Πειρατεία: Η μεγαλύτερη μπάζα όλων των αιώνων

Τον Σεπτέμβριο του 1695, ένας στόλος πειρατικών πλοίων υπό την διοίκηση του Χένρι Έιβρι (γνωστού και ως Χένρι Άιβερι) επιτέθηκε σε μια νηοπομπή 25 πλοίων που ανήκαν στην Αυτοκρατορία των Μουγκάλ της Νότιας Ασίας.

Κατάφεραν να αιχμαλωτίσουν πολλά πλοία, συμπεριλαμβανομένου στις 8 Σεπτεμβρίου του Ganj-i-Sawai, ενός πλοίου που ανήκε στον ίδιο τον αυτοκράτορα των Μουγκάλ. Έκλεψαν περισσότερα από 500.000 χρυσά και ασημένια νομίσματα, καθιστώντας τη μεγαλύτερη μπάζα που έχουν κλέψει πειρατές στην ιστορία, έγραψε ο Σρινίβας Ρέντι, επισκέπτης επίκουρος καθηγητής θρησκευτικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μπράουν, σε μια εργασία του 2020 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Asian Review of World Histories.

Στα τελευταία χρόνια του δέκατου έβδομου αιώνα, Άγγλοι κουρσάροι, αδειοδοτημένοι πράκτορες κυβερνήσεων που δρούσαν εναντίον εμπορικών στόλων αντιπάλων, οι οποίοι γρήγορα στιγματίστηκαν ως πειρατές από τους ίδιους τους συμπατριώτες τους, ενορχήστρωσαν μια από τις πιο διαβόητες πειρατικές επιδρομές στον Ινδικό Ωκεανό: την επίθεση και την κατάληψη του Ganj-i-Sawai από έναν από τους πλέον διαβόητους πειρατές καπετάνιους Χένρι Έιβρεϊ . Παρεμπιπτόντως, και οι δύο επιθέσεις είχαν βαθιά απήχηση στο αγγλικό κοινό.

Φανταστική απεικόνιση του Χένρι Έιβρεϊ με την κατάληψη του Gang-i-sawai

Η θυματοποίηση των πλοίων των Μουγκάλ

Αν και η κυριαρχία των θαλάσσιων δυνάμεων είχε πλέον μετατοπιστεί από τα πορτογαλικά στα αγγλικά χέρια, όλες οι πειρατικές επιδρομές που προκλήθηκαν από ευρωπαϊκές δυνάμεις εκμεταλλεύτηκαν την ευπάθεια των ναυτιλιακών επιχειρήσεων των Μουγκάλ, πολλές από τις οποίες εξακολουθούσαν να περνούν από την Ερυθρά Θάλασσα σε τακτά χρονικά διαστήματα που συνδέονταν με το προσκύνημα του Χατζ.

Τον Σεπτέμβριο του 1695, μια μεγάλη νηοπομπή 25 πλοίων των Μουγκάλ πέρασε από το διαβόητο Πορθμό Μαντέμπ, γνωστό και ως Μπαμπ-ελ-Μαντέμπ, ή Πύλη των Δακρύων. Επί πολλά πλοία των Μουγκάλ έπεφταν θύματα πειρατείας και αιχμαλωτίζονταν, αλλά εκείνη η επίθεση ήταν μοναδική. Δεν διαπράχθηκε μόνο από ένα πλοίο, αλλά από αυτό που μπορεί να ονομαστεί πειρατική συνομοσπονδία, μια αδελφότητα, ας πούμε, που θυμίζει τον Πειρατικό Κώδικα της κινηματογραφικής σειράς «Πειρατές της Καραϊβικής».

Κάπτεν Τιγκ, Φύλακας του Κώδικα των Πειρατών με τον γιό του Τζακ Σπάροου από τους “Πειρατές της Καραϊβικής”

Η πειρατική μοίρα, η οποία περιλάμβανε το Amity του Τόμας Τι, το Portsmouth Adventure του Τζόσεφ Φάρο, το Dolphin του Ρίτσαρντ Γουέικ, το Pearl του Γουίλιαμ Μέις και το Susanna του Τόμας Γουέικ, υπό την ηγεσία του διασημότερου πειρατή καπετάνιου από όλους: του Χένρι Έιβρεϊ, γνωστού ως ο «Βασιλιάς των Πειρατών», ο οποίος διοικούσε το Fancy.

