EE: Ταμείο ύψους 5 δισ. ευρώ για τον μετριασμό των επιπτώσεων του Brexit

Ένα σημαντικό βήμα στην πορεία προς την έγκριση ενός ταμείου πέντε δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση των συνεπειών της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου έγινε με την προκαταρκτική συμφωνία επί του σχεδίου κανονισμού, στην οποία κατέληξαν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Χάρη σε αυτή τη συμφωνία, η εκταμίευση της χρηματοδότησης από το αποθεματικό προσαρμογής στο Brexit μπορεί να αρχίσει πριν από το τέλος του έτους.

Το αποθεματικό έχει σχεδιαστεί για την υποστήριξη όλων των κρατών μελών, με έμφαση στις περιφέρειες και τους τομείς που πλήττονται περισσότερο.

«Η συμφωνία στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα ότι οι ευρωπαϊκοί τομείς, οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι που ενδέχεται να βγουν ζημιωμένοι από το Brexit θα λάβουν επείγουσα και έγκαιρη στήριξη. Λαμβάνουμε άμεσα μέτρα για να τους βοηθήσουμε να αντιμετωπίσουν τυχόν αρνητικές και απρόβλεπτες συνέπειες» σχολίασε ο Αουγκούστο Σάντος Σίλβα, υπουργός Επικρατείας και υπουργός Εξωτερικών της Πορτογαλίας, η οποία προεδρεύει του Συμβουλίου.

Το ταμείο αποτελεί ένα ειδικό και εφάπαξ μέσο έκτακτης ανάγκης.

Θα χρησιμοποιηθεί, μεταξύ άλλων, για την αποζημίωση των επιχειρήσεων για την απώλεια εμπορικών συναλλαγών, τη διατήρηση θέσεων εργασίας, την παροχή βοήθειας στις αλιευτικές κοινότητες και την κατασκευή τελωνειακών εγκαταστάσεων στα λιμάνια.

Η βασική προϋπόθεση για την επιστροφή των δαπανών στις δημόσιες αρχές καθώς και στις ιδιωτικές εταιρείες είναι οι δαπάνες που πραγματοποιούνται να συνδέονται άμεσα με την αντιμετώπιση των δυσμενών επιπτώσεων της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι συννομοθέτες συμφώνησαν ότι το αποθεματικό θα καλύπτει πλήρως ή εν μέρει τα μέτρα που θεσπίστηκαν από τα κράτη μέλη μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου 2020 και της 31ης Δεκεμβρίου 2023. Το εν λόγω χρονικό πλαίσιο λαμβάνει υπόψη την ανάγκη να ληφθούν μέτρα μετριασμού των επιπτώσεων πριν από το τέλος της μεταβατικής περιόδου.

Προχρηματοδότηση

Το σύνολο των πέντε δισ. ευρώ (σε τιμές 2018) θα διατεθεί προσωρινά στα κράτη μέλη εκ των προτέρων.

Από το συνολικό ποσό, το 80 % ή 4 δισ. € θα εκταμιευθούν ως προχρηματοδότηση: 1,6 δισ. € το 2021, 1,2 δισ. € το 2022 και 1,2 δισ. € το 2023.

Το υπόλοιπο 1 δισ. θα διατεθεί το 2025. Θα κατανεμηθεί μεταξύ των κρατών μελών ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο δαπανήθηκε η χρηματοδότηση κατά τα προηγούμενα έτη, λαμβανομένων επίσης υπόψη τυχόν μη χρησιμοποιηθέντων ποσών.

Κατανομή

Το Brexit επηρεάζει άνισα τα κράτη μέλη, τις περιφέρειες και τους τομείς.

Με αυτό ως γνώμονα, οι συννομοθέτες συμφώνησαν ότι η μέθοδος κατανομής θα πρέπει να βασίζεται σε τρεις βασικούς παράγοντες:

– στην αξία των ιχθύων που αλιεύονται στην αποκλειστική οικονομική ζώνη του Ηνωμένου Βασιλείου
– στη σημασία των εμπορικών συναλλαγών με το Ηνωμένο Βασίλειο
– στον πληθυσμό των θαλάσσιων παραμεθόριων περιοχών που συνορεύουν με το Ηνωμένο Βασίλειο

Συνολικά, θα διατεθούν 600 εκατ. ευρώ με βάση τον συντελεστή που συνδέεται με την αλιεία, 4.150 δισ. ευρώ με βάση τις εμπορικές συναλλαγές και 250 εκατ.  ευρώ βάσει του συντελεστή που συνδέεται με τις θαλάσσιες παραμεθόριες περιοχές.

Επόμενα στάδια

Η προκαταρκτική συμφωνία μεταξύ της πορτογαλικής Προεδρίας του Συμβουλίου και των διαπραγματευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πρέπει να εγκριθεί από τα δύο θεσμικά όργανα, προτού μπορέσουν να προχωρήσουν στην έκδοση του κανονισμού.