Ελληνική οικονομία: Πού κέρδισε και πού έχασε το 2023 [γραφήματα]

Ο θάνατος του «σκληρού» Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ξύπνησε τις  μνήμες των σκληρών μνημονίων, μιας Ελλάδας ταραγμένης,υποτιμημένης και ουσιαστικά πτωχευμένης. Ωστόσο, κλείνοντας το ημερολόγιο αυτό του χρόνου, πόσο διαφορετική είναι σήμερα Ελλάδα ; Τι πέτυχε μέσα στο 2023 και τι τελικά δεν πέτυχε;

Επενδυτική βαθμίδα

Με θετικό πρόσημο αποχαιρετά η ελληνική οικονομία το 2023 σε επίπεδο αξιολογήσεων, καθώς μετά τη Scope, τη DBRS, τη S&P και τέλος τη Fitch επισφραγίστηκε  ο στόχος της επενδυτικής βαθμίδας.

Η άρση του καθεστώτος του “non Investment grade” για τα ελληνικά ομόλογα επιτρέπει πλέον σε πιο συντηρητικούς επενδυτές ομολόγων (ασφαλιστικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρείες) να αυξήσουν τις τοποθετήσεις τους σε ελληνικούς τίτλους.

Η Ελλάδα με την επενδυτική βαθμίδα αποτελεί πλέον  ένα πολύ καλό προορισμό επενδύσεων αφού έχει  μειωθεί ο λεγόμενος “κίνδυνος χώρας”.

Η αναβάθμιση του Δημοσίου στην επενδυτική βαθμίδα βοηθά να αναγεννηθεί η αγορά εταιρικών ομολόγων .Οι μεγαλύτερες σε μέγεθος επιχειρήσεις μπορούν να πετύχουν καλύτερους όρους δανεισμού από τις αγορές

Η υψηλότερη πιστοληπτική ικανότητα του Δημοσίου θα συμπαρασύρει και αυτή των εμπορικών τραπεζών. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα μπορούν να δανειστούν πιο φθηνά από τη διατραπεζική αγορά και βέβαια θα μπορέσει αυτή η ρευστότητα να περάσει και στην αγορά

Το χρέος

Ποιος θα το πίστευε πριν από κάποια χρόνια πως η Ελλάδα θα εξελισσόταν σε πρωταθλήτρια στη μείωση του Δημοσίου Χρέους; Σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού ,το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 357.000 εκατ. ευρώ ή 160,3% ως ποσοστό του ΑΕΠ στο τέλος του 2023, έναντι 356,59 δισ. ευρώ ή 172,6% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2022, παρουσιάζοντας μείωση κατά 12,3 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2022. Το 2024 το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 356.δισ. ευρώ ή 152,3% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 8,0 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ έναντι του 2023.Σε πρόσφατη εκτίμηση της η Moodys  είχε αναφέρει πως παρά το γεγονός ότι σε απόλυτους αριθμούς το ελληνικό χρέος παραμένει υψηλό, η βιωσιμότητά του είναι ιδιαίτερα ισχυρή μάλιστα όπως εκτιμά η Moody’s, το διάστημα 2023-2030, η Ελλάδα θα καταγράψει επίσης παγκόσμιο ρεκόρ μείωσης του δείκτη χρέους, κατά 26 ποσοστιαίες μονάδες.

Μείωση της ανεργίας

Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 9,6% τον Οκτώβριο. Πριν από δέκα χρόνια, βρισκόταν στο αποκαρδιωτικό  28%.Αλλη μια νίκη για την ελληνική οικονομία το 2023 καθώς η ανεργία έπεσε κάτω από το «ψυχολογικό όριο» του 10%  .Οι άνεργοι τον Οκτώβριο ανήλθαν σε 453.783 άτομα, σημειώνοντας μείωση κατά 98.636 άτομα σε σχέση με τον Οκτώβριο 2022 (17,9%) και κατά 28.316 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο 2023 (5,9%).

Βάσει των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο από τον Ιανουάριο του 2009.

