Με μόνο λίγες ημέρες να απομένουν μέχρι το τελεσίγραφο της 9ης Ιουλίου, όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στις συνομιλίες μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες δεν έχουν ακόμη καταλήξει σε εμπορική συμφωνία.
Σε περίπτωση που οι εμπορικοί εταίροι δεν καταλήξουν σε συμφωνία μέχρι την ερχόμενη Τετάρτη -οπότε λήγει η 90ήμερη αναστολή των λεγόμενων αμοιβαίων δασμών του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ- τα προϊόντα της ΕΕ που εισάγονται στις ΗΠΑ θα μπορούσαν να πληγούν από δασμούς έως και 50%. Κατόπιν αυτού θα μπορούσαν να ακολουθήσουν αντίποινα από την ΕΕ που θα στοχεύουν σε ένα ευρύ φάσμα αμερικανικών προϊόντων, τα οποία έχουν επίσης προσωρινά ανασταλεί.
Η εμπορική σχέση ΗΠΑ-ΕΕ είναι από τις σημαντικότερες στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 30% του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο . Τα φαρμακευτικά προϊόντα, τα οχήματα και τα πετρελαϊκά προϊόντα είναι μερικά από τα αγαθά που αποτελούν το μεγαλύτερο αντικείμενο συναλλαγών.
Το 2024, το εμπόριο μεταξύ των δύο διατλαντικών εταίρων αποτιμήθηκε σε περίπου 1,68 τρισεκατομμύρια ευρώ (1,98 τρισεκατομμύρια δολάρια) λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα αγαθά όσο και τις υπηρεσίες, ανέφερε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Η ΕΕ κατέγραψε πλεόνασμα 198 δισεκατομμυρίων ευρώ όσον αφορά τα αγαθά, και περίπου 148 δισεκατομμυρίων ευρώ στο εμπόριο υπηρεσιών — πράγμα που σημαίνει ότι το μπλοκ συνολικά είχε εμπορικό πλεόνασμα περίπου 50 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2024.
Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα επικρίνει την εμπορική σχέση μεταξύ Ουάσινγκτον και Βρυξελλών, υποστηρίζοντας ότι είναι άδικη και κατηγορώντας την ΕΕ ότι εκμεταλλεύεται τις ΗΠΑ.
Αργές διαπραγματεύσεις
Οι διαπραγματεύσεις ΗΠΑ- ΕΕ είναι δύσκολες και εξαιρετικά αργές. Πηγές δήλωσαν στο CNBC νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι μια απλή πολιτική συμφωνία που δεν θα περιλαμβάνει λεπτομέρειες μπορεί να είναι η καλύτερη ελπίδα της ΕΕ.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, φάνηκε να συμμερίζεται την άποψη την Πέμπτη.
«Αυτό στο οποίο στοχεύουμε είναι μια συμφωνία επί της αρχής», είπε, προσθέτοντας ότι μια λεπτομερής συμφωνία είναι «αδύνατο» να επιτευχθεί κατά τη διάρκεια της 90ήμερης αναστολής.
Η φον ντερ Λάιεν επανέλαβε επίσης ότι, εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία, «όλα τα πάνω είναι στο τραπέζι».
Εν τω μεταξύ, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εμπορίου Μάρος Σέφκοβιτς έγραψε σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την Παρασκευή ότι είχε μια «παραγωγική» εβδομάδα στην Ουάσινγκτον, συναντώντας διάφορους Αμερικανούς αξιωματούχους.
«Το έργο συνεχίζεται. Ο στόχος μας παραμένει αμετάβλητος: μια καλή και φιλόδοξη διατλαντική εμπορική συμφωνία», είπε.
Wrapping up a productive week of work in Washington, DC. It was good to meet with @USTradeRep @jamiesongreer, Secretary @howardlutnick, and @SecScottBessent.
Heading back to Brussels – the work continues. Our goal remains unchanged: a good and ambitious transatlantic trade deal. pic.twitter.com/kqbk1VNShI
— Maroš Šefčovič🇪🇺 (@MarosSefcovic) July 4, 2025
Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, φάνηκε πιο διστακτικός σχετικά με τις πιθανότητες επίτευξης εμπορικής συμφωνίας πριν από την προθεσμία.
«Θα δούμε τι μπορούμε να κάνουμε με την Ευρωπαϊκή Ένωση», δήλωσε την Πέμπτη στην εκπομπή «Squawk on the Street» του CNBC.
Έρχεται κάποια συμφωνία;
Ειδικοί που μίλησαν στο CNBC φάνηκαν επιφυλακτικοί σχετικά με τη βραχυπρόθεσμη πιθανότητα μιας πλήρους συμφωνίας.
Ο Άντονι Γκάρντνερ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην ΕΕ, δήλωσε την Παρασκευή στην εκπομπή «Squawk Box Europe» του CNBC ότι «δεν εξεπλάγη» που η φον ντερ Λάιεν απέκλεισε την πιθανότητα μιας ολοκληρωμένης συμφωνίας.
«Η λεπτομερής συμφωνία είναι αυτό που λέει: λεπτομερής. Μπορεί να εκτείνεται σε πολλές σελίδες, [επειδή] οι πλήρεις εμπορικές συμφωνίες είναι χιλιάδες σελίδες, αλλά αυτό που μπορούσαμε να δούμε είναι επικεφαλίδες όρων όπως αυτή που υπέγραψαν οι ΗΠΑ με το Ηνωμένο Βασίλειο», είπε.
«Αυτό είναι πιθανό, αλλά δεν νομίζω ότι το πραγματικό περιεχόμενο θα είναι παρόμοιο», πρόσθεσε ο Γκάρντνερ.
Ο Κάρστεν Νίκελ, διευθύνων σύμβουλος της Teneo, προχώρησε ένα βήμα παραπέρα λέγοντας ότι μια ευρεία συμφωνία ήταν το «καλύτερο αποτέλεσμα» που θα μπορούσε να επιτύχει η ΕΕ.
Η αρχική συμφωνία θα πρέπει να στοχεύει στην εξασφάλιση χρόνου για περαιτέρω συνομιλίες και να περιλαμβάνει την αποδοχή από την ΕΕ ενός βασικού δασμού 10% από τις ΗΠΑ, δήλωσε τηλεφωνικά στο CNBC, εξηγώντας ότι αυτό θα μπορούσε στη συνέχεια να επιτρέψει περαιτέρω συζητήσεις σχετικά με θέματα όπως οι τομεακές εξαιρέσεις.
Η αβεβαιότητα θα παραμείνει, παρόλα αυτά, ακόμη και αν επιτευχθεί μια τέτοια συμφωνία, υποστήριξε ο Νίκελ και πρόσθεσε: «Θα βρισκόμαστε σε έναν κόσμο όπου, όποια συμφωνία κι αν έχει επιτευχθεί μέχρι τότε, θα παραμένει αντικείμενο έντονων διαπραγματεύσεων και θα υπάρχει κίνδυνος οι ΗΠΑ να αλλάξουν γνώμη, να χάσουν την υπομονή τους, να κοιτάξουν προς άλλες κατευθύνσεις και ούτω καθεξής». Δεν βλέπει το μπλοκ να επιβάλλει αντίποινα, εκτός εάν ο Τραμπ επιβάλει πλήρεις δασμούς την επόμενη εβδομάδα.
«Και ακόμα και τότε, νομίζω ότι η ΕΕ θα κινηθεί προσεκτικά», κατέληξε ο Nickel.
Αρχίζουν τα ραβασάκια
Επιστολές, με τις οποίες θα ενημερώνει τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ για τους «ανταποδοτικούς» δασμούς που έχει αποφασίσει να επιβληθούν, γνωστοποίησε πως σχεδιάζει να αποστείλει από σήμερα Παρασκευή ο Ντόναλντ Τραμπ, καθώς οι διαπραγματεύσεις για το ζήτημα βρίσκονται στην τελική ευθεία.
«Κλίνω προς το να στείλω επιστολή και να τους πω τι δασμούς θα πληρώνουν», είπε χθες Πέμπτη στον Τύπο. «Είναι πολύ πιο εύκολο», πρόσθεσε.
«Θα στείλουμε επιστολές, πιθανόν από αύριο» (σήμερα), συμπλήρωσε.
Λήγει η προθεσμία για διαπραγματεύσεις
Η αναγγελία αυτή γίνεται μερικές ημέρες προτού επανέλθουν σε ισχύ, την 9η Ιουλίου, οι τιμωρητικοί τελωνειακοί δασμοί που αφορούν δεκάδες χώρες, από την Ταϊβάν ως αυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στις αρχές Απριλίου, ο αμερικανός πρόεδρος προκάλεσε σοκ, ανακοινώνοντας δραστικές αυξήσεις των τελωνειακών δασμών σε ουσιαστικά όλες τις άλλες χώρες του κόσμου: επιπρόσθετο δασμό «βάσης» 10%, που φθάνει ως και το 50% για χώρες που εξάγουν στις ΗΠΑ περισσότερα αγαθά από όσα εισάγουν από αυτές.
