Κάποτε, οι χριστουγεννιάτικες αγορές απαιτούσαν κουραστικές βόλτες σε πολυσύχναστα καταστήματα ή ατελείωτο σερφάρισμα σε e-shops. Σήμερα, όμως, ένας ψηφιακός σύμμαχος αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού: η τεχνητή νοημοσύνη. Από εξατομικευμένες προτάσεις μέχρι αυτόματες αγορές, τα chatbots διαμορφώνουν μια νέα, πιο γρήγορη και πιο στοχευμένη καταναλωτική εμπειρία.
Ταυτόχρονα όμως διαμορφώνουν και τις στρατηγικές των λιανεμπόρων – με νικητές, χαμένους και απίθανες ανατροπές.
Τεχνητή νοημοσύνη και οι προσωπικοί βοηθοί
Οι καταναλωτές σε ανεπτυγμένες χώρες φαίνεται να αγκαλιάζουν μαζικά την τεχνητή νοημοσύνη για τις αγορές τους.
Όπως αναφέρει ρεπορτάζ του Economist, έρευνα του Shopify δείχνει πως σχεδόν τα δύο τρίτα των αγοραστών σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν ένα chatbot για τη διαδικασία των Χριστουγεννιάτικων αγορών. Στους νεότερους, τα ποσοστά εκτοξεύονται.
Η λογική είναι απλή: γράφεις τι θέλεις, το bot σου φτιάχνει shortlist, συγκρίνει τιμές και πολλές φορές ολοκληρώνει και τη συναλλαγή. Σύμφωνα με τη McKinsey, μέχρι το 2030, το AI-assisted commerce μπορεί να φτάσει τα 3 έως 5 τρισ. δολάρια παγκοσμίως.
Mέχρι το 2030, το AI-assisted commerce μπορεί να φτάσει τα 3 έως 5 τρισ. δολάρια παγκοσμίως
Οι τεχνολογικοί γίγαντες ρίχνονται στη μάχη
OpenAI, Google και Shopify βλέπουν μια χρυσή ευκαιρία.
Η OpenAI έχει ήδη συνεργασίες με Etsy και Shopify, επιτρέποντας πώληση προϊόντων μέσα από το ChatGPT.
Η Google εξελίσσει το “agentic commerce”, με AI που τηλεφωνεί σε καταστήματα, ελέγχει διαθεσιμότητα, εντοπίζει προσφορές και κάνει αυτομάτως αγορές.
Όμως οι λιανέμποροι δεν αποδέχονται παθητικά την χρήση των chatbots από τους πελάτες τους.
Amazon vs. AI: η μεγάλη σύγκρουση
Όπως αναφέρει ο Economist, η Amazon έχει μπλοκάρει τη συλλογή δεδομένων από chatbots τρίτων και έχει στραφεί στα δικαστήρια εναντίον startup που, σύμφωνα με την εταιρεία, «παρίστανε τον άνθρωπο» για να συγκεντρώσει πληροφορίες.
Άλλοι, όπως η Walmart, επιλέγουν συνεργασίες: τα προϊόντα της πλέον είναι διαθέσιμα απευθείας μέσω ChatGPT.
Οι δικοί τους βοηθοί: Η αμυντική στρατηγική των retailers
Πολλές μεγάλες αλυσίδες αναπτύσσουν τα δικά τους AI εργαλεία, ώστε να διατηρήσουν δεδομένα, προσωποποίηση και ακρίβεια τιμών.
Μελέτες δείχνουν ότι ένα σημαντικό μέρος των Αμερικανών εμπιστεύεται περισσότερο τους αυτόνομους βοηθούς αγορών των ίδιων των retail brands, παρά τα chatbots τρίτων.
Όρια και προκλήσεις της AI
Η τεχνητή νοημοσύνη αποδίδει εντυπωσιακά σε προϊόντα με μετρήσιμα χαρακτηριστικά – ηλεκτρικές συσκευές, καλλυντικά, gadgets.
Δυσκολεύεται όμως σε τομείς όπως η μόδα, όπου κυριαρχεί η αίσθηση και το ύφος και όχι τα τεχνικά στοιχεία.
Επιπλέον, η ενσωμάτωση διαφημίσεων στα chatbots, που ήδη δοκιμάζεται από πολλές εταιρείες, ενδέχεται να κλονίσει την εμπιστοσύνη των χρηστών.
Η νέα πραγματικότητα για τα brands
Με την άνοδο της AI, το κλασικό «search engine optimisation (SEO)» δίνει τη θέση του στο «generative engine optimisation». Οι εταιρείες προσαρμόζουν τη γλώσσα των περιγραφών τους για να «μιλούν» στη γλώσσα των chatbots. Παράλληλα, blogs και online media αποκτούν μεγαλύτερη βαρύτητα, καθώς αποτελούν συχνά τις αγαπημένες πηγές των AI agents.
Η επιστροφή των φυσικών καταστημάτων
Κι όμως, μέσα σε αυτή την ψηφιακή επανάσταση, τα φυσικά καταστήματα φαίνεται να ανακτούν μέρος της αίγλης τους.
Οι καταναλωτές εξακολουθούν να θέλουν ανθρώπινη αλληλεπίδραση και να αγγίζουν τα προϊόντα, ειδικά όταν πρόκειται για την ένδυση.
Επιπλέον, τα καταστήματα λειτουργούν ως ισχυρά σημεία επαφής και ενίσχυσης της εικόνας ενός brand.
Καθώς η AI ανατρέπει τα δεδομένα στην αγορά, οι βιτρίνες, η εξυπηρέτηση και η εμπειρία στον πραγματικό κόσμο αποκτούν ξανά καθοριστικό ρόλο — ειδικά τις γιορτινές μέρες, όπου η βόλτα στην αγορά παραμένει αναπόσπαστο κομμάτι της εποχιακής μαγείας.
