Με μηνύματα που αναφερόντουσαν στην ανάγκη ενεργειακής ενοποίησης της Ευρώπης και τη ρεαλιστική ολοκλήρωση της πράσινης μετάβασης, πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Ζάππειο Μέγαρο το Άτυπο Υπουργικό Συμβούλιο της Ενεργειακής Κοινότητας, υπό την κοινή προεδρία του Ευρωπαίου Επιτρόπου για την Ενέργεια και Στέγαση και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρου Παπασταύρου, το οποίο φέτος είχε εορταστικό χαρακτήρα, με αφορμή τη συμπλήρωση 20 ετών από την ίδρυσή της.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας υποδέχθηκε στο Ζάππειο, μεταξύ άλλων, τον Ευρωπαίο Επίτροπο για την Ενέργεια και τη Στέγαση, Dan Jorgensen, τον Γενικό Διευθυντή της Ενεργειακής Κοινότητας, Artur Lorkowski, καθώς και Υπουργούς Ενέργειας και Περιβάλλοντος από τα Συμβαλλόμενα Μέρη της Ενεργειακής Κοινότητας.
Η δήλωση Παπασταύρου
Μετά το πέρας του Άτυπου Συμβουλίου, ο κ. Παπασταύρου δήλωσε:
«Εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, είναι τιμή μου να σας καλωσορίζω στην Αθήνα για τον εορτασμό της 20ής επετείου της Ενεργειακής Κοινότητας. Μαζί με τον Επίτροπο κ. Jorgensen και τον Εκτελεστικό Διευθυντή κ. Lorkowski, υποδεχθήκαμε 16 Υπουργούς και Αναπληρωτές Υπουργούς από 10 Συμβαλλόμενα Μέρη και είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε πώς μπορούμε να έρθουμε πιο κοντά στην Ευρώπη. Εδώ, στην Αθήνα, πριν από 20 χρόνια, ιδρύθηκε η Ενεργειακή Κοινότητα με στόχο να ενώσει την περιοχή μας με την υπόλοιπη Ευρώπη, μέσα από την εναρμόνιση των αγορών, τη ρυθμιστική σύγκλιση και τη συνεργασία σε θέματα πολιτικής για την κλιματική αλλαγή, πάντα με σεβασμό στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Η περιοχή μας παραμένει ένα κομμάτι της Ευρώπης που δεν έχει πλήρως ενσωματωθεί, κάτι που αποτελεί διαρθρωτικό μειονέκτημα για τους πολίτες μας. Αυτό το έχουν πλέον συνειδητοποιήσει όλα τα συμβαλλόμενα μέρη. Είμαι αισιόδοξος μετά την πρώτη συνεδρίαση, καθώς όλες οι πλευρές εξέφρασαν ισχυρή δέσμευση για τη σύζευξη των αγορών ενέργειας. Έχουμε σημειώσει πρόοδο στον τομέα του φυσικού αερίου, κυρίως χάρη στον κάθετο διάδρομο. Πλέον, δεν εξαρτόμαστε από το ρωσικό αέριο – έχουμε LNG που φτάνει δια θαλάσσης από τον Νότο μέχρι την Ουκρανία και τη Μολδαβία.
Παραμένουν όμως σημαντικές προκλήσεις στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, ο οποίος είναι τεχνικά σύνθετος, απολύτως ρυθμιζόμενος και διαρκώς μεταβαλλόμενος. Τώρα είναι η στιγμή η περιοχή μας να καλύψει το κενό και να γεφυρώσει τις αποστάσεις για την ευημερία των πολιτών μας και ολόκληρης της περιοχής. Κύριε Επίτροπε, σας ευχαριστώ για τη διαρκή στήριξή σας, που μας επιτρέπει να προοδεύουμε και να εναρμονιζόμαστε με την υπόλοιπη Ευρώπη».
Τι ανέφερε ο Ευρωπαίος Επίτροπος
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την Ενέργεια και τη Στέγαση, Dan Jorgensen, ανέφερε:
«Σας ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ, για τη φιλοξενία με αφορμή τα 20 χρόνια της Ενεργειακής Κοινότητας. Έχει υπάρξει ουσιαστική συνεργασία προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεών μας, αλλά έχουμε ακόμη πολλή δουλειά μπροστά μας. Πρέπει να επιτύχουμε καλύτερη και πιο αποδοτική σύζευξη των αγορών μας. Βρισκόμαστε ακόμη στη διαδικασία απανθρακοποίησης των οικονομιών μας για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Πρέπει να γίνουμε πλήρως ανεξάρτητοι από τις εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία.
Θα ήθελα να αναφερθώ και στην κατάσταση στην Ουκρανία και στις ενέργειες στήριξης προς τους πολίτες της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει αφοσιωμένη στη στήριξη της Ουκρανίας. Ο πόλεμος που εξαπέλυσε η Ρωσία είναι καταδικαστέος. Η Ρωσία στοχεύει την ενεργειακή υποδομή της Ουκρανίας, πλήττοντας τις ζωές απλών οικογενειών. Γι’ αυτό και στηρίζουμε την Ουκρανία στην αποκατάσταση των ζημιών και στη διαμόρφωση ενός ανθεκτικού ενεργειακού συστήματος. Από τον Φεβρουάριο του 2022, η Ευρώπη έχει μειώσει δραστικά την εξάρτησή της από τα ρωσικά καύσιμα – το ποσοστό εισαγωγών άνθρακα από τη Ρωσία έπεσε από 51% σε 0%, το πετρέλαιο από 27% σε 3% και το φυσικό αέριο από 45% σε 13%. Ακόμη και το 13% είναι υπερβολικό.
Στέλνουμε σαφές μήνυμα προς τη Ρωσία: αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Δεν θα επιτρέψουμε στη Ρωσία να εκβιάζει τα κράτη-μέλη μας ή να εργαλειοποιεί την ενέργεια εις βάρος μας. Δεν θα συμβάλουμε στη χρηματοδότηση του πολέμου. Για αυτό προχωρούμε σε απαγόρευση εισαγωγής ρωσικού φυσικού αερίου. Οι σχετικές προτάσεις βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Θέλω να ευχαριστήσω την ελληνική κυβέρνηση για τη σταθερή υποστήριξή της. Επιστρέφοντας στο κύριο θέμα της συνάντησης, όπως είπε και ο Υπουργός, είμαι βέβαιος ότι θα σημειώσουμε πρόοδο. Όλες οι χώρες που εκπροσωπούνται εδώ βρίσκονται σε τροχιά μεταρρυθμίσεων – για την απανθρακοποίηση, τη βελτίωση της λειτουργίας των αγορών, τη μείωση των τιμών για τους καταναλωτές και την αμοιβαία στήριξη. Η διασύνδεση είναι το βασικό εργαλείο για την επίτευξη αυτών των στόχων. Σταύρο, σε ευχαριστώ για τη φιλοξενία».
Ο Γενικός Διευθυντής της Ενεργειακής Κοινότητας, Artur Lorkowski, σημείωσε:
«Πριν από 20 χρόνια, εδώ υπογράφηκε η Συμφωνία για την Ενεργειακή Κοινότητα. Οι χώρες της περιοχής και η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισαν, μετά τους πολέμους στα Βαλκάνια, να προχωρήσουν με συνεργασία και ενοποίηση. Θέλω να εκφράσω την ευγνωμοσύνη όλων των συμβαλλομένων μερών, των Υπουργών που βρίσκονται σήμερα εδώ, αλλά και προς την ελληνική κυβέρνηση για τη φιλοξενία – και όχι μόνο για αυτό. Η Ελλάδα δεν είναι απλώς οικοδεσπότης σήμερα. Είναι το παράθυρο αυτών των χωρών προς την αγορά LNG, μέσω των υποδομών που έχουν αναπτυχθεί. Είναι επίσης το σημείο πρόσβασης στο ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας. Η στενή συνεργασία με τα Δυτικά Βαλκάνια έχει οικονομικά οφέλη για την Ελλάδα, αλλά αφορά και την ασφάλεια και τη σταθερότητα. Μόνο μέσω αυτής της συνεργασίας μπορούμε να ενσωματώσουμε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο σύστημα και να διασφαλίσουμε την αποφυγή διακοπών ρεύματος. Η ενοποίηση αυτή συνεπάγεται και υποχρεώσεις για τα συμβαλλόμενα μέρη, ώστε να διαμορφωθεί ένα ενιαίο επίπεδο σύγκλισης. Για αυτό συνεχίζεται ο διάλογος για την τιμολόγηση, τη μείωση των εκπομπών και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».