Ανάπτυξη

Το κάποτε «μαύρο πρόβατο» της Ευρώπης παρουσιάζει ανάπτυξη όταν η σκληρή Γερμανία  παρουσιάζει ύφεση. Ο ρυθμός ανάπτυξης σύμφωνα με τα στοιχεια του προυπολογισμού αναμένεται να ανέλθει σε 2,4% το 2023 και 2,9% το 2024. Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν σε ονομαστικούς όρους αναμένεται να αυξηθεί από 206,6 δισ. ευρώ το 2022 σε 222,8 δισ. ευρώ το 2023 και 233,8 δισ. ευρώ το 2024. Από την άλλη οι εκτιμήσεις  για την ανάπτυξη  του ΔΝΤ για την Ευρωζώνη, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οκτωβρίου του ΔΝΤ, εκτιμάται σε 0,7% το 2023 και 1,2% το 2024, για τη Γερμανία προβλέπονται ύφεση 0,5% το 2023 και ανάπτυξη 0,9% το 2024. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πάλι  για το 2023 εκτιμά ρυθμό ανάπτυξης 0,6% τόσο για την ΕΕ όσο και την Ευρωζώνη από 3,4% το 2022. Το 2024 προβλέπεται ρυθμός ανάπτυξης 1,3% για την ΕΕ και 1,2% για την Ευρωζώνη το 2023 και 1,7% το 2024, ενώ για τη Γερμανία προβλέπονται ύφεση 0,3% το 2023 και ανάπτυξη 0,8% το 2024.Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και το γεγονός πως ο ελληνικός προϋπολογισμός πήρε το πράσινο φως της Κομισιόν καθώς είναι είναι σύμφωνος με τις δημοσιονομικές συστάσεις του Συμβουλίου με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής. Αντίθετα προϋπολογισμοί όπως  της Αυστρίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, του Λουξεμβούργου, της Λετονίας, της Μάλτας, της Ολλανδίας, της Πορτογαλίας και της Σλοβακίας ευθυγραμμίζονται σε γενικές γραμμές με τις δημοσιονομικές συστάσεις του Συμβουλίου. Το Eurogroup μάλιστα  κάλεσε  αυτά τα κράτη μέλη να είναι έτοιμα να αναλάβουν δράση όπως απαιτείται. Σημείωσε επίσης στην ανακοίνωση του ότι η  Γερμανία ενδέχεται να χρειαστεί προσαρμογές στα δημοσιονομικά της σχέδια.

H ακρίβεια στα τρόφιμα

Τι και εάν η κυβέρνηση έκανε τα καλάθια, έριξε τα πρόστιμα στις πολυεθνικές και έβαλε στο μάτι τις προσφορές στα σουπερμαρκετ ,το αποτέλεσμα είναι πως η Ελλάδα παρουσιάζει έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς αύξησης τιμών στα τρόφιμα  και συγκεκριμένα τον τέταρτο υψηλότερο στην ΕΕ σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το μήνα Νοέμβριο

Η φοροδιαφυγή

Η κυβέρνηση ποντάρει στο πρόσφατο νομοσχέδιο που πέρασε από τη Βουλή για τη πάταξη της φοροδιαφυγής παρόλα αυτά ,η φοροδιαφυγή «έζησε και βασίλεψε» για ακόμη μια χρονιά. .Ο διοικητής της ΤτΕ μέσα στο καλοκαίρι σε δηλώσεις του στο in.gr είχε δηλώσει πως υπάρχει μια γκρίζα ζώνη περίπου 60 δισεκ € εάν συγκρίνουμε τι δηλώνουν οι Έλληνες πολίτες και τι καταναλώνουν  Μια από τις τελευταίες  προσπάθειες υπολογισμού  της φοροδιαφυγής είχε γίνει  πριν από την πανδημία από τη διαΝΕΟσις, σε συνεργασία με την Ernst & Young. Σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα, το μέγεθος της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα μπορεί να προσδιοριστεί σε ένα ποσοστό από 6% ως 9% του ΑΕΠ, δηλαδή με τα σημερινά δεδομένα ως και 19- 20 δισ ευρώ.