Αξίζει να σημειωθεί ότι όλοι αυτοί οι άνδρες ήταν Άγγλοι κουρσάροι που είχαν αναλάβει την περιπολία της αμερικανικής ανατολικής ακτής. Απογοητευμένοι από τις προοπτικές τους στον Ατλαντικό, ωστόσο, πολλοί από αυτούς τους κουρσάρους, που κατάγονταν από λιμάνια της Μασαχουσέτης, του Ρόουντ Άιλαντ και της Νέας Υόρκης, γρήγορα έγιναν πειρατές.

Αυτή η νέα επιχείρηση συνέδεσε έτσι τον Ατλαντικό και τον Ινδικό Ωκεανό με έναν νέο αλλά πολύ αναμενόμενο τρόπο, καθώς ο λεγόμενος «Πειρατικός Γύρος» ακολούθησε τις συνήθως χρησιμοποιούμενες διαδρομές της Βρετανικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών, αν και με νέα κρησφύγετα πειρατών όπως το διαβόητο Νησί Σεντ-Μαρί στα ανοιχτά της δυτικής ακτής της Μαδαγασκάρης και το αρχαίο εμπορικό νησί Σοκότρα, αλλά και το νησί Πέριμ ακριβώς στη μέση του Πορθμού Μαντέμπ.

Η ασύλληπτη λεία

Καταδιώκοντας αυτή την νηοπομπή των Μουγκάλ, το πλοίο του Έιβρεϊ, το Fancy, κατάφερε να καταλάβει δύο πλοία: το Fateh Muhammed, ένα εμπορικό πλοίο με έξι κανόνια, «που μετέφερε 50-60.000 λίρες σε χρυσό και ασήμι και ανήκε στον Αμπντούλ Γκαφούρ, τον «μεγάλο μεγιστάνα της ναυτιλίας» του Σουράτ και το Gang-i-sawai, το μεγαλύτερο και πλουσιότερο πλοίο του στόλου, που ανήκε σε κανέναν άλλον παρά στον αυτοκράτορα των Μουγκάλ Αουρανγκζέμπ. Τα λάφυρα από το Gang-i-sawai ανήλθαν συνολικά μεταξύ 200.000 και 600.000 λιρών, συμπεριλαμβανομένων 500.000 χρυσών και ασημένιων νομισμάτων, καθιστώντας το μακράν το μεγαλύτερο έπαθλο στην ιστορία των πειρατών.

Ένα ινδικό kotiya (γνωστό ως ghanjah στους Άραβες). Το Ganj-i-Sawai θα ήταν παρόμοιο με αυτό.

Σε σημερινά λεφτά, το ποσό είναι ασύλληπτο, όχι μόνο ως νούμερο, αλλά και ως βάρος, καθώς όλα ήταν νομίσματα. Αν και δεν υπάρχουν στοιχεία για την αξία της λίρας στο 1695, μπορούμε ενδεικτικά να υπολογίσουμε βάσει πληθωριστικό μετατροπέα της Τράπεζας της Αγγλίας, μια λίρα τότε άξιζε 180 σημερινές λίρες. Αυτό θα έκανε τη μπάζα από το Gang-i-sawai να αξίζει μεταξύ 36.000.000 και 108.000.000 σημερινών λιρών, συν 10.800.000 από το Fateh Muhammed. Μια πιο Μια πιο ρεαλιστική εκτίμηση είναι με βάση δεδομένα του 1751 με το το μοντέλο ΔΤΚ του Ηνωμένου Βασιλείου για το 1751 να δίνει έναν πολλαπλασιαστή (~289×), μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε ως κατώτερο όριο (δηλαδή, την ελάχιστη κατά προσέγγιση σύγχρονη τιμή). Δηλαδή 200.000 λίρες το 1751 θα ήταν: £200.000 × 289,0153 ≈ 57.803.060 λίρες, ενώ 600.000 λίρες  θα ήταν 173.400.000 λίρες.

