς που συνδέεται με τις συναλλαγές repos μίας ημέρας, αυξήθηκε σε νέο ιστορικό υψηλό 5,40% στις 28 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Fed της Νέας Υόρκης που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή. Το ποσοστό αυτό ξεπέρασε το προηγούμενο ρεκόρ που είχε σημειωθεί την 1η Δεκεμβρίου και το οποίο ισοφάρισε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.

Εν τω μεταξύ, το επιτόκιο των συμφωνιών επαναγοράς μιας ημέρας με γενικές εξασφαλίσεις παρουσίασε διακυμάνσεις. Την Παρασκευή, διαπραγματεύτηκε αρχικά στο 5,62% πριν πέσει στο 5,45%, σύμφωνα με την ICAP. Έκτοτε έχει πέσει στο 5%, σύμφωνα με την Clear Street LLC.

Η αγορά επιστρέφει, στην πραγματικότητα, στην κανονικότητα μετά από χρόνια υπό την επιρροή της κεντρικής τράπεζας, αλλά η ξαφνική προσαρμογή δεν είναι χωρίς κινδύνους.

Tι σημαίνει η αστάθεια

Η αστάθεια στις αγορές βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης μπορεί να εμποδίσει την ικανότητα των κεντρικών τραπεζιτών να διαχειριστούν τη νομισματική πολιτική, για παράδειγμα. Η δυσλειτουργία της χρηματοδότησης εγκυμονεί επίσης κινδύνους για την ευρύτερη οικονομία, καθώς δυνητικά πιέζει το κόστος δανεισμού για την κυβέρνηση και όχι μόνο σε μια εποχή που τα επιτόκια αναφοράς στις ΗΠΑ βρίσκονται ήδη σε υψηλά επίπεδα δύο δεκαετιών.

Η βύθιση της αγοράς τον Σεπτέμβριο του 2019 παρέχουν ένα σημαντικό μάθημα. Τότε, ο αυξημένος κρατικός δανεισμός επιδείνωσε την έλλειψη τραπεζικών αποθεματικών που δημιουργήθηκε όταν η Fed επιβράδυνε την αγορά κρατικών ομολόγων και οι επενδυτές ανέλαβαν το κενό. Τα επιτόκια repos μίας ημέρας – στα οποία στηρίζονται ευρέως οι τράπεζες της Wall Street για τη χρηματοδότηση των καθημερινών εργασιών – πενταπλασιάστηκαν και έφτασαν το 10% και η τάξη αποκαταστάθηκε μόνο αφού η Fed ξεκίνησε εκ νέου τις αγορές repos για να σταθεροποιήσει την αγορά.

Αν και η μεταβλητότητα αυτόν τον μήνα και τον προηγούμενο είναι πολύ μικρότερου μεγέθους, υπάρχουν κάποιες αντιστοιχίες. Πληθώρα κρατικών ομολόγων στους ισολογισμούς των πρωτογενών διαπραγματευτών έχει εμποδίσει την ικανότητα των τραπεζών να παρέχουν βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση κατά τη διάρκεια της κρίσης τους στο τέλος του μήνα. Εν τω μεταξύ, η ζήτηση για τέτοια χρηματοδότηση είχε αυξηθεί κατακόρυφα χάρη στο ράλι των κρατικών ομολόγων.

Οι πιέσεις αναδεικνύουν τη συζήτηση υψηλού κινδύνου σχετικά με το αν η Fed εκτιμά λανθασμένα πόσο μπορεί να συρρικνώσει τον ισολογισμό της χωρίς να προκαλέσει διαταραχές.

Πέρα από τα ευρύτερα κριτήρια αναφοράς χρηματοδότησης, η QT επηρεάζει επίσης τη ζήτηση για συγκεκριμένους τίτλους. Οι traders πληρώνουν ασφάλιστρο για να δανειστούν το πιο πρόσφατο 20ετές ομόλογο του Δημοσίου στην αγορά repos, επειδή η Fed – η οποία προηγουμένως ανακούφιζε οποιαδήποτε αυξημένη ζήτηση repos – κατέχει πλέον μόνο το 1% περίπου της έκδοσης, με το μεγαλύτερο μέρος να είναι κρυμμένο σε χαρτοφυλάκια που δεν δανείζουν.

Αν και η πίεση αυτή πιθανότατα θα μειωθεί μόλις η νέα έκδοση διακανονιστεί την επόμενη εβδομάδα – και οι συνολικές συνθήκες χρηματοδότησης θα αρχίσουν επίσης να χαλαρώνουν – τέτοιες πιέσεις στο τέλος του μήνα, του τριμήνου και του έτους φαίνεται ότι επέστρεψαν για τα καλά.