Οι ιδιοκτήτες κατοικιών σε όλη την ευρωζώνη θα βιώσουν την ασφυκτική πίεση του αυξανόμενου κόστους για τα στεγαστικά δάνεια μέχρι το τέλος της δεκαετίας, παρά τη μείωση των επιτοκίων, προειδοποίησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Πολλοί δανειολήπτες που έλαβαν στεγαστικά δάνεια κατά την εποχή των χαμηλών και αρνητικών επιτοκίων αντιμετωπίζουν αναχρηματοδότηση τα επόμενα χρόνια, ανέφερε η ΕΚΤ σε ανάρτησή της την Τετάρτη, προειδοποιώντας ότι η αυστηροποίηση των μέτρων για αυτά τα νοικοκυριά θα οδηγήσει σε «επιβάρυνση της κατανάλωσης» που θα μπορούσε να διαρκέσει «τουλάχιστον μέχρι το 2030».
Αφού ο πληθωρισμός άρχισε να αυξάνεται από τα τέλη του 2021, η ΕΚΤ έσπευσε να τερματίσει την εποχή των αρνητικών επιτοκίων το 2022, αυξάνοντας το κόστος δανεισμού από -0,5% σε 4% μέσα σε μόλις 15 μήνες.
Ενώ οι φορείς καθορισμού επιτοκίων στη Φρανκφούρτη μειώνουν το απότομο κόστος δανεισμού από τον Ιούνιο του 2024, το μέσο επιτόκιο στεγαστικών δανείων θα συνεχίσει να αυξάνεται για χρόνια, αναφέρει η ανάλυση της ΕΚΤ.
Η ΕΚΤ έχει μειώσει το βασικό επιτόκιο διευκόλυνσης καταθέσεων επτά φορές από τον περασμένο Ιούνιο, από 4% σε 2,25%, με την τελευταία μείωση να αποφασίζεται στην προηγούμενη συνεδρίαση του Απριλίου. Επενδυτές και αναλυτές αναμένουν ότι φέτος θα ακολουθήσουν δύο, αν όχι τρεις, ακόμη μειώσεις των 25 μονάδων.
Θα καθυστερήσουν τα οφέλη για τους δανειολήπτες
Ωστόσο, ορισμένα χαρακτηριστικά της ευρωπαϊκής αγοράς στεγαστικών δανείων σημαίνουν ότι οποιοδήποτε όφελος από τις μειώσεις των επιτοκίων για την πλειονότητα των ιδιοκτητών κατοικιών θα καθυστερήσει, όπως σημειώνουν οι Financial Times. Τα τρία τέταρτα των ιδιωτών αγοραστών ακινήτων στη ζώνη του ευρώ δεσμεύουν το κόστος δανεισμού κατά τη στιγμή της αγοράς τους για αρκετά χρόνια.
Στη Γαλλία, για παράδειγμα, περισσότερο από το 40% των επιτοκίων στεγαστικών δανείων είναι σταθερά για περισσότερο από μια δεκαετία, με το μεγαλύτερο μέρος του υπολοίπου να είναι σταθερό για τρία έως δέκα χρόνια, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ. Στη Γερμανία, τα στεγαστικά δάνεια σταθερής διάρκειας είναι επίσης συνηθισμένα, ενώ η Ισπανία και η Ιταλία έχουν υψηλότερο μερίδιο στεγαστικών δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου.
«Πολλά [στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου] που εκδόθηκαν κατά την περίοδο των χαμηλών επιτοκίων πρόκειται να ανατιμολογηθούν με υψηλότερα επιτόκια τα επόμενα χρόνια», ανέφερε η ΕΚΤ στην ανάλυση. Επιπλέον, «οι δανειολήπτες που αποπληρώνουν σταδιακά τα δάνεια με χαμηλότερο επιτόκιο αντικαθίστανται από νέους ενυπόθηκους δανειστές που λαμβάνουν νέα δάνεια με υψηλότερα επιτόκια», ανέφερε η κεντρική τράπεζα.
Η έρευνα της ΕΚΤ για τις προσδοκίες των καταναλωτών δείχνει ότι σχεδόν οι μισοί ιδιοκτήτες κατοικιών στη ζώνη του ευρώ έχουν μειώσει τις δαπάνες ή τις αποταμιεύσεις τους τους τελευταίους 12 μήνες «είτε ως απάντηση είτε εν αναμονή υψηλότερων πληρωμών επιτοκίων».
Σχεδόν οι μισοί σχεδιάζουν να συνεχίσουν να μειώνουν την κατανάλωση κατά το επόμενο έτος, σύμφωνα με την έρευνα.
