Ρωσία: Έγγραφα αποκαλύπτουν προβλήματα σε πυρηνικό σταθμό

Καθώς τα ρωσικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Ουκρανία κατά την έναρξη της εισβολής του Βλαντιμίρ Πούτιν τον περασμένο Φεβρουάριο, ο συναγερμός αυξανόταν για ένα εμβληματικό πυρηνικό έργο του Κρεμλίνου στη γειτονική Λευκορωσία, σε μικρή απόσταση από τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι μηχανικοί της Rosatom Corp. που προετοίμαζαν έναν νέο αντιδραστήρα 1.200 μεγαβάτ, ο οποίος δεν είχε ακόμη συνδεθεί με το ηλεκτρικό δίκτυο, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στον πυρηνικό σταθμό Astravets εντόπισαν ένα μυστηριώδες και εξαιρετικά σπάνιο πρόβλημα. Η ρητίνη διέρρεε στο πρωτεύον κύκλωμα, απειλώντας να καταστρέψει κρίσιμα εξαρτήματα, σύμφωνα με εσωτερικά έγγραφα της ρωσικής κρατικής πυρηνικής εταιρείας που είδε το Bloomberg.

Κίνα: Σε λειτουργία τέθηκε ο πρώτος πυρηνικός σταθμός τέταρτης γενιάς στον κόσμο [εικόνες]

Ο κίνδυνος

Οι βάνες ελέγχου και τα συστοιχίες καυσίμου κινδύνευαν να υποστούν ζημιά ή να σπάσουν, εάν το πρόβλημα παρέμενε, όταν τα άτομα ουρανίου άρχιζαν να διασπώνται. Στη χειρότερη περίπτωση, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν το πρόβλημα, η συσσώρευση της λεγόμενης ρητίνης ανταλλαγής ιόντων, η οποία ρυθμίζει την καθαρότητα του νερού που ρέει μέσα από τα κανάλια και τους σωλήνες του εργοστασίου, θα μπορούσε να εμποδίσει τον έλεγχο του αντιδραστήρα, αυξάνοντας τον κίνδυνο τήξης αν κάτι πήγαινε στραβά μόλις αυτός ήταν σε λειτουργία.

Πυρηνικοί μηχανικοί δήλωσαν ότι η Rosatom ακολούθησε τις διαδικασίες ασφαλείας διακόπτοντας τη φυσική εκκίνηση του αντιδραστήρα προκειμένου να ερευνήσει. Παρόλα αυτά, το πρόβλημα επιδείνωσε τις καθυστερήσεις που ανέβαλαν την εμπορική λειτουργία περισσότερο από ένα χρόνο.

Τι είχε πει ο Λουκασένκο

Όταν ο αντιδραστήρας τέθηκε σε λειτουργία για πρώτη φορά τον Μάρτιο, ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο επιβεβαίωσε στα κρατικά μέσα ενημέρωσης ότι υπήρχαν προβλήματα. «Υπήρχαν ορισμένες ελλείψεις στην κατασκευή», δήλωσε, συμπληρώνοντας ότι «Η καθυστέρηση οφείλεται στην αποφασιστικότητά μας να τηρήσουμε τα πολύ υψηλά πρότυπα ασφαλείας».

Το περιστατικό μόλυνσης του νερού, το οποίο είχε επισημανθεί προηγουμένως από τις λιθουανικές μυστικές υπηρεσίες, συγκαταλέγεται σε μια σειρά προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένων των ελλείψεων ειδικευμένου εργατικού δυναμικού, των καθυστερημένων αποστολών και των ελαττωματικών προμηθειών, που αντιμετώπισε η Rosatom τα τελευταία χρόνια και τα οποία συνεχίστηκαν μετά τον πόλεμο του Πούτιν κατά της Ουκρανίας, σύμφωνα με τα έγγραφα και τις συνεντεύξεις Ευρωπαίων αξιωματούχων.

Η λειτουργία και η εξαγωγή σε Κίνα και Τουρκία

Η μονάδα στη Λευκορωσία είναι πλέον σε λειτουργία μιας και τέθηκε κατά τον περασμένο μήνα. Αλλά τα προηγούμενα προβλήματα στο εργοστάσιο Astravets, που βρίσκεται μόλις 50 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα της Λιθουανίας, το Βίλνιους, είναι ιδιαίτερα σημαντικά, καθότι πρόκειται για έναν αντιδραστήρα που η Rosatom εξάγει σε όλο τον κόσμο. Άλλωστε, παρόμοιες μονάδες VVER-1200 πρόκειται να τεθούν σε λειτουργία στο Μπαγκλαντές και την Τουρκία κατά  τους επόμενους 12 μήνες.

Η Rosatom έχει καλή φήμη για την τεχνική και επιστημονική αξιοπιστία της και γενικά παραδίδει τα έργα εγκαίρως και εντός του προϋπολογισμού. Ο VVER-1200 είναι ο αντιδραστήρας με τις περισσότερες πωλήσεις παγκοσμίως, ο λεγόμενος αντιδραστήρας γενιάς 3+, ενώ οι παραγγελίες καταφθάνουν επίσης από την Κίνα, την Αίγυπτο, την Ουγγαρία, την Ινδία και τη Ρωσία. Διαθέτει πολλαπλά παθητικά επίπεδα συστημάτων ασφαλείας, καθιστώντας πρακτικά αδύνατη μια τήξη όπως αυτή που συνέβη στο Τσερνομπίλ της Σοβιετικής Ένωσης το 1986.

«Ως υπεύθυνοι προμηθευτές, προσπαθούμε σταθερά να διασφαλίσουμε ότι όλα τα ζητήματα αντιμετωπίζονται σωστά πριν από τη σύνδεση του εργοστασίου στο δίκτυο και την παράδοση του στον πελάτη», ανέφερε η Rosatom σε δήλωση που έστειλε με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, απαντώντας σε ερωτήσεις, ενώ προστίεται πως «Δεν υπήρξαν σημαντικές δυσλειτουργίες του εξοπλισμού ή σημαντικές αποκλίσεις οποιωνδήποτε παραμέτρων πέραν των ελεγχόμενων ορίων ασφαλείας. Όλα τα δευτερεύοντα ζητήματα που είναι αναπόφευκτα στο πλαίσιο της κατασκευής νέων πυρηνικών εγκαταστάσεων, όπως παντού στον κόσμο, αντιμετωπίστηκαν κατά τα διάφορα στάδια της λειτουργίας και δεν είχαν καμία επίπτωση στο χρονοδιάγραμμα».