Η ικανότητα της Κίνας να παράγει φθηνά ηλεκτρικά οχήματα έχει προκαλέσει ανησυχία σε χώρες με μεγάλους κατασκευαστές αυτοκινήτων, οδηγώντας τις κυβερνήσεις να εξετάζουν τις επιδοτήσεις που παρέχει το Πεκίνο στον κλάδο και να επιβάλλουν εμπορικούς φραγμούς.
Πλέον, όμως, είναι η ίδια η κινεζική κυβέρνηση που ανησυχεί για το πόσο χαμηλά έχουν φτάσει οι τιμές των ηλεκτρικών οχημάτων των εγχώριων παραγωγών της. Ο ανταγωνισμός για τη μείωση των τιμών δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης και ο κλάδος έχει εξελιχθεί σε χαρακτηριστικό παράδειγμα των ευρύτερων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η κινεζική οικονομία, όπως αναφέρει ο Economist σε άρθρο του.
Η BYD ρίχνει και άλλο τις τιμές
Στις 23 Μαΐου, η BYD, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ηλεκτρικών οχημάτων στην Κίνα, προκάλεσε αίσθηση όταν μείωσε τις τιμές σε 22 ηλεκτρικά και υβριδικά μοντέλα της. Πλέον, η τιμή εκκίνησης για το φθηνότερο μοντέλο της, το Seagull, διαμορφώνεται στα μόλις 55.800 γιουάν (7.700 δολάρια). Η κίνηση αυτή ήρθε μόλις δύο χρόνια μετά την αρχική παρουσίαση του συγκεκριμένου hatchback, όταν η τιμή του είχε θεωρηθεί ήδη πολύ χαμηλή στα 73.800 γιουάν.
Αυτή η νέα μείωση προκάλεσε επίσημη ανησυχία για το πού μπορεί να φτάσει ο πόλεμος τιμών στη μεγαλύτερη αγορά αυτοκινήτων του κόσμου. Στις 31 Μαΐου, το υπουργείο Βιομηχανίας της Κίνας δήλωσε στο Xinhua, το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων, ότι «δεν υπάρχουν νικητές σε έναν πόλεμο τιμών, πόσο μάλλον μέλλον». Το υπουργείο δεσμεύτηκε να περιορίσει τον αθέμιτο ανταγωνισμό, επισημαίνοντας ότι πλήττει τις επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη και μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα ασφάλειας. Την 1η Ιουνίου, η People’s Daily, το επίσημο όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος, προειδοποίησε ότι τα προϊόντα χαμηλής τιμής και ποιότητας μπορούν να βλάψουν τη φήμη του «Made in China».
Η αντίδραση αυτή έρχεται καθώς οι αρχές προσπαθούν να περιορίσουν τον μη παραγωγικό και αυτοκαταστροφικό ανταγωνισμό μεταξύ εταιρειών και τοπικών κυβερνήσεων, που έχει οδηγήσει σε υπερπαραγωγή και μείωση των κερδών. Οι κινήσεις αυτές εντάσσονται σε μια ευρύτερη προσπάθεια εξισορρόπησης της οικονομίας. Όπως σημειώνει ο Ρόμπιν Ξινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Morgan Stanley για την Κίνα, «οι πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν ότι το παλιό μοντέλο που βασίζεται στην προσφορά παραμένει άθικτο».
Νέα Evergrande στην Κίνα;
Οι μετοχές της BYD υποχώρησαν μετά τις μειώσεις τιμών και τις επίσημες δηλώσεις, καθώς ενισχύθηκαν οι ανησυχίες ότι ο πόλεμος τιμών δεν είναι βιώσιμος. Ωστόσο, για να διατηρήσουν το μερίδιο αγοράς τους, και άλλοι κατασκευαστές αυτοκινήτων προχώρησαν σε μειώσεις τιμών.
Ο Γουέι Τζιανγκτζούν, πρόεδρος της Great Wall Motor, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου, χαρακτήρισε τη βιομηχανία «ανθυγιεινή» και συνέκρινε την κατάσταση με την κατάρρευση της αγοράς ακινήτων, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Η Evergrande της αυτοκινητοβιομηχανίας υπάρχει ήδη, απλώς δεν έχει ακόμη εκραγεί», σε δηλώσεις του στο Sina Finance. Ένα στέλεχος της BYD απάντησε ότι τα σχόλια του κ. Γουέι ήταν «κινδυνολογικά».
Η κατάσταση επιδεινώνεται από το γεγονός ότι, σύμφωνα με την Jato Dynamics, υπάρχουν 115 κινεζικές μάρκες ηλεκτρικών οχημάτων. Μόνο λίγες, όπως η BYD, είναι κερδοφόρες και αναμένεται να επιβιώσουν μακροπρόθεσμα. Οι έντονοι πόλεμοι τιμών αποτελούν συχνό φαινόμενο σε πολλούς κλάδους της κινεζικής βιομηχανίας. Μέχρι το τέλος του τρίτου τριμήνου του περασμένου έτους, σχεδόν το 25% των εισηγμένων κινεζικών εταιρειών ήταν ζημιογόνες, ποσοστό υπερδιπλάσιο σε σχέση με πέντε χρόνια πριν.
Παραμένει η ισχυρή η BYD
Η ενοποίηση του κλάδου θα απαιτήσει χρόνο και θα είναι επώδυνη. Η BYD βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση λόγω του μεγέθους και της κάθετης ολοκλήρωσής της. Ελέγχει τα πάντα, από τα δικαιώματα εξόρυξης των ορυκτών που χρειάζεται για την κατασκευή των δικών της μπαταριών, μέχρι τα πλοία που μεταφέρουν τα αυτοκίνητά της στο εξωτερικό. Τον Νοέμβριο, προκάλεσε ανησυχία για ακόμη πιο σκληρό ανταγωνισμό, ζητώντας από τους προμηθευτές της να μειώσουν τις τιμές κατά 10%.
Πλέον, οι πιέσεις στους προμηθευτές ενδέχεται να ενταθούν, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε απολύσεις και μείωση εισοδημάτων για τους εργαζόμενους του κλάδου, σε μια περίοδο που η κυβέρνηση επιδιώκει την ενίσχυση της εσωτερικής ζήτησης για να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ.
Η ολοένα και πιο δύσκολη εγχώρια αγορά αναμένεται να ενισχύσει τις κινεζικές εξαγωγές αυτοκινήτων. Σύμφωνα με το Reuters, η BYD σχεδιάζει έως το 2030 να πουλά πάνω από το μισό της παραγωγής της στο εξωτερικό, κυρίως στη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη. Αυτό θα αποτελούσε σημαντική αλλαγή, καθώς πέρυσι περίπου το 90% των 4,3 εκατομμυρίων πωλήσεων της εταιρείας πραγματοποιήθηκε στην Κίνα.
Ωστόσο, οι υψηλότερες τιμές που επιτυγχάνουν τα ηλεκτρικά οχήματα στο εξωτερικό θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν τα ολοένα και μικρότερα περιθώρια κέρδους στην εγχώρια αγορά. Παρά τα αυξανόμενα εμπορικά εμπόδια, η BYD σημειώνει πρόοδο. Τον Απρίλιο, παρά την αύξηση των δασμών της ΕΕ στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα, η BYD πούλησε περισσότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα στην Ευρώπη από την Tesla για πρώτη φορά, σύμφωνα με την Jato Dynamics.