Στα 225 εκατ. ευρώ υπολογίζεται το κόστος συμμόρφωσης της ελληνικής ναυτιλίας μικρών αποστάσεων στους νέους «πράσινους» κανονισμούς της ΕΕ ενώ η επιπλέον επιβάρυνση των ναύλων ανέρχεται στο 38,6%, σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο «Shortsea Ναυτιλία: Τάσεις, προκλήσεις και επίδραση στην Ελληνική οικονομία».
Η μελέτη, εκτιμά ότι συνολική ετήσια συμβολή του στο ΑΕΠ για το 2023. (συνυπολογίζοντας συνδεδεμένους κλάδους της οικονομίας), ανέρχεται σε 914 εκατ. ευρώ. Επίσης για κάθε ένα ευρώ προστιθέμενης αξίας που παράγεται από τις θαλάσσιες μεταφορές φορτίων, εκτιμάται ότι προκύπτει αύξηση κατά περίπου 1,4 ευρώ στο ελληνικό ΑΕΠ. Επιπλέον σε 207 εκατ. ευρώ εκτιμάται η συνολική συνεισφορά στα δημόσια έσοδα, του κλάδου ενώ δημιουργεί σχεδόν 8,3 χιλ. ισοδύναμες θέσεις πλήρους απασχόλησης το 2023 εκτιμάται η συμβολή του κλάδου στην αγορά εργασίας.
Πρόσθετες προκλήσεις για την πράσινη μετάβαση
Υπολογίζεται ότι το 2024, ο στόλος δεξαμενόπλοιων και φορτηγών που εξυπηρετούν την εγχώρια ναυτιλία μικρών αποστάσεων ανήλθε σε 102 πλοία (37 φορτηγά και 65 δεξαμενόπλοια), με συνολική χωρητικότητα 292 χιλ. ΚΟΧ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μέση ηλικία του στόλου παραμένει ιδιαίτερα υψηλή, άνω των 30 ετών, γεγονός που επιδρά αρνητικά στην ανταγωνιστικότητα του κλάδου και δημιουργεί πρόσθετες προκλήσεις για την πορεία προς τον πράσινο μετασχηματισμό.
Στόχος της μελέτης που πραγματοποιήθηκε από το ΙΟΒΕ με πρωτοβουλία της Ένωσης Εφοπλιστών Ναυτιλίας Μικρών Αποστάσεων (ΕΕΝΜΑ) είναι η αποτίμηση της συμβολής του κλάδου στην οικονομία και η καταγραφή των προκλήσεων που αντιμετωπίζει, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής μεταφοράς φορτίων από τη στεριά στη θάλασσα και της πράσινης μετάβασης.
Η μελέτη προτείνει τη δημιουργία ενός στιβαρού στρατηγικού σχεδίου για τη βιώσιμη ανάπτυξη της shortsea ναυτιλίας, που περιλαμβάνει:
- Χρηματοδοτικούς μηχανισμούς και αξιοποίηση εσόδων από το ETS για επενδύσεις σε πλοία και υποδομές.
- «Συμβάσεις άνθρακα» για τη μείωση του κόστους νέων καυσίμων.
- Παράταση της φορολογικής απαλλαγής καυσίμων ναυτιλίας και εκπτώσεις σε λιμενικά τέλη.
- Ευελιξία μέσω του μηχανισμού pooling του FuelEU.
- Απλοποίηση των διαδικασιών συμμόρφωσης για μικρότερα πλοία.
- Επένδυση σε εκπαίδευση («Blue Skills») και συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα καινοτομίας.
Διεθνής διάσταση
Κομβικό ρόλο στην προώθηση αυτών των πολιτικών αναλαμβάνει το Shortsea Promotion Center Greece (SPC Greece), που από τον Ιανουάριο του 2025 κατέχει την Προεδρία του European Shortsea Network (ESN) για δύο χρόνια. Η συγκυρία αυτή, σε συνδυασμό με την επερχόμενη ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ το 2027, δημιουργεί πρόσθετες ευκαιρίες για συνεργασίες και ανάληψη πρωτοβουλιών υπέρ της πράσινης μετάβασης του κλάδου.