Η επικήρυξη του Έιβρεϊ

Τα μεθεόρτια της πειρατείας

Τα πράγματα έγιναν χειρότερα, καθώς το πλοίο «μεταφέρθηκε στο νησί Σοκότρα όπου το πλοίο λεηλατήθηκε, οι κρατούμενοι βασανίστηκαν και οι πολλές γυναίκες που επέβαιναν βιάστηκαν. Ενώ τα εγκλήματα του Άιβερι [Έιβρεϊ] ενθουσίασαν τον πληθυσμό του Λονδίνου, η Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών ταπεινώθηκε από την οργή του Αουρανγκζέμπ. Οι ναυτικοί φυλακίστηκαν, μερικοί από τους οποίους πέθαναν σε τρομερά «άθλιες συνθήκες, ενώ ο βασικός σταθμός στο Σουράτ αποκόπηκε από αυτοκρατορικά στρατεύματα για εννέα μήνες», έγραψε ο Τζέιμς Τόμας στο βιβλίο του του 2014. «Έμποροι και Ναυτικοί Επιδρομείς: Η Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών και το Πρόβλημα της Πειρατείας τον Δέκατο Όγδοο Αιώνα».

Προφανώς, ο Έιβρεϊ, ο οποίος είχε υπηρετήσει κάποτε στο Βασιλικό Ναυτικό, βρισκόταν τώρα σε πόλεμο με την πατρίδα του. Το υποτιθέμενο πρώτο διεθνές ανθρωποκυνηγητό ήταν σε εξέλιξη, καθώς η βρετανική κυβέρνηση και η Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών είχαν επιβάλει «μια τεράστια αμοιβή για το κεφάλι του Έιβρεϊ».

Αρκετά πληρώματα επέστρεψαν σπίτι με άδεια χέρια: ο Τι ήταν νεκρός, τα πλοία του Γουόντ και του Γουέικ ήταν πολύ αργά και δεν έφτασαν ποτέ στη μάχη, ο Φάρο έφτασε στο Ganj-i-Sawai αλλά δεν ενεπλάκη, και ο Μέιζ ήταν παρών, αλλά ο Έιβρεϊ του αφαίρεσε το μερίδιό του από τα λάφυρα αφού το πλήρωμα του Pearl προσπάθησε να ανταλλάξει ελλιποβαρή νομίσματα με τους άντρες του Fancy.

Οι άλλοι πειρατές καπετάνιοι είχαν ζητήσει από τον Έιβρεϊ να μεταφέρει τον θησαυρό σε μια συμφωνημένη τοποθεσία όπου θα μοιραζόταν μεταξύ των διαφόρων πληρωμάτων, καθώς η Fancy, με τα 46 πυροβόλα της, έφερε την περισσότερη δύναμη πυρός για να τον φυλάει. Όταν νύχτωσε, ο Έιβρεϊ και το πλήρωμά του απομακρύνθηκαν σιωπηλά από την πειρατική αρμάδα, παίρνοντας μαζί τους όλο τον θησαυρό του Ganj-i-Sawai.

Φανταστική απεικόνιση της σύλληψης επί του πλοίου του χαρεμιού του αυτοκράτορα των Μουγκόλ από τον Έιβρεϊ

Η οργή του Μουγκάλ Αυτοκράτορα Αουρανγκζέμπ

Σε απάντηση στην κατάληψη του Ganj-i-Sawai, ο Μουγκάλ Αυτοκράτορας, Αουρανγκζέμπ, έστειλε τον στρατό του σε πέντε βασικά για το αγγλικό εμπόριο λιμάνια στην Ινδία – Βομβάη, Σουράτ, Μπρόατς, Άγκρα και Αχμενταμπάντ – για να τα κλείσει.

Ο Αουρανγκζέμπ ουσιαστικά διέκοψε το αγγλικό εμπόριο με την Ινδία, καθώς αρνήθηκε να ανοίξει ξανά τα λιμάνια μέχρι να συλληφθεί και να εκτελεστεί ο Χένρι Έιβρεϊ για τα εγκλήματά του.

Η Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών συμφιλιώθηκε με τον Αυτοκράτορα των Μουγκάλ αποζημιώνοντας πλήρως τις απώλειές του και υπέβαλε ασφαλιστική αξίωση 350.000 λιρών, αν και οι αρχές των Μουγκάλ απαίτησαν διπλασιασμό αυτού του ποσού. Η επιθυμία να δουν τον Έιβρεϊ να εκτελείται οδήγησε στο πρώτο πραγματικά παγκόσμιο ανθρωποκυνηγητό στην ιστορία, αν και αυτός και η πλειοψηφία του πληρώματός του δεν θα συλληφθούν ποτέ. Έξι μέλη του πληρώματός του συνελήφθησαν, δικάστηκαν και εκτελέστηκαν, αν και δεν κρίθηκαν ένοχοι για την κατάσχεση του Gang-i-sawai, αλλά μάλλον ενός διαφορετικού πλοίου.