Η Γη «φλέγεται» – Η υπερθέρμανση του πλανήτη δοκιμάζει τα όρια της ανθρώπινης υποδομής

Πέρυσι, περισσότερο από το 40 τοις εκατό της επιφάνειας της Γης ήταν τουλάχιστον 1,5 βαθμούς Κελσίου θερμότερο από ό,τι στα τέλη του 1800, σύμφωνα με ανάλυση της Washington Post των δεδομένων θερμοκρασίας που κυκλοφόρησε η μη κερδοσκοπική Berkeley Earth.

Ένα επίπεδο αύξησης της θερμοκρασίας έως και 1,5 βαθμό είναι το σημείο αναφοράς που ορίστηκε στη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα του 2015, ένας κρίσιμος στόχος που οι ειδικοί λένε ότι θα μπορούσε να περιορίσει τις πιο τρομερές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής σε σύγκριση με δύο ή τρεις βαθμούς θέρμανσης.

Περίπου το ένα πέμπτο του πλανήτη έχει ήδη θερμανθεί κατά περισσότερους από 2 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τα τέλη του 1800, πριν οι άνθρωποι αρχίσουν να καίνε ορυκτά καύσιμα σε μεγάλη κλίμακα. Περίπου το 5 τοις εκατό του πλανήτη έχει θερμανθεί περισσότερο από 3 βαθμούς Κελσίου, ενώ παρατηρήθηκε η περιοχή γύρω από την Αρκτική να θερμαίνεται σημαντικά γρήγορα.

Θα υπάρξει «μεγάλη κλιμάκωση των επιπτώσεων» μεταξύ 1,5 και 2 βαθμών αύξησης της θερμοκρασίας, σύμφωνα με τον Zeke Hausfather, επιστήμονα του κλίματος στο Berkeley Earth.

Η Post έχει χαρτογραφήσει τις περιοχές που είδαν τις μεγαλύτερες θερμοκρασιακές ανωμαλίες το 2023 – μέρη που έχουν θερμανθεί τόσο γρήγορα που το κλίμα δοκιμάζει ήδη τα όρια της ανθρώπινης υποδομής και την ικανότητα του φυσικού κόσμου να αντεπεξέλθει.

«Βράζει» η Ευρώπη

Η Ευρώπη έχει σημειώσει πολύ υψηλότερους ρυθμούς αύξησης της θερμοκρασίας από ό,τι άλλα μέρη του πλανήτη. Το 2023 τμήματα της ηπείρου ήταν έως και 3 βαθμούς θερμότερα από ό,τι στα τέλη του 19ου αιώνα.

Οι ερευνητές δεν κατανοούν πλήρως γιατί οι θερμοκρασίες αυξάνονται ταχύτερα στην Ευρώπη, δήλωσε η Friederike Otto, ανώτερη λέκτορας στην επιστήμη του κλίματος στο Ινστιτούτο Grantham του Imperial College του Λονδίνου. Ένας παράγοντας θα μπορούσε να είναι ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εργάστηκαν για τον καθαρισμό της ρύπανσης από αερολύματα που προέρχονται από τα αυτοκίνητα και τη βιομηχανία τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτά τα μικρά σωματίδια, ενώ είναι πολύ επιβλαβή για τον άνθρωπο, έχουν ψυκτική επίδραση στο κλίμα.

Οι καύσωνες είναι μεταξύ των κορυφαίων ανησυχιών καθώς η Ευρώπη και άλλα μέρη του πλανήτη συνεχίζουν να θερμαίνονται, και οι κίνδυνοι για την υγεία τους παραμένουν ευρέως υποτιμημένοι, δήλωσε ο Otto. «Βλέπουμε θερμοκρασίες που δεν έχουν επιτευχθεί ποτέ στο παρελθόν και μήνες και μήνες ζέστης στους οποίους οι κοινωνίες μας δεν έχουν προσαρμοστεί».

To φαινόμενο Ελ Νίνιο

Το 2023 σημειώθηκε ρεκόρ θερμότητας και στους ωκεανούς.

Οι υψηλές θερμοκρασίες πάνω από τον τροπικό Ειρηνικό, που προκλήθηκαν από το καιρικό πρότυπο El Niño, συνέβησαν πάνω σε μια μακροχρόνια αύξηση του θερμικού περιεχομένου των ωκεανών, μια κλιματική μονάδα μέτρησης που καταγράφει όχι μόνο τη θερμοκρασία στην επιφάνεια της θάλασσας, αλλά και τη θερμική ενέργεια που είναι αποθηκευμένη σε βάθος 2.000 μέτρων ή 6.600 ποδιών κάτω από την επιφάνεια.

Ενώ υπάρχει κάποια φυσική μεταβλητότητα στις θερμοκρασίες από έτος σε έτος, ο κόσμος θα αντιμετωπίσει σύντομα τις κλιματικές επιπτώσεις, εκτός εάν οι χώρες αναλάβουν δραστική δράση για τη μείωση των εκπομπών, σύμφωνα με τους επιστήμονες.

«Είναι πολύ πιθανό ότι σε 20, 30 χρόνια, θα αναπολούμε το κλίμα των αρχών της δεκαετίας του 2020 ως μια περίοδο κατά την οποία [η θερμοκρασία] ήταν ακόμη διαχειρίσιμη, όταν ήταν ψυχρή, κατά μία έννοια», δήλωσε ο Carlo Buontempo, διευθυντής της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής Copernicus, της κορυφαίας ευρωπαϊκής υπηρεσίας για το κλίμα.