Γαλλία: Το «κύκνειο άσμα» Μακρόν

Το ότι ο Φρανσουά Μπαϊρού έχασε την εξουσία δεν αποτελεί έκπληξη.  Θα μπορούσε να πει κανείς, ότι από την ημέρα που ανέλαβε την πρωθυπουργία πριν από εννέα μήνες, είχε ημερομηνία λήξης. Ο τέταρτος πρωθυπουργός της Γαλλίας μέσα σε δύο χρόνια δεν κατάφερε να σπάσει το αδιέξοδο ενός κοινοβουλίου που κυριαρχείται από ακραίες απόψεις, όπου δεν υπάρχει πλειοψηφία και όπου η ψήφιση ενός προϋπολογισμού φαντάζει άθλος του Ηρακλή.

H «καυτή πατάτα» έπεσε για μία ακόμα φορά στα χέρια του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ανακοίνωσε αργά χθες βράδυ έναν ακόμα πρωθυπουργό για τη δεύτερη οικονομία της ευρωζώνης, τον Σεμπαστιάν Λεκορνί… 

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι το μέλλον του φαντάζει επίσης, προδιαγεγραμμένο. Δεν είναι διόλου τυχαίου, που το Bloomberg γράφει για το «κύκνειο άσμα» της εποχής Μακρόν.

Το χρονόμετρο μετρά αντίστροφα, και ο νέος πρωθυπουργός καλείται τώρα να ξεπεράσει τις συμπληγάδες και να συντάξει έναν νέο προϋπολογισμό, που θα περάσει τόσο από τη γαλλική Εθνοσυνέλευση όσο και από τις Βρυξέλλες…

Το τέλος του Μακρόν

Τελικά, η μεγάλη εικόνα της τελευταίας κρίσης φαίνεται να είναι το τέλος του ίδιου του Μακρόν.

Ο Γάλλος πρόεδρος ανέλαβε τα καθήκοντά του ποντάροντας στο αφήγημα της αναγέννησης της ασθμαίνουσας οικονομίας της χώρας με φορολογικές περικοπές, που θα οδηγούσαν σε επενδυτική άνθηση.

Οκτώ χρόνια αργότερα, η οικονομική άνθηση δεν έχει έρθει ακόμα. Και το τεράστιο έλλειμμα που δημιουργήθηκε από αυτές τις φορολογικές περικοπές τροφοδοτεί τώρα μια από τις πιο σοβαρές πολιτικές κρίσεις της Γαλλίας της μεταπολεμικής εποχής, θέτοντας υπό αμφισβήτηση το μέλλον των φιλοδοξιών του να απελευθερώσει τη γαλλική οικονομία.

Μέσα στη νέα αυτή  πολιτική περιδίνηση ο Μακρόν θα προσπαθήσει να διατηρήσει ζωντανό το οικονομικό του όραμα, παλεύοντας με ένα κοινοβούλιο και ένα κοινό που διάκειται ολοένα και πιο εχθρικά απέναντι στα σχέδιά του για την αναμόρφωση της Γαλλίας.

Δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές αναμένονται στους δρόμους σήμερα την Τετάρτη, με ορισμένους από την άκρα αριστερά να ζητούν «να μπλοκαριστούν τα πάντα».

«Ακόμα κι αν οι χαμηλότεροι φόροι στις επιχειρήσεις έχουν ευνοϊκές επιπτώσεις, ποτέ δεν είναι αρκετές», δήλωσε ο Φρανσουά Εκάλ, πρώην οικονομολόγος στο Ελεγκτικό Συνέδριο της Γαλλίας. «Το μεγάλο λάθος του Μακρόν ήταν ότι δεν μείωσε ανάλογα τις δημόσιες δαπάνες».

Ελκυστικός προορισμός

Όπως επισημαίνει η Wall Street Journal με βάση ορισμένα μέτρα, ο Μακρόν έχει μετατρέψει τη Γαλλία στον πιο ελκυστικό προορισμό της Ευρώπης για ξένες επενδύσεις, μια δυναμική που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Προώθησε μια διετή αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης εν μέσω μαζικών διαδηλώσεων στους δρόμους, βοηθώντας στον έλεγχο των κρατικών δαπανών μακροπρόθεσμα. Η ανεργία βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδό της από την οικονομική κρίση του 2008.

Αλλά το μεγάλο οικονομικό έργο του Μακρόν απέχει πολύ από το να ολοκληρωθεί. Σε βασικά σημεία, δεν έχει κάνει πολλά για να αλλάξει την οικονομία, λένε οι αναλυτές.

Οι Γάλλοι κατασκευαστές παράγουν ελαφρώς λιγότερα από ό,τι όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του ο Μακρόν. Η οικονομική ανάπτυξη από το 2017 είναι μέτρια σε σύγκριση με άλλες μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης, μπροστά από τη Γερμανία σε κατά κεφαλήν βάση, αλλά πίσω τόσο από την Ιταλία όσο και από την Ισπανία. Και βέβαια από την Ελλάδα.

Ωστόσο, μία άλλη ανάγνωση λέει ότι ότι οι εμβληματικές περικοπές του Μακρόν —η μείωση των φορολογικών συντελεστών στον πλούτο, τα μερίσματα και τις εταιρείες— δεν έχουν πυροδοτήσει κύμα νέων επενδύσεων. Μια μελέτη του Ινστιτούτου Δημόσιων Πολιτικών με έδρα το Παρίσι διαπίστωσε ότι οι χαμηλότεροι συντελεστές ενθάρρυναν τις νεοσύστατες επιχειρήσεις και τους επιχειρηματίες να μετακομίσουν στη Γαλλία, αλλά οι επιπτώσεις ήταν οριακές.

Συχνά, ο Μακρόν αναγκαζόταν να αλλάξει πορεία όταν αντιμετώπιζε κρίσεις, ανατρέποντας τις επιπτώσεις ορισμένων από τις πολιτικές του. Ορισμένοι οικονομολόγοι λένε ότι τα οφέλη της μείωσης των φόρων θα χρειαστούν χρόνο για να φανούν. Αυτοί και ο Μακρόν υποστηρίζουν ότι οι γαλλικοί φόροι, από τους υψηλότερους στον κόσμο, έχουν εδώ και καιρό καταπνίξει την οικονομική ανάπτυξη.

Τα σχέδια του Μακρόν να μειώσει τους φόρους για τους επενδυτές δεν έτυχαν ποτέ ευρείας υποστήριξης από το κοινό, ακόμη και όταν εξελέγη για πρώτη φορά το 2017.

Γρήγορα απέκτησε το προσωνύμιο «πρόεδρος των πλουσίων» αφότου αντικατέστησε τον φόρο περιουσίας της Γαλλίας με έναν πιο περιορισμένο φόρο επί του πλούτου από ακίνητα και μείωσε τους φόρους επί των μερισμάτων και των κεφαλαιακών κερδών. Μείωσε επίσης τους φόρους επί των εταιρειών στο 25% από 28%. Η κυβέρνηση του προκατόχου του, Φρανσουά Ολάντ, όταν ο Μακρόν ήταν υπουργός Οικονομίας, είχε ήδη μειώσει τον συντελεστή από 33%.