Τουρκία: Ο πληθωρισμός εκτός από οικονομικό γίνεται και μείζον πολιτικό πρόβλημα για τον Ερντογάν [ γράφημα]

Ο Ταγίπ Ερντογάν, ο Μεχμέτ Σιμσέκ και ο Φατίχ Καραχάν δέχονται ακόμη μεγαλύτερες πιέσεις για τους χειρισμούς τους στην οικονομία ειδικά μετά τα αρνητικά για το κυβερνών κόμμα αποτελέσματα των εκλογών για την τοπική αυτοδιοίκηση. Ο πρόεδρος της Τουρκίας, ο υπουργός Οικονομικών και δεξί του χέρι, καθώς και ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της χώρας βλέπουν το πολιτικό θερμόμετρο να ανεβαίνει λόγω του πληθωρισμού που καίει και της βουτιάς της λίρας Τουρκίας που κάνει πανάκριβες τις εισαγωγές. Το φάρμακο της αύξησης των επιτοκίων, που άρχισε να χορηγείται καθυστερημένα μόλις πέρσι σύμφωνα με τους επικριτές του προέδρου Ερντογάν, έχει θέσει επίσης τα νοικοκυριά και πολλές επιχειρήσεις εκτός δυνατότητας δανεισμού.

Από το καλοκαίρι του 2023 μέχρι σήμερα η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας έχει αυξήσει τα επιτόκια από 8,5% στο 50%. Ο πληθωρισμός καλπάζει κοντά στα επίπεδα του 70% προκαλώντας μεγάλα προβλήματα σε νοικοκυριά που έχουν γονατίσει από την ακρίβεια. Η ισοτιμία της λίρας Τουρκίας από το 19,5 που διαμορφωνόταν προς το δολάριο αμέσως πριν τις εθνικές εκλογές το Μάιο του 2023 έχει φτάσει πλέον το 31,9. Ουσιαστικά το αμερικανικό νόμισμα έχει ανατιμηθεί κατά 60% έναντι της λίρας Τουρκίας το διάστημα αυτό. Η λίρα Τουρκίας έχει κυριολεκτικά βουλιάξει από το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 και μετά, όπως φαίνεται και από τα στοιχεία που παρουσιάζει σήμερα ο Οικονομικός Ταχυδρόμος.

Υποσχέσεις για την οικονομία

Μετά τη βουτιά της λίρας σε νέα χαμηλά τη Δευτέρα, στο 32,44 έναντι του δολαρίου, ο ίδιος ο πρόεδρος Ταγίπρ Ερντογάν παρενέβη σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τις αγορές για την νομισματική και τη δημοσιονομική πολιτική. Όπως είπε, θα δώσει περισσότερο χρόνο στο οικονομικό του επιτελείο για να πετύχει αποτελέσματα με βάση τις πολιτικές που έχουν αποφασιστεί. Το πρωί της Δευτέρας όταν έγινε γνωστή η πλήρης έκταση της ήττας του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στις εκλογές για τοπική αυτοδιοίκηση, εκδηλώθηκαν σημαντικές πιέσεις στο εθνικό νόμισμα οι οποίες υποχώρησαν μέσα στην ημέρα.

Οι φόβοι των αγορών αφορούσαν το ενδεχόμενο να άλλαζε ξανά ρότα στην οικονομική πολιτική μετά την ήττα ο Ερντογάν, ακολουθώντας ανορθόδοξες λύσεις για την καταπολέμηση του πληθωρισμού όπως είχε κάνει πριν τις γενικές εκλογές του Μαίου του 2023 όταν μείωνε τα επιτόκια σε περιβάλλον αύξησης των τιμών.

Αυτή τη φορά ο πρόεδρος της Τουρκίας έκανε λόγο για μαθήματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τα αποτελέσματα των εκλογών για την τοπική αυτοδιοίκηση και εξέφρασε την εκτίμηση ότι θα υπάρχουν θετικά αποτελέσματα το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους από τα προγράμματα στήριξης και αναδιάρθρωσης της οικονομίας, ειδικά αυτά που εφαρμόζονται εδώ και σχεδόν ένα χρόνο.

Οι φόβοι των ξένων επενδυτών

Τον τελευταίο χρόνο οι επενδυτές είχαν επιδοκιμάσει σε αρκετά μεγάλο βαθμό τη στροφή της Τουρκίας προς πιο ορθόδοξη νομισματική πολιτική που στοχεύει στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού. Το τίμημα όμως ήταν μεγάλο. Τα υψηλά επιτόκια μειώνουν τις προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης καθιστώντας τον δανεισμό σχεδόν αδύνατο για τους περισσότερους πολίτες. Ωφελημένοι είναι κυρίως οι ξένοι που οποίοι μετά την αλλαγή της πολιτικής μετά τις προεδρικές εκλογές του περασμένου έτους, έχουν προχωρήσει σε καθαρές εισροές 4,9 δισ δολ σε τουρκικά ομόλογα και μετοχές σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.

Ακόμη κι έτσι όμως παίκτες της αγοράς έχουν διατηρήσει πιο προσεκτική προσέγγιση στις επενδύσεις τους στην Τουρκία. Φοβούμενοι μήπως αιφνιδιαστούν από για μια ακόμη αλλαγή στην οικονομική πολιτική, δείχνουν τα ίδια στοιχεία